"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ERZURUM BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve mera olarak tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucundu; başvurunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılarak davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
DAVA
Davacı ... ve arkadaşları vekili, Gürpınar İlçesi Dikbıyık Mahallesinde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda 181 ada 1, 5 ve 6 parsel sayılı taşınmazların tarla vasfı ile davalılar ..., ..., ... ve ... adlarına gerek müstakil gerekse paylı olarak tespit ve tescil edildiğini, ancak bu tespitin hatalı olduğunu, çekişmeli taşınmazların yüzyıllardır müvekkillerinde içinde yaşadığı Akdoğu Köyü halkı tarafından mera olarak kullanıla geldiğini ileri sürerek davalılar adına olan tapu kayıtların iptali ile Gürpınar Belediyesi adına mera olarak tespit ve tescilini, Akdoğu Köyü adına tahsisini istemiştir.
CEVAP
Davalılar ..., ..., ..., ..., Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre davacıların tek başına mera iddiası ile dava açmalarında aktif dava ehliyetlerinin bulunmadığını ayrıca çekişmeli taşınmazların mera ile bir ilgisinin olmadığını belirterek haklarında açılan davanın reddini savunmuşlardır.
İLK DERECE MAHKEME KARARI
Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.09.2018 tarihli 2018/64 Esas, 2018/215 Karar sayılı kararıyla; aktif husumet ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF
1.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili özetle; İlk derece mahkemesince nitelendirmede hataya düşüldüğünü, müvekkillerinin hukuki yararı olduğunu, davanın esasına girilip taşınmazların nitelikleri belirlenmeden ve husumet yaygınlaştırılmadan red kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliyesi 2. Hukuk Dairesinin 28.03.2019 tarihli 2019/487 E. 2019/300 K. sayılı kararıyla, mahkemece tefhim edilen hüküm sonucu ile çelişkili gerekçe yazıldığı ve davacıların mera iddiası ile dava açmada aktif dava ehliyetlerinin bulunmadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkeme kararının kaldırılarak, davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili özetle; Dava konusu taşınmazların Akdağı Köyünün geçiş güzergâhında bulunup mera vasfında olduklarından kazandırıcı zamanaşımı ile iktisaplarının mümkün olmadığını, eksik inceleme ile açılan davanın husumet nedeniyle reddine karar verildiğini, davanın ilgili belediyeye ihbarı ile mera durumunun araştırılması gerektiğini, davacıların Akdağı köyünde yaşıyor olmaları nedeniyle dava açmada hukuki menfaatlerinin bulunduğunu belirterek kararının bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı mera iddiası ile açılmış tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
3.3. Değerlendirme
HMK'nun 369. maddesi uyarınca temyiz dilekçesinde belirtilen sebepler ile kanunun açık hükmüne aykırı gördüğü diğer hususlar noktasında yapılan temyiz incelemesinde;
Kadastro sırasında Van ili Gürpınar ilçesi Dikbıyık Mahallesi çalışma alanında bulunan 181 ada 1 parsel sayılı 17.032,88 m2 yüzölçümlü taşınmaz 1/2 hisse oranında davalılar ... ve ... adına, 181 ada 5 parsel sayılı 1.907,79 m2 yüzölçümlü taşınmaz davalı ... adına, 181 ada 6 parsel sayılı 4.036,94 m2 yüzölçümlü taşınmaz davalı ... adına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine istinaden tarla vasfı ile belgesizden tespit edilmiş, davacıların avukatı ...'in taşınmazların mera olarak sınırlandırılması istemi ile komisyona yaptığı itiraz 05/08/2014 tarihinde red edilerek çekişmeli taşınmazlar 09/09/2014 tarihinde tapuya tescil edilmişlerdir.
Meraların mülkiyeti Hazine'ye, yararlanma hakkı ise ilgili köy ya da belediye tüzel kişiliğine ait olduğundan özel mülkiyet olarak gerçek ya da tüzel kişiler adına tespit veya tescil edilen taşınmazlar hakkında, mera oldukları iddiası ile (mülkiyete ilişkin) dava açma hakkınında Hazine ve ilgili tüzel kişiliğe ait olup, gerçek kişilerin bu konuda dava açma (aktif dava) ehliyetleri bulunmamaktadır.
SONUÇ
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacılar vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 36,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 19/01/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olmak üzere karar verildi.