"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/304 E., 2023/892 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... (... Şirketi) vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalılar nezdinde demirci ustası olarak çalıştığını, net 1.800,00 USD ücret aldığını, ücretin bir kısmının elden bir kısmının banka aracılığı ile ödendiğini, ... sözleşmesinin işverence haksız ve bildirimsiz feshedildiğini ileri sürerek ihbar tazminatı, ücret, fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ücreti ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirket ile diğer davalı arasında imzalanan sözleşme uyarınca işin tamamının diğer davalıya verildiğini, davacının müvekkili Şirketin işçisi olmadığını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, ... sözleşmesinin davacı işçi tarafından haklı neden olmaksızın feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... İnşaat Maden Sanayi AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının çalıştığı projenin diğer davalıya ait olduğunu, müvekkili Şirketin söz konusu projede alt işveren olarak yer aldığını, davacının bir grup işçi ile birlikte ... sözleşmesini haksız olarak feshettiğini, dava konusu taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.11.2021 tarihli kararıyla; Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları ile davalı tarafından ibraz edilen inşaat işleri sözleşmesine göre davacı işçinin davalılarla arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu anlaşılan dava dışı Şirket nezdinde Tedzani Hes İnşaat Projesi kapsamında 19.10.2018-23.03.2019 tarihleri arasında çalıştığı, davacı ve davalı tanık beyanları ile banka hesap özetlerine göre davacının net 1.800,00 USD ücret aldığı, fesih hususunda dosyaya istifaya ilişkin evrak sunulmadığı, davacı tanıklarının gerekçe gösterilmeden işten çıkarıldıklarını ifade ettikleri, davalı tarafından ibraz edilen tutanak içeriklerinin tanık beyanları ile ispatlanamadığı, 20.03.2019 tarihli tutanakta ... sözleşmesinin işverence fesih sürecinin başlatıldığı hususunun belirtildiği ve davalı tanığının beyanları birlikte değerlendirilerek ... sözleşmesinin işveren tarafından haklı neden olmadan feshedildiği sonucuna ulaşıldığı, taraf tanık beyanlarına göre davacının ... ... ve genel tatil, hafta tatili ve fazla çalışmalarının ispatlandığı, kabul edilen ücreti ile banka hesabına ödendiği anlaşılan ücret miktarına göre davacının ödenmemiş ücret alacağı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesinin 05.10.2022 tarihli kararıyla; tarafların göstermiş oldukları delillerin toplandığı, tanıkların dinlendiği, resen yapılması gereken araştırmaların yapıldığı, hükme dayanak bilirkişi raporunun denetime açık ve kapsamlı olduğu, davalıların husumet itirazının yerinde olmadığı, işverence istifanın ya da sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı, davacının kabul edilen ücretinin dosya kapsamına uygun olduğu, davacının çalışma düzenini bilebilecek konumda olan davacı ve davalı tanıklarının birbirini destekleyen ortalama anlatımı, işin ve işyerinin özellikleri, bilinen sektörel çalışma koşulları, dosyada bulunan diğer deliller birlikte değerlendirildiğinde; fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ve hafta tatili ücret alacakları ile ödendiği ispatlanamayan ücret alacağının hüküm altına alınmasında isabetsizlik bulunmadığı, ... ... sözleşmesinde yazılı çalışma (fazla çalışma), hafta tatili ücretleri, ... ... ve genel tatil ücretlerinin kararlaştırılan aylık ücrete dâhil olduğu düzenlemesinin dikkate alınıp yıllık 270 saati aşan kısım için fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücretlerinin hesaplanması gerektiği yönündeki davalı itirazının yerinde olmadığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 12.01.2023 tarihli ilâmı ile; taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde fazla çalışmanın aylık ücrete dâhil olduğunun kararlaştırıldığı, söz konusu sözleşme hükmüne değer verilmemesinin hatalı olduğu, davacının hak kazandığı ücret alacağının banka üzerinden ödenen miktarlara ek olarak işverence her ay elden ödenen 200,00 USD ücret de dikkate alınarak hesaplanması gerektiği, ayrıca yemek ve barınma yardımının da aylık 150,00 USD olarak kabulü gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının giydirilmiş ücretinin brüt (2.205,08 USD+150,00 USD=) 2.355,08 USD olarak kabul edildiği, davacıya her ay 200,00 USD elden ödeme yapıldığı dikkate alınarak bu tutarın mahsup edilmesiyle davacının talep edebileceği ücret alacağının belirlendiği, bozma ilâmında belirtildiği üzere fazla çalışmanın ücrete dâhil olduğu ve hesaplamaların buna göre yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; yıllık 270 saaate kadar fazla çalışmanın ücrete dâhil olduğu yönündeki düzenlemenin geçerli olmadığını, fazla çalışmanın davacının ücret alacağının ödendiğine ilişkin kabulün ispatlanmadığını, 200,00 USD yemek ve barınma bedelinin fazla olduğuna ilişkin kabulün isabetli olmadığını, hesaplanan fazla çalışma alacağından %30 indirim yapıldığında hesaplanan miktarın hatalı bulunduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Şirketi vekili; fazla çalışma alacağına ilişkin incelemenin eksik olduğunu, husumet itirazlarının devam ettiğini, davacının ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, ücretin hatalı belirlendiğini, ücret alacağı bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, giydirilmiş ücretin miktarı, ücret alacağı ve fazla çalışma ücreti alacaklarının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 32, 41 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı ... Şirketi vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
15.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.