Logo

1. Hukuk Dairesi2020/3174 E. 2022/114 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Mirasbırakanın bazı taşınmazları davalıların murisine satış yoluyla devretmesinin muvazaalı olup olmadığı ve davacıların tapu iptali ve tescil taleplerinin kabul edilip edilmeyeceği.

Gerekçe ve Sonuç: Yerel mahkeme kararının, mirasbırakanın davalılara devrettiği payların açıkça belirtilmemesi ve davacıların miras payları oranında iptal-tescile karar verilmemesi bakımından infazda tereddüt yaratacak şekilde olması nedeniyle, HMK'nın 297/2. maddesi gözetilerek düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda Yerel Mahkemece dava konusu 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer taşınmazlar yönünden davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, duruşma istekli olarak davalılar ve ... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 11/01/2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden Hazine vekili Avukat ... ile temyiz edilen davacılar vekili Avukat ...... geldiler, davetiye tebliğine rağmen diğer temyiz eden davalılar ... ve diğerleri gelmediler. Yokluklarında duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:

I. DAVA

Davacılar, mirasbırakan ... ...'in 13, 5 ve 1 parsel sayılı taşınmazları mirastan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak davalıların murisi olan oğlu ...’a satış suretiyle devrettiğini, devir tarihinde 89 yaşında, hasta ve ölüm döşeğinde olan mirasbırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacı olmadığı gibi, devirden sonra malvarlığında da bir artış olmadığını ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişler, aşamada dava konusu 5 parsel sayılı taşınmaza yönelik taleplerinden şimdilik vazgeçtiklerini bildirmişlerdir.

II. CEVAP

Davalı ..., iddiaların doğru olmadığını, taşınmazların mirasbırakan babası tarafından bedeli karşılığı satın alındığını, muvazaanın bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.

Diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 08/07/2015 tarihli ve 2012/581 E., 2015/672 K. sayılı kararıyla, mirasbırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacının olmadığı, taşınmazların resmi akitteki bedeli ile gerçek değerleri arasında aşırı fark bulunduğu, mirasbırakanın gerçek iradesinin bağış olduğu, temliklerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ

1.Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Bozma Kararı

Dairenin 10/12/2018 tarihli ve 2016/1158 E., 2018/15394 K. sayılı kararıyla; “...Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre temliklerin mirastan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak yapıldığı saptanarak davanın kabulüne karar verilmesi doğrudur. Davalıların bu yöne ilişkin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine. Bilindiği üzere; HMK'nın 297/2. maddesi gereğince hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden herbiri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Ancak, dava konusu 80 ada 1 parsel sayılı taşınmazda mirasbırakan tarafından davalılar murisine devredilen payın 80/640, 91 ada 13 parsel sayılı taşınmazda ise 16/64 pay olduğu, daha sonra 91 ada 13 parselin ifrazla 973 ada 1 parsel olduğu anlaşılmakla, mirasbırakan ...'den davalılar murisi ...'a temlik edilen 91 ada 13 parsel sayılı taşınmazdaki 16/64 payın ifrazla oluşan 973 ada 1 parseldeki karşılığının bilirkişiye hesaplattırılması ve dava konusu 80 ada 1 parsel sayılı taşınmazda mirasbırakandan davalılar murisi ...'a temlik edilen payın 80/640 olduğu gözetilerek davacıların miras payı oranında tapu iptali ve tescil kararı verilmesi gerekirken denetime elverişli olmayacak ve infazda tereddüt yaratacak şekilde karar verilmesi doğru değildir. Öte yandan dava konusu edilen 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi de isabetli değildir...” gerekçesiyle Mahkemenin kararı bozulmuştur.

3. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 25/06/2020 tarihli ve 2019/59 E., 2020/193 K. sayılı kararıyla; hükmüne uyulan bozma ilamı uyarınca işlem yapılarak, dava konusu 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer dava konusu 973 ada 1 ve 80 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.

4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ve ... temyiz isteminde bulunmuşlardır.

