"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin çalışmakta olduğu ... Belediye Başkanlığı kadrosundan 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) kapsamında 30.03.2014 tarihinde ... Su ve Kanalizasyon İdaresi (...) Genel Müdürlüğü kadrosuna nakledildiğini, çalışmasının hâlen devam ettiğini, davacı işçinin 6360 sayılı Kanun kapsamında devredildiği tarih itibarıyla ... Belediye Başkanlığında 01.01.2013-31.12.2014 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, devirden sonra çalışmaya başladığı davalı İdare ile ... Sendikası arasında imzalanan 15.03.2014-14.03.2016, 15.03.2016-14.03.2018 ve 15.03.2018-14.03.2020 yürürlük süreli toplu iş sözleşmelerinden yararlanması gerektiğini, davacının yevmiyesine devir tarihinden sonraki toplu iş sözleşmesi dönemleri için kararlaştırılan ücret zamları ve kıdem zamlarının uygulanmadığını, bu sebeple davacının ücretinin ve toplu iş sözleşmesi ile belirlenen dava konusu hakların eksik ödendiğini ileri sürerek fark ücret, izin ücreti, vardiya tazminatı, sorumluluk zammı, bayram yardımı, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, ilave tediye alacağı, 60 yevmiye tutarında ikramiye, üretimi teşvik primi ve kıdemli işçiliği teşvik primi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ücret niteliğindeki alacakların beş yıllık zamanaşımına tâbi olduğunu, davacı tarafın beş yılı aşan taleplerinin zamanaşımına uğradığını, ... Belediye Başkanlığında kadrolu işçi konumunda çalışmakta iken 6360 sayılı Kanun uyarınca ... Valiliği Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu tarafından alınan karar gereği müvekkili İdareye devirleri yapılan personelin nakil tarihindeki ücretlerinin aynen korunduğunu ve ... Sendikası ile İdare arasından imzalanan toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanmaya başlandığını, ilgili Kanun gereği ... Belediye Başkanlığından devri yapılan 39 kadrolu işçiye 15.03.2014-14.03.2016 tarihlerini kapsayan toplu iş sözleşmesinin uygulandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 16.09.2020 tarihli kararı ile; davalı tarafından işçinin ücretlerinin ödendiği ancak toplu iş sözleşmesi hükümleri gereğince ücretinin tam hesaplanmamasından dolayı fark ücretten kaynaklı alacak kalemlerinin oluştuğunun anlaşıldığı, bilirkişi raporu ile hesaplanan alacak kalemlerine davalının yapmış olduğu ıslah zamanaşımı def'i kısmen kabul edilerek Mahkemece hesaplamanın resen yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 05.12.2022 tarihli kararı ile; davacının ... Belediye Başkanlığından ... Genel Müdürlüğüne 6360 sayılı Kanun gereği devredildiği, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında Belediye ve bağlı kuruluşlara devredilen norm kadro ve ihtiyaç fazlası olanların durumunun düzenlendiği, anılan hükmün somut olayda uygulanma olanağının bulunmadığı, davacının günlük ücretinin tespitinde ve toplu iş sözleşmesi hükümleri dikkate alınarak yapılan hesaplamada hata bulunmadığı, bilirkişi raporunda belirlenen ilave tediye miktarının brüt olarak belirlendiği Mahkemece hükmedilen miktarın brüt olduğu anlaşılmakla, brüt miktarın hükümde belirtilmemesinin mahallinde düzeltilebilir maddi hata kapsamında olduğu gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 30.03.2023 tarihli ilâmı ile; arabuluculuk faaliyetinin tarafların anlaşamadığına ilişkin düzenlenen son tutanak tarihinden önce muaccel olan alacaklar için gerçekleştirildiği, arabuluculuk son tutanak tarihinden sonra ihtilaf konusu olan, son tutanak tarihi ile 26.11.2019 tarihi arasında kalan talep dönemi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği dikkate alındığında, bu dönem yönünden davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda alınan bilirkişi raporu dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının fark alacağı bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, arabuluculuk anlaşamama tutanağının düzenlendiği tarihten sonraki döneme ilişkin fark alacaklar yönünden dava şartının yerine getirilip getirilmediği ve alacakların miktarı hususlarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut dosyada; ilave tediye alacağının miktarı İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde 1.663,09 TL olarak belirlenmesine karşın hükümde 1.890,98 TL'nin hüküm altına alınması ve bu doğrultuda davanın kabul oranının %87,79 olarak belirlenip harç, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin de buna göre belirlenmemesi hatalıdır.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasında yer alan (2), (12), (13), (14), (15) ve (16) numaralı bentlerinin hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine;
"...
2- Davanın ilave tediye alacağı yönünden kısmen kabulü ile; brüt 1.663,09 TL'nin 50,00 TL'sinin dava tarihi olan 17.12.2019 tarihinden itibaren, 1.613,09 TL'sinin ıslah tarihi olan 16.07.2020 tarihinden itibaren itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
...
12- Alınması gereken harç 1.129,95 TL olmakla baştan peşin alınan 93,93 TL ve 229,00 TL ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan 807,02 TL harcın davalı tarafından yatırılan 955,62 TL'den mahsubu ile bakiye 148,60 TL'nin talep hâlinde karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
13- Davacı tarafından yapılan toplam 1.716,83 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.507,20 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya iadesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
14- Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 16.541,53 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
15- Davalı tarafından yapılan 544,60 TL yargılama giderinden kabul ve ret oranı dikkate alınarak 66,49 TL'sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin kendi üzerine bırakılmasına
16- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 2.301,87 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine," bentlerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının talep hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.