"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Zonguldak 3. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Kurum ... çıkan katı atık malzemelerinin nakli ve yayılması için yapılan ihaleyi alan değişen firmalarda hiç ara vermeden işyeri devri esaslarına göre bakımcı olarak aylık asgari ücret ile çalıştığını, yapılan işin Kurumun asıl işi olduğunu, davalı Kurumun çalışanlarının emir ve talimatları altında çalışıldığını, aynı işi yapmalarına rağmen davalı Kurum işçilerinin primlerinin yeraltı maden işçisi üzerinden ödendiğini, aynı işi yapan davacının bu haklardan yararlandırılmadığını, davalı ile ihaleyi alan şirketler arasındaki sözleşmenin muvazaalı olduğunu, davacının baştan itibaren davalı Kurum işçisi kabul edilmesi gerektiğini belirterek ilave tediye ve ücret farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... (...) Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde; davacının yaptığı işin ihale ile bütün hâlinde devredildiğini, sözleşmenin muvazaalı olmadığını, Kurumun ihale makamı olduğunu, talep edilen alacaklardan Kurumun sorumlu olmadığını; ayrıca alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yüklenici dava dışı şirketin gerekli ve yeterli uzmanlığa ve teknolojik alt yapıya sahip olmadığı, bu nedenle davalı ... Genel Müdürlüğü ile davacının çalıştığı alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu, emsal işçi ücretine göre yapılan hesaplamanın hüküm altına alındığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; yüklenici firma ile aralarında muvazaalı ilişki olmadığını, ... Teknik Firması ile aralarında asıl işveren alt işveren ilişkisi de olmadığını, Kurumlarınca verilen işin anahtar teslim iş olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; işe iade davası neticesinde verilen kesinleşmiş Mahkeme kararında davalı ... Genel Müdürlüğü ile dava dışı şirketler arasındaki ilişkinin geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu, muvazaalı bir ilişki olmadığının tespit edildiği ve yapılan bu tespitin somut dosyada bağlayıcı olduğu, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava dilekçesinde yer alan hususlara ek olarak Yapım İşleri Şartnamesi'nin 38 inci maddesi uyarınca Kurumda aynı işi yapan işçilerle eşit şartlarda çalışacağının taraflar arasında hüküm altına alındığını, muvazaa olmasa dahi sözleşme hükmünün uygulanması gerektiğini, davalı Kurumca verilen işin asıl iş olduğunu ve dava dışı şirketlerle arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı Kurumun işçisi sayılıp sayılmayacağı ve buna göre davalı Kurumun dava konusu alacaklardan sorumlu olup olmadığı ile davacının ücret miktarının belirlenmesi noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 107 ve 141 inci maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2 nci maddesi ile 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.