5. Temyiz Nedenleri

Davalılar; dosyada yapılan tüm tebligatların usulsüz olduğunu, davalılardan ...’ın davadan haberi olmadan karar verildiğini, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, bozma öncesi alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazların değerinin çok yüksek belirlendiğini, bozma sonrası alınan fen bilirkişi raporunda ise pay oranlarında hesaplama hatalarının yapıldığını, dava konusu 973 ada 1 parsel sayılı taşınmazda mirasbırakandan temliken geçen pay bulunmadığını, temliklerin muvazaalı olmadığını, muris babalarının mirasbırakandan bedeli karşılığında taşınmazları satın aldığını, mirasbırakanın da satış parası ile hayır işleyip camilere bağış yaptığını, mirasbırakanın mal kaçırma kastının bulunmadığını belirterek, hükmün bozulmasını istemişlerdir.

...; Mahkemece verilen karar sonucunda idare aleyhine doğacak sonuçların kabul edilmediğini, usul ve yasaya aykırı olan hükmün re'sen incelenerek hükmün bozulmasını istemiştir.

6. Gerekçe

6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

6.2. İlgili Hukuk

6.2.1. Muris muvazaasında 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.

6.2.2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297/2. maddesinde; “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.” hükmü düzenlenmiştir.

6.3. Değerlendirme

6.3.1. Hemen belirtmek gerekir ki, (IV./2.) no.lu paragrafta yer verilen hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak, yazılı şekilde karar verilmesinde kural olarak bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Davalıların aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine.

6.3.2. Ne var ki, somut olayda, dava konusu taşınmazlarda mirasbırakan tarafından davalıların mirasbırakanı ...’a temliken geçen paylar açıkça belirtilerek, bu paylar yönünden mirasbırakanın veraset ilamına atıf yapılmak suretiyle davacıların miras payı oranında iptal-tescile karar verilmesi gerekirken, infazda tereddüt oluşturacak şekilde karar verilmesi doğru değil ise de, değinilen bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerekli kılmadığından hükmün düzeltilerek onanması gerekir.

6.3.3. Viranşehir Mal Müdürlüğünün temyiz itirazlarına gelince; eldeki davada Mal Müdürlüğü aleyhine kurulmuş bir hüküm bulunmadığı gibi davada taraf sıfatının da olmadığı anlaşıldığından, Viranşehir Mal Müdürlüğünün temyiz dilekçesinin sıfat yokluğundan reddine karar verilmesi gerekir.

V. SONUÇ:

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1. Viranşehir Mal Müdürlüğünün temyiz dilekçesinin sıfat yokluğundan REDDİNE,

2. Davalıların temyiz itirazlarının açıklanan nedenlerle kabulü ile hükmün 2. bendinin hükümden çıkarılarak yerine 2. bent olarak “Davalıların murisi ... adına kayıtlı dava konusu Şanlıurfa ili, Viranşehir ilçesi, Bahçelievler Mahallesi 973 ada 1 parsel sayılı taşınmazda, mirasbırakan ... ... tarafından davalıların murisi ...’e devredilen 144/1368 payın Şanlıurfa 4. Noterliğinin 01.11.2012 tarihli ve 33915 yevmiye no.lu mirasçılık belgesindeki davacıların miras payları oranında iptali ile aynı oranda davacılar adına tesciline, kalan payların ... üzerinde bırakılmasına”; hükmün 3. bendinin hükümden çıkarılarak yerine 3. bent olarak “Davalıların murisi ... adına kayıtlı dava konusu Şanlıurfa ili, Viranşehir ilçesi, Kale Mahallesi 80 ada 1 parsel sayılı taşınmazda, mirasbırakan ... ... tarafından ...’e devredilen 80/640 payın Şanlıurfa 4. Noterliğinin 01.11.2012 tarihli ve 33915 yevmiye nolu mirasçılık belgesindeki davacıların miras payları oranında iptali ile aynı oranda davacılar adına tesciline, kalan payların ... üzerinde bırakılmasına” cümlesinin yazılmasına, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nın 438/7. maddesi uyarınca hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın yatıranlara geri verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.