"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, 2510 sayılı Kanun uyarınca 4106 ada 16 parsel sayılı taşınmazdaki 20 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ve tescili istemiyle açılan davanın Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/555 Esas 2013/731 Karar sayı ve 12/12/2013 tarihli kararı ile reddedildiğini, tescil davasının dayanağı olan Mahalli İskan Komisyon Kararı’nın dava dışı kişiler tarafından İdare Mahkemelerinde açılan iptal davalarına konu edildiğini ve davaların reddedildiğini, bu haliyle İlk Derece Mahkemesince reddedilen iptal tescil talebi ile İdare Mahkemesi kararı arasında çelişki oluştuğunu ileri sürerek, Mahkemenin 2012/555 Esas sayılı dosyasında verilen kararın yargılamanın iadesi yoluyla ortadan kaldırılarak, yeniden yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda çekişmeli 4106 ada 16 parsel sayılı taşınmazdaki 20 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, ileri sürülen sebeplerin yargılamanın iadesini gerektirecek sebeplerden olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/555 Esas, 2013/731 Karar sayılı dosyasında davanın reddine karar verildiği ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, eldeki davada yargılamanın iadesini gerektirir bir durumun bulunmadığı gerekçesiyle yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, benzer mahiyette Mahalli İskan Komisyon Kararı ile hak sahipliği iptal edilen kişiler tarafından İdare Mahkemelerinde açılan iptal davalarının reddedildiğini, bu nedenle genel mahkemelerde açılan iptal tescil istemli davalar ile iptale konu İdare Mahkemeleri kararları arasında çelişki oluştuğunu bu hususun ise yargılanmanın iadesini gerektirdiğini öne sürerek, Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının yargılamanın iadesi nedeni olarak ileri sürdüğü sebeplerin Mahkemenin 2012/555 Esas sayılı dava dosyasında taraf olan kişiler tarafından ileri sürülmediği, bu kişiler yönünden İdare Mahkemelerinde açılan bir davanın olmadığı, ileri sürülen nedenlerin başka kişilerce açılan Mahalli İskan Komisyon kararının iptal davalarında İdare Mahkemelerince reddedildiğini, HMK’nın 375. maddesinde düzenlenen yargılamanın iadesi sebeplerinin sınırlı olarak sayıldığı, kıyas yolu ile genişletilmesinin olanaksız olduğu ve somut olayda HMK'nın 375. maddesinde belirtilen hallerden hiçbirisinin bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davada yargılamanın iadesi koşullarının oluştuğunu belirterek, istinaf dilekçesindeki taleplerini tekrar ile hükmün bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, HMK 375. maddesi uyarınca yargılanmanın iadesi istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
Hukuk Muhakemeleri Kanunu 375.maddesinde; “(1) Aşağıdaki sebeplere dayanılarak yargılamanın iadesi talep edilebilir: a) Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması. b) Davaya bakması yasak olan yahut hakkındaki ret talebi, merciince kesin olarak kabul edilen hâkimin karar vermiş veya karara katılmış bulunması. c) Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması. ç) Yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması. d) Karara esas alınan senedin sahteliğine karar verilmiş veya senedin sahte olduğunun mahkeme veya resmî makam önünde ikrar edilmiş olması. e) İfadesi karara esas alınan tanığın, karardan sonra yalan tanıklık yaptığının sabit olması.f) Bilirkişi veya tercümanın, hükme esas alınan husus hakkında kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun sabit olması. g) Lehine karar verilen tarafın, karara esas alınan yemini yalan yere ettiğinin, ikrar veya yazılı delille sabit olması. ğ) Karara esas alınan bir hükmün, kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkmış olması.h) Lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir davranışta bulunmuş olması. ı) Bir dava sonunda verilen hükmün kesinleşmesinden sonra tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ikinci davada, öncekine aykırı bir hüküm verilmiş ve bu hükmün de kesinleşmiş olması. i) Kararın, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması, “veya karar aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi” (2) Birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerindeki hâllerde yargılamanın iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinleşmiş bir ceza mahkûmiyet kararı ile belirlenmiş olması şartına bağlıdır. Delil yokluğundan başka bir sebeple ceza kovuşturmasına başlanamamış veya mahkûmiyet kararı verilememiş ise ceza mahkemesi kararı aranmaz. Bu takdirde dayanılan yargılamanın iadesi sebebinin, yargılamanın iadesi davasında öncelikle ispat edilmesi gerekir.” hükmü düzenlenmiştir.
3.3. Değerlendirme
İstek, yargılamanın iadesine ilişkin bulunmaktadır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 375. maddesinde yargılamanın iadesi nedenleri sınırlı olarak belirtilmiştir. İleri sürülen hususların bu nedenlerden hiçbirine uymadığı dosya kapsamı ile sabittir. Kararın (V/3.2) numaralı paragrafında yer verilen yasal ve hukuksal gerekçeye göre,Bölge Adliye Mahkemesince (IV/3.) paragraftaki gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j. bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına 02/03/2022 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.