Logo

Hukuk Genel Kurulu2008/5187 E. 2009/1915 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Müzedeki eksik eserler nedeniyle açılan maddi tazminat davasında, ıslah yoluyla talep artırımında zamanaşımı ve davalının sorumluluk oranının belirlenmesi uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Maddi tazminat isteminin ıslah yoluyla artırılmasının yeni bir dava niteliğinde olduğu ve bu nedenle zamanaşımı sürelerinin ıslah tarihinden itibaren değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca davalının kusur ve sorumluluk oranının belirlenmesinde olayın tüm özelliklerinin BK 43. maddesi kapsamında değerlendirilerek hakkaniyete uygun bir indirim yapılması gerektiği gözetilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

Davacı Kültür Bakanlığı vekili Avukat H…….. T…….. tarafından, davalı M.A…… B……. aleyhine 28/04/1998 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen 13/11/2007 günlü kararın Yargıtay'da duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili taraflarından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 10/02/2009 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı hazine vekili Avukat S…… S…….. ile karşı taraftan davalı asil M.A…… B……. geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi.

Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının tüm davalının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince, dava, davalının müdür olarak görev yaptığı müzedeki eksik eserler nedeniyle maddi tazminat isteğine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve karar taraflarca temyiz edilmiştir.

Dava konusu edilen eksik eserler 1979-1987 yıları arasında devam eden uzun bir sayım sonrası tespit edilmiş, bu eksikler nedeniyle davalı hakkında dava açmaya yetkili makam tarafından 24.1.1998 tarihinde dava açılması için olur verilmesi üzerine eldeki dava ve birleşen dava 28.4.1998 ve 2.2.1999 tarihlerinde açılmıştır. Yargılama aşamasında alınan bilirkişi raporu ile eserlerin değerlerinin daha yüksek belirlenmesi üzerine 13.1.2005 ve 21.11.2005 tarihlerinde ıslah yolu ile talep edilen miktarlar artırılmıştır. Davalı ıslaha karşı zamanında ve usule uygun biçimde zamanaşımı def'inde bulunmuştur. Maddi tazminat isteğinin ıslah yolu ile artırılması yeni bir dava niteliğinde olduğundan zamanaşımına ilişkin süreler yönünden ıslah tarihi esas alınmalıdır. BK 60/1maddesinde öngörülen zamanaşımı süreleri ıslah tarihi itibarıyla dolmuştur.

Bunun yanında BK 60/2 maddesinde öngörülen uzamış ceza zamanaşımı süresi de geçmiştir. Ayrıca 28.4.1998 tarihli dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmuş olmadığından bu davaya konu edilen eşyalar için fazla hakların sonradan istenmesi de mümkün değildir.

Bu duruma göre ıslah ile istenilen miktarın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmelidir. Mahkemece bu yön üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.

3-Yukarıda açıklandığı üzere müzedeki tüm eserlerin sayımı ve eksiklerin tespiti sekiz yıla uzayan bir zaman içinde tamamlanabilmiştir. Bu eserlerin sayıca çokluğu, mekan olarak geniş bir alana yayılmış olması nedenleri ile tasnif, sayım ve korunması konusunda zorluklar bulunduğu, davalıdan önceki dönemlerde böyle ciddi bir sayım ve devir-teslim işlemleri yapılmadığı da anlaşılmaktadır. Dava konusu olayın gösterdiği tüm bu özellikler itibarıyla ortaya çıkan zararın tamamından davalının sorumlu tutulması hakkaniyete uygun düşmez. Mahkemece davalıların sorumluluğunun kapsamını belirlenirken olayın gösterdiği tüm özellikler BK 43. maddesi kapsamında değerlendirmeli ve zarardan hakkaniyet uyarınca uygun bir indirim yapılmalıdır. Yerel mahkemece bu yön üzerinde durulmadan zararın tamamına hükmedilmiş olması da bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda (2 ve 3) nolu bentlerde gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA davacının tüm davalının diğer temyiz itirazlarının ise (1) sayılı bentte gösterilen nedenlerle reddine ve temyiz eden davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 10/02/2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.