"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Davalının istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 54. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince 15.09.2022 tarihli karar ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince 28.12.2022 tarihli karar ile başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı sonrasında İlk Derece Mahkemesince yeniden yapılan yargılamada, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı Şirketin Gürcistan ülkesindeki grup şirketi olan ... ... Şirketin Gürcistan'ın Özerk Acaristan bölgesinde yapımını üstlendiği "Shuakhevi ... İnşaatı" hidroelektrik projesinde kalıpçı olarak 27.10.2015-29.04.2017 tarihleri arasında çalıştığını, dava dışı ... ... Şirketi ile davalı Şirket arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu, davacının ücretinin ... Bankası Batum Şubesindeki hesaba ödendiğini, dava dışı ... ... Şirketi ile imzalanan iş sözleşmesinde davalı Şirketin temsilcisi ve proje müdürünün imzasının olduğunu, iş sözleşmesinin haklı neden olmaksızın davalı tarafça feshedildiğini, davacının fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücretinin ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının dava dışı ... ... Şirketinde çalıştığını, davacının Şirketleri nezdinde çalışması olmadığından Şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, dava dışı Şirketin Gürcistan kanunlarına göre kurulmuş ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğundan Türk iş mevzuatı ve mahkemelerinin yetkili bulunmadığını, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (5718 sayılı Kanun) uyarınca işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgari koruma saklı kalmak kaydıyla tarafların seçtiği hukukun uygulanacağını, mutad işyerinin de Gürcistan olduğunu, Gürcistan hukukunda uzman bir bilirkişiden de rapor alınmak suretiyle dava konusu uyuşmazlık bakımından değerlendirme yapılması gerektiğini; ayrıca davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar uyarınca somut uyuşmazlığa Gürcistan hukuku uygulanması gerektiği kabulü ile davacının davalı Şirketin Gürcistan Özerk Acaristan bölgesinde hidroelektrik projesinde bulunan baraj inşaatı şantiyesinde 27.10.2015-29.04.2017 tarihleri arasında 1 yıl 6 ay ve 3 gün süreyle kalıpçı olarak çalıştığı, davacının iş bitimi nedeniyle işten çıkartıldığı anlaşılmış olup Gürcistan İş Kanunu'nun 37 nci ve 38 inci maddelerinde sözleşmenin süresinin sona ermesinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandırmayacağının anlaşıldığı; ancak Gürcistan İş Kanunu'nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri dikkate alındığında davacının haftalık 40 saat çalışma süresini aşması ve hafta tatillerinde çalışması nedeniyle fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücreti alacaklarına hak kazandığı gerekçesiyle kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının kabulüne dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının 27.10.2015-29.04.2017 tarihleri arasında dava dışı ... Şirketinde çalıştığını, taraflar arasında bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan uyuşmazlık hakkında Gürcistan hukukunun uygulanması gerektiğini, Gürcistan mevzuatına göre zamanaşımı süresinin 3 yıl olduğunu, davacının davasını 23.12.2020 tarihinde açtığı dikkate alındığında davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini; ayrıca Gürcistan iş mevzuatına göre hafta tatili ücreti alacağının 0,5 saat, fazla çalışma ücreti alacağının 3 saat üzerinden hesaplanması gerekirken bilirkişi raporunda hatalı şekilde hesaplama yapıldığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; uyuşmazlığın çözümünde Gürcistan hukuku uygulanacağından talep edilen alacakların zamanaşımına uğrayıp uğramadığı hususunun Gürcistan mevzuatına göre değerlendirilmesi gerektiği, Gürcistan İş Kanunu'nun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası ile Gürcistan Medeni Kanunu'nun 129 uncu maddesinin birinci fıkrasında sözleşmeden kaynaklı alacak taleplerinde zamanaşımı süresinin 3 yıl olarak belirlendiği, davacının iş sözleşmesinin 29.04.2017 tarihinde son bulduğu, işbu davanın ise 23.12.2020 tarihinde açıldığı, dolayısıyla 3 yıllık süre içerisinde işçilik alacaklarının talep edilmediği, sonuç itibarıyla talep edilen işçilik alacaklarının zamanaşımına uğradığı, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 21.11.2023 tarihli ve 2023/16584 Esas, 2023/17539 Karar sayılı kararı gözetildiğinde Yargıtayın ve Bölge Adliye Mahkemelerinin önceki uygulamasına güvenilerek açılan davalarda, Mahkemece görüş değişikliğine bağlı olarak yabancı hukukun uygulanması sonucunda davanın reddine karar verildiğinden davacı aleyhine vekâlet ücreti ile yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyetli olmayacağı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; somut uyuşmazlığa Türk hukukunun uygulanması gerektiğini, davanın Türk hukukuna göre açıldığını, davalı tarafça cevap dilekçesinde Türk hukukunun uygulanması gerektiğine ilişkin itirazda bulunulmadığını, yalnızca zamanaşımı ve husumete ilişkin itirazda bulunduğunu, 125 tane açılan seri dosyalardan bir tanesinde Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 15.04.2024 tarihli ve 2024/2286 Esas, 2024/6755 Karar sayılı kararı ile davalı vekilinin Gürcistan hukuku uygulanması gerektiği ve taleplerin zamanaşımına uğradığına ilişkin iddialarını reddederek Türk hukuku uygulanmak suretiyle davanın kabulüne dair verilen İlk Derece Mahkemesi kararını onadığını, söz konusu kararın emsal alınması gerektiğini ileri sürerek davanın kabulü istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davanın zamanaşımı nedeniyle reddedilmiş olmasına rağmen müvekkili lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, iş sözleşmesine uygulanacak hukuk, davanın süresinde açılıp açılmadığı ve davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Kanun' un 2, 8, 24, 27, 40 ve 44 üncü maddeleri.
3. Gürcistan İş Kanunu'nun 1 inci maddesinin birinci fıkrası, aynı maddenin ikinci fıkrasının atfıyla Gürcistan Medeni Kanunu'nun 129 uncu maddesinin birinci fıkrası.
4. Dairemizin 06.12.2023 tarihli ve 2023/14447 Esas, 2023/19092 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.