"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 27. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı bünyesinde Suudi Arabistan ve Katar'da çalıştığını, sözleşmesinin haklı neden olmadan ve bildirimsiz feshedildiğini, alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı Şirketin çalışanı olmadığını, 09.08.2017-10.07.2019 tarihleri arasında yurt dışında kurulu . .... ... firmasında Al Thumama Stad Projesinde kalıpçı ustası olarak çalıştığını, bu nedenle husumet yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, uyuşmazlığa çalışılan ülke hukukunun uygulanması gerektiğini, davacının belirli süreli bir projede işin tamamlanması ile birlikte iş sözleşmesinin feshedildiğini, tüm alacaklarının davacıya ödendiğini, davacının hak ve alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaydına göre 09.08.2017-10.07.2019 tarihlerinde arasında davalı Şirket nezdinde ve Katar'da çalıştığı, her ne kadar davalı tarafından husumet itirazında bulunulmuş ise de tüm dosya kapsamı, SGK kayıtları gözönüne alındığında davacının davalı nezdinde çalıştığı, taraflar arasında yapılmış 09.08.2017-09.02.2018 tarihleri arasındaki sözleşmenin 5 ve 8 inci maddelerine göre çalışılan ülke mevzuatının uygulanacağı, davacının belirtilen tarihlerden sonra da çalışmaya devam ettiği, sonraki dönem bakımından da kural olarak işçinin işini mutad olarak yaptığı işyeri hukuku olan Katar iş hukukunun uygulanması gerektiği, Katar İş Kanunu'nun 10 uncu maddesinde 1 yıllık zamanaşımı süresinin belirlendiği, davacının iş sözleşmesinin 11.07.2019 tarihinde sona erdiği, davanın 25.08.2023 tarihinde açıldığı, buna göre 11.07.2020 tarihinden sonra tüm alacakların zamanaşımına uğradığı gerekçeleriyle davanın zamanaşımından reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; Mahkeme tarafından davacı tarafa ıslah için süre verilmediğini, savunma ve adil yargılanma haklarının kısıtlandığını, eksik inceleme ile karar verildiğini, davanın Katar hukukuna göre zamanaşımı sebebiyle reddedilmesinin kamu düzenine aykırılık teşkil ettiğini, iş sözleşmesinin kurulmasından günümüze kadar olan yasa değişikliklerinin getirtilmeden karar verildiğini ayrıca Katar hukukunda işçilik alacakları bakımından zamanaşımı düzenlenmesinin bulunmadığını, uyuşmazlığa Türk hukukunun uygulanması gerektiğini, dosyaya uygulanan Katar hukuku ile ilgili herhangi bir bilgi belge ve evrak sunulmadan, davalı tarafça orijinal metnin çevirisi istenmeden kanunla hüküm kurulmasının usule aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin "Sözleşmenin süresi ve sona erdirilmesi" başlıklı 5 inci maddesinde, çalışma mevzuatı bulunan ülkelerde bu mevzuata göre, bulunmayan ülkelerde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24 ve 25 inci maddelerindeki hükümler çerçevesinde sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği, davacının uyuşmazlık konusu dönemde Katar'da davalıya ait işyerinde çalıştığı hususunda taraflar arasında bir ihtilafın bulunmadığı, mutad işyerinin Katar olduğu, bu kapsamda dava konusu uyuşmazlığa Katar hukukunun uygulanmasının gerektiği, ... Devleti İş Kanunu'nun ve tercüme evrakının ibraz edildiği, Katar Devleti İş Kanunu'nun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre zamanaşımı süresinin 1 yıl olduğu, davalı vekilinin yasal süresi içerisinde zamanaşımı def'inde bulunduğu, davacının iş sözleşmesinin 10.07.2019 tarihinde feshedildiği, davacının davaya konu alacak taleplerinin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, uyuşmazlığa uygulanacak hukuk ve davaya konu alacak taleplerinin zamanaşımına uğrayıp uğramadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. Katar Devleti İş Kanunu'nun "Birinci Bölüm" başlığı altındaki 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
"...
İşbu Kanun Madde 113 hükümlerine tabi olmak kaydıyla, işbu kanun hükümlerine ya da iş akdine göre tahakkuk eden istihkakların talebi için dava açma hakkı, sözleşmenin sona erme tarihinden itibaren bir yılın sonunda mürur olacaktır."
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.