"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis istekli dava sonunda, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince verilen 30/12/2020 tarihli, 2019/2054 Esas, 2020/1514 Karar sayılı karar, yasal süre içerisinde davacı vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 09/02/2022 Çarşamba günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, ortak mirasbırakan babaları ... ...’ın 152 ada 1 parsel sayılı taşınmazını davalıya satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek miras payı oranında tapu iptali ve tescile, mümkün olmazsa tenkise karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, yıllardır aynı evde beraber yaşadıkları mirasbırakan babasının taşınmazını yeni bir ev yapması amacıyla, minnet duygusu ile uygun bedelle temlik ettiğini, alım gücünün bulunduğunu, mirasbırakanın sağlığında bir takım tarlalarını satıp parasını çocuklarına paylaştırdığını, satıştan yıllardır haberdar olan davacının taşınmaz değerlendikten sonra dava açmasının dürüstlük kuralı ile bağdaşmadığını, tenkis isteği yönünden zamanaşımı süresinin geçtiğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18/09/2019 tarihli ve 2016/292 E., 2019/578 K. sayılı kararıyla, mirasbırakanın mirasçılardan mal kaçırmak kastı ile hareket etmediği, temlikin gerçek satış olduğu, davacının tenkis talebinin ise zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili, taşınmazın mirasçıdan mal kaçırma amacıyla temlik edildiğini ispat ettiklerini, mirasbırakanın aylık aldığını ve hayvanlarının olduğunu yani kendini geçindirebilecek durumunun olduğunu ve taşınmazını satmaya ihtiyacının olmadığını, mirasbırakan ile davalı arasındaki özel ilişki, manevi bağ ve minnet duygusunun satış işlemine değil bağışlama işlemi yapmaya yönlendirdiğini, satış bedeli olarak gösterilen bedelin gerçek değerinden çok düşük olduğu, satış bedelinin ödenmediğini, terekeye de aktif olarak yansımadığını, mirasbırakanın erkek evladına ve köy hayatına düşkünlüğünün, erkek evladın babaevini alması gerektiği yönündeki anlayışının davaya konu işlem taraflarınca da benimsenen anlayış olduğunu, işlemin diğer çocuklarından gizlendiğini, mirasbırakanın terekesinden davalı haricinde hiç kimseye pay düşmediğini, bu hususların yapılan işlemdeki gerçek iradenin bağışlama olduğunu açıkça ispat ettiğini belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 30/12/2020 tarihli, 2019/2054 Esas, 2020/1514 Karar sayılı sayılı kararıyla, ilk derece mahkemesince, davacının tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmesinde usul ve yasaya, maddi vakıalara aykırı bir yön bulunmadığı gibi, mirasbırakanın ölüm tarihindeki yasal düzenleme uyarınca terditli tenkis talebinin zamanaşımı nedeniyle usulden reddine karar verilmiş olmasında da bir isabetsizlik olmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusu 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan reddedilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini tekrar edip, tapu iptali ve tescil ile tenkis istekleri yönünden dava reddedilmekle tek vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış işleminden kaynaklanan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
Muris muvazaasında, 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237., (Borçlar Kanunu'nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı (V.3.) paragrafta belirtilen yasal ve hukuksal gerekçeye göre delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle yerel mahkemece davalı yararına takdir edilen
vekalet ücreti bakımından davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmadığından, kamu düzenine ilişkin olmayan ve istinaf edilmeyen bir hususun temyize de getirilemeyeceği, kaldı ki hükmedilen vekalet ücretinin de doğru hesaplandığı gözetilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğrudur.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, 20/11/2021 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edilen davalı vekili için 3.815,00 TL duruşma vekâlet ücretinin ve aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 09/02/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.