"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis davası sonunda, Yerel Mahkemece davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince istinafı üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair verilen karar davacı vekilince yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 15.02.2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ... geldi, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalı vekili gelmedi. Yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan babası ...’ın 117 ada 1 parsel sayılı taşınmazını davalı kızına satış suretiyle temlik ettiğini, mirasbırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacı olmadığı gibi davalının da alım gücünün bulunmadığını, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini, olmazsa tenkisini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, iddiaların doğru olmadığını, mirasbırakanın davacıya da çok değerli taşınmazını verdiğini, mal kaçırma kastıyla değil paylaştırma amacıyla hareket ettiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, mirasbırakanın mal kaçırma kastıyla değil, sağlığında çocukları arasında paylaştırma yapmak amacıyla temliki gerçekleştirdiği, davacının tenkis isteğinin de iyiniyet hükümleri ile bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacı vekili; tenkis isteğinin incelenmediğini, mirasbırakan anne ve babasının yaptığı tasarrufların nitelik, nicelik, intikal şekli, değer ve tarih yönünden incelenmediğini, harç iadesi konusunda eksik karar verildiğini, muvafakatları olmadığı halde davalı tanıklarının dinlendiğini, satışın bedelsiz yapıldığının davalının beyanı ile sabit olduğunu, satışın paylaştırma iradesi ile yapılıp yapılmadığı hususunda uyuşmazlık bulunduğunu, ispat yükünün yer değiştirerek davalıya geçtiğini, davacıya devredilen Karşıyaka'daki dükkanın dava konusu yazlığa karşılık olmadığını, kaldı ki dükkanı satanın mirasbırakan değil davalı olduğunu, mirasbırakanın paylaştırma iradesinde olmadığını, temlikin muvazaalı olduğunu belirterek, kararının kaldırılmasını istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 14/12/2020 tarihli ve 2019/1399 E., 2020/925 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın paylaştırma amacıyla temliki yaptığı, mal kaçırma iradesinin bulunmadığı, tenkis koşullarının da bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu, yargılama sırasında davacı tarafından yatırılan 3.905,00 TL tamamlama harcının iadesine karar verilmesi gerekirken bu konuda hüküm kurulmamış ise de davacı tarafından talep edilmesi halinde İlk Derece Mahkemesince her zaman iadesinin mümkün olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili, terditli talepleri olan tenkis isteği yönünden hiçbir değerlendirme yapılmadığını, davalının dava konusu taşınmazı bedelsiz devraldığını kabul ettiğini, somut olayda mirasbırakan tarafından yapılan bir paylaştırmanın söz konusu olmadığını, dava konusu taşınmazın bizzat mirasbırakan tarafından davalıya devredildiği halde, davalının paylaştırma savunmasında bulunduğu taşınmazın davacıya mirasbırakan tarafından değil, davalı tarafından devredildiğini, ayrıca taşınmazlar hakkında keşif yapılmadan, değerleri belirlenmeden paylaştırma değerlendirmesi yapılamayacağını, temlikin muvazaalı olduğunu belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunu'nun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV./3.) numaralı bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle, mirasbırakanın mal kaçırma kastıyla değil, paylaştırma amacıyla hareket ettiği, muvazaa iddiasının ispatlanamadığı, kaldı ki 4721 sayılı TMK’nın 565/4. bendi uyarınca mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla temliki yapmadığı gözetilerek, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 15/02/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.