"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, davacılar vekilinin vekalet ücreti, yargılama gideri ve harca yönelik davalı Hazine temsilcisinin esasa yönelik istinaf başvurusu üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince davalı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın vekalet ücreti, harç ve yargılama gideri yönünden kaldırılmasına ilişkin olarak verilen karar davalı Hazine temsilcisi tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi.
Davacı ... vekili hudutlarını dava dilekçesinde belirttiği 40.000,00 m2'den fazla olan taşınmazın yapılan kadastro tespiti ile 214 ada 29 parsel numarası ile Maliye Hazinesi adına tapuya tescil edilen tapunun içinde kaldığını, taşınmazın davacının babası ... ... tarafından kullanmakta iken davacıya verildiğini, 1954 yılından itibaren bu taşınmazın davacının zilyetliğinde olduğunu, tarla olarak kullandığını, 1980 sonrası ...'da konuşlu taburun alay düzeyine çıkartılması ile ilgili genişletilen askeri alanda kaldığını, tel örgüler içinde kalan tarlanın kullanılmasına izin verilmediğinden davacının zilyetliğinin iradesi dışında elinden alındığını belirterek hudutlarını belirttiği taşınmaz bölümünün 214 ada 29 parselden ayrılarak davacı adına tapuya tescilini talep ve dava etmiştir.
Yargılama sırasında davacı ... 23.12.2015 tarihinde ölmüş, yasal mirasçıları davaya devam etmiştir.
Kadastro sonucu Şırnak İli Uludere İlçesi ... Bel/Cumhuriyet Mahallesi çalışma alanında bulunan 214 ada 12 parsel sayılı 320.929,22 metrekare yüzölçümlü taşınmaz, 1975 tarih 1, 2, 3, 4 sıra nolu ve 1981 tarih 4 sıra nolu tapu kayıtları kapsamında kaldığı ve askeri saha olduğundan bir bütün halinde kullanıldığı, tapu kayıtlarının kapsadığı alanın dış sınırları itibariyle dere, araba yolu ve tel örgü ile çevrili olduğundan sabit olduğu belirtilerek Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Bilahare ifraz ve tevhit işlemleri neticesinde dava konusu 214 ada 29 parsel sayılı taşınmaz 305.133,01 m2 yüzölçümlü olarak askeri saha ve içme suyu kanalı vasfıyla tapuya kaydedilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, dava konusu taşınmazın davacıya ait olduğu kanısına varıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne, bilirkişi raporuna ekli krokide A harfi ile gösterilen 37.554,43 metrekare yüzölçümlü, Maliye Hazinesi adına tapuda kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile, davacılar adlarına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, davacı vekilinin vekalet ücreti, yargılama gideri ve harca yönelik davalı Hazine temsilcisinin esasa yönelik istinaf başvurusu üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince davalı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın vekalet ücreti, harç ve yargılama gideri yönünden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Ne var ki, çekişmeli taşınmazın hükme esas alınan fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün davacıya ait olduğu kanısına varıldığı gerekçesiyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmak için yeterli değildir. Şöyle ki, çekişmeli taşınmazın geldisi olan 214 ada 12 parsel sayılı taşınmazın tespiti 1975 tarih 1,2,3,4 nolu ve 1981 tarih 4 sıra numaralı tapu kayıtlarına dayalı olarak davalı Hazine adına yapıldığı halde bu tapu kayıtları tüm tedavülleri ile getirtilip tesis tarihi, oluşum nedeni ve çekişmeli taşınmaz bölümünü kapsayıp kapsamadığı belirlenmemiştir. Bu tür eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle tespite esas alınan tapu kayıtlarının tesisinden itibaren tüm tedavülleri, varsa kroki ve haritaları ile dava konusu taşınmaza komşu tüm taşınmazların kadastro tutanaklarının onaylı örnekleri ile varsa dayanak kayıtları tesis ve tedavülleri ile birlikte getirtilerek dosya keşfe hazır hale getirilmeli, bundan sonra usulünce belirlenecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile uzman bilirkişiler huzuruyla mahallinde yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında öncelikle, uzman teknik bilirkişi eliyle tespite esas alınan tapu kayıtlarının varsa haritası zemine uygulanarak kayıt kapsamı, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 20/A maddesi uyarınca haritasına göre belirlenmeli, tapu kayıtlarının haritasının bulunmaması ya da uygulanamaması durumunda ise ihdasından itibaren tüm tedavülleriyle birlikte okunup sınırlarının bilirkişilerce zeminde tek tek gösterilmesi istenilmeli, bilirkişilerin gösteremediği sınırların tespiti için davalı tarafa tanık dinletme imkanı sağlanmalı, teknik bilirkişiye yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği sınırlar haritasında işaret ettirilmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, fen bilirkişisine uygulanan tapu kayıtlarının kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, tapu kaydının Hazine adına oluşum nedeni üzerinde durulularak taşınmazın öncesinin zilyetlik yolu ile iktisaba elverişli yerlerden olup olmadığının belirlenmesi için, bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların öncesinin ne olduğu, kime ait bulunduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim ya da kimler tarafından, hangi tarihten itibaren ve ne şekilde kullanıldığı, Hazine adına tapu kaydının oluştuğu tarihten geriye doğru davalı taraf ve bayilerinin maliki evvellerinin 20 yılı aşkın zilyetliklerinin bulunup bulunmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsellere ait kadastro tutanakları ve tespit dayanakları olan belgelerle denetlenmeli, Hazine tapusunun kapsamında kalan bölümler yönünden kaydın oluştuğu tarihe kadar, Kadastro Kanununun 14 ve devamı maddelerinde sözü edilen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği değerlendirilerek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Davalı Hazine temsilcisinin açıklanan nedenden ötürü yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371/1-a maddesi uyarınca Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin kararının BOZULMASINA, aynı Kanun′un 373/2. maddesi uyarınca dosyanın kararı veren Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 23/12/2021 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.