"İçtihat Metni"
I. BAŞVURU
Başvurucu vekili dilekçesinde; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/400 Esas, 2022/1363 Karar sayılı, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/933 Esas ve 2022/1375 karar sayılı ilâmlarında alacaklarının kabulüne karar verilmesine karşın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 01.12.2022 tarihli ve 2021/301 Esas, 2022/2071 Karar sayılı ilâmında davalarının reddine karar verildiğini, bu şekilde Dairelerin kararları arasında uyuşmazlık ve çelişkinin meydana geldiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararları arasında ortaya çıkan uyuşmazlığın giderilmesini talep etmiştir.
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 19.04.2023 tarihli ve 2023/3 Karar sayılı kararı ile; uyuşmazlığın giderilmesi istemine konu Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesince tanıkların davacı ile menfaat birliği bulunduğu, başkaca delillerle de desteklenmediği, buna göre fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının reddine, ihbar tazminatı açısından ise tanıklar davacıların ücretleri ödenmeyince bilet alarak işten ayrıldıklarını belirttiğinden davanın reddi yönünde karar verildiği, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin kararlarında ise tanıkların işverenle husumetinin olmadığı, davacı ile menfaat birliği bulunmadığı belirtilerek hafta tatili ve fazla çalışma alacaklarının kabulüne karar verildiği, ihbar tazminatı açısından ise tanıkların işverenin neden göstermeden işçileri çıkardığını söylemeleri karşısında ihbar tazminatının reddine karar verildiği, her dosyada ispat durumunun somut delillerin özelliğine göre değerlendirileceği, fazla çalışma ve hafta tatili alacağı yönünden yazılı delillerin bulunmadığı, ihbar tazminatı açısından ise tanık beyanlarına ve ispat durumuna göre karar verileceğinden ilâmlar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi kararları arasında 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 35 inci maddesinde düzenlenen başvuru kapsamında bir uyuşmazlık bulunmadığı kanaatine varılarak aynı Kanun'un 35 inci maddesi uyarınca dosyanın Yargıtayın ilgili Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
1. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 30.09.2022 Tarihli ve 2021/400 Esas, 2022/1363 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda, davacının günlük işe giriş ve çıkış tarihlerini gösteren yazılı puantaj kayıtları veya kartlı geçiş gibi çalışmayı gösteren kayıt ve belgeler sunulmadığı için, husumeti olmayan, çalışma koşul ve düzenini bilen tanık anlatımları ile ispatlanan fazla çalışma ile hafta tatili ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasına dair Mahkeme kararının yerinde olduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine kesin olmak üzere karar verilmiştir.
2. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 30.09.2022 Tarihli ve 2021/933 Esas, 2022/1375 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda, davacının günlük işe giriş ve çıkış tarihlerini gösteren yazılı puantaj kayıtları veya kartlı geçiş gibi çalışmayı gösteren kayıt ve belgeler sunulmadığından, tek tanık anlatımı ile sonuca gidilmiş ise de, aynı dönem aynı nitelikteki çalışmadan kaynaklanan işçilik alacakları için açılan davalarda dinlenen tanık beyanları dikkate alınarak fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının hesaplanmasının yerinde olduğu, yapılan hesaplama sonucu bulunan rakamlardan %30 indirim uygulanarak 2.074,69 TL fazla çalışma alacağı, 971,04 TL hafta tatili alacağının olduğu anlaşıldığından davalının bu yöndeki istinaf talebinin kabulüne karar verildiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kesin olmak üzere karar verilmiştir.
3. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 04.11.2022 Tarihli ve 2021/301 Esas, 2022/2071 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının işten çıkarıldığını ispat edemediği, ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu, dinlenen davacı tanıklarının davalı işveren karşı açtıkları davaları bulunduğu, beyanlarını destekleyecek başka herhangi bir delil de olmadığı, diğer delillerle desteklenmeyen davacı ile menfaat birliği içindeki tanık beyanları ile sonuca gidilerek fazla çalışma ve hafta tatili alacağının hüküm altına alınmasının mümkün olmadığı, Mahkeme tarafından bu taleplerin reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine kesin olmak üzere karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Başvuru konusu Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesine göre giderilip giderilemeyeceği hususu uyuşmazlık konusudur.
B. İlgili Hukuk
1. Bölge adliye mahkemelerinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinde yer alan düzenlemedir.
2. 5235 sayılı Kanun'un 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan düzenlemeye göre; “Re'sen veya bölge adliye mahkemesinin ilgili hukuk veya ceza dairesinin ya da Cumhuriyet başsavcısının, Hukuk Muhakemeleri Kanunu veya Ceza Muhakemesi Kanununa göre istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların, benzer olaylarda bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında ya da bu mahkeme ile başka bir bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında uyuşmazlık bulunması hâlinde bu uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, kendi görüşlerini de ekleyerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesini istemek” bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulu ve hukuk daireleri başkanlar kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
3. 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre ise “(3) numaralı bende göre yapılacak istemler, ceza davalarında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına, hukuk davalarında ise ilgili hukuk dairesine iletilir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı uyuşmazlık bulunduğuna kanaat getirmesi durumunda ilgili ceza dairesinden bir karar verilmesini talep eder. Uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak dairece bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.”
C. Değerlendirme
1. 5235 sayılı Kanun ile bu Kanun'da sayılan kişi ve kurumlara tanınan uyuşmazlığın giderilmesini talep etme hakkı, mutlak biçimde her uyuşmazlığın esasına yönelik çözüm geliştirilmesine imkân vermez. Uyuşmazlığın giderilmesi talebi bir kanun yolu olmayıp böyle bir talebin varlığı hâlinde Yargıtayca temyiz incelemesine benzer bir inceleme yapılması da mümkün değildir.
2. Bölge adliye mahkemesinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasında uyuşmazlık bulunması durumunda, 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinde belirtilenler tarafından yapılacak gerekçeli başvuru sonrasında, mevcut başvuru hukuk daireleri başkanlar kurulunca değerlendirilerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesi istenilir.
3. Bu açıklamalar ışığında belirtmek gerekir ki Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairelerinin uyuşmazlığın giderilmesi istemine konu dosyalarda farklı sonuca ulaşılmasının her iki dosyadaki delil durumundan kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Nitekim Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin dosyasında, davacı tanıklarının davacı ile menfaat birliği olmayan tanıklar olduğu, ve bu beyanlara göre fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının ispatlandığının kabul edildiği, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin dosyasında ise davacı tanıklarının davacı ile menfaat birliği içinde olan tanıklar olduğu, tanık beyanlarına destekleyen başkaca delil bulunmadığı görülmektedir. Buna göre aralarında uyuşmazlık bulunduğu ileri sürülen kararlar benzer olaylara ilişkin olmayıp somut olaya özgü niteliktedir. İlgili Hukuk Dairelerince somut olayın özellikleri, ispat yükü ve her bir dosyaya özgü farklı nitelikteki deliller dikkate alınarak karar verilmiştir. Her bir dosya kapsamındaki delillere göre farklı sonuca varılması da olağandır. Hâl böyle olunca Kanun’da belirtilen şekilde benzer olaylar arasında uyuşmazlık bulunması şartının gerçekleştiğinden söz edilemez.
4. Başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi Dairelerinin kararları arasında 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesi kapsamında bir uyuşmazlık söz konusu değildir.
5. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
V. KARAR
1. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 19.04.2023 tarihli ve 2023/3 Karar sayılı kararına istinaden iletilen mevcut talep yönünden uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığına,
2. Dosyanın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,
06.02.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.