"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil istemine ilişkin açılan davadan dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece verilen kabul kararı Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince bozulması üzerine İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine ilişkin kararın süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; 136 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın bahçe niteliği ile davalılar adına tespit ve tescil edildiğini, oysa dava konusu taşınmazın köy boşluğu olduğunu, tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ayrı ayrı vermiş oldukları cevap dilekçesinde, dava konusu taşınmazın üzerinden kendilerine intikal eden taşınmaz olup yıllardır kullandıklarını köy boşluğu olmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 05/02/2015 tarihli ve 2013/206 E. 2015/23 K. sayılı kararıyla; keşif mahallinde dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarına göre dava konusu taşınmazın yol olduğunun anlaşılması nedeniyle davanın kabulüne 136 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Cide Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ve ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 15/06/2017 tarihli ve 2015/9000 E., 2017/4634 K. sayılı bozma ilamında “ Mahkemece, taşınmazın kadim köy yolu olduğu gerekçesi ile yazılı karar verilmiş ise de, hükmün usul ve yasaya uygun olmadığını, çekişmeli taşınmaz hakkındaki davanın, taşınmazın 3402 sayılı Yasa'nın 16/A bendinde sayılan taşınmazlardan olduğu iddiası ile açıldığını, çekişmeli taşınmaz bölümünün 3402 sayılı Yasa'nın 16/A bendinde sayılan taşınmazlardan olduğu ispat edilemediğine ve aynı Yasa maddesi kapsamı dışında kalan köy boşluğu niteliğindeki taşınmazlar kural olarak Hazine'ye ait olup, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla iktisabı mümkün olduğu, her ne kadar yargılamanın son celsesinde taşınmazın yol olarak terkini talep edilmiş ise de bu beyan usulüne uygun bir ıslah beyanı niteliğinde olmayıp taşınmazın yol olduğu iddiasıyla usulünce açılmış bir dava bulunmadığına göre, davacının dava açma (aktif dava) ehliyeti bulunmaması nedeniyle davanın reddi gerekirken, işin esasına girilerek karar verilmesinin” isabetsizliğine değinilerek hüküm bozulmuştur.
3. Cide Asliye Hukuk Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen karar
Cide Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/05/2018 tarihli ve 2018/124 E., 2018/72 K. sayılı
kararıyla; Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin ilgili bozma ilamı uyarınca davanın reddine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Cide Asliye Hukuk Mahkemesi Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Cide Asliye Hukuk mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının dava konusu taşınmazın kendisine ait olduğu yönünde herhangi bir iddiasının bulunmadığı, bu nedenle dava açmakta aktif husumetinin mevcut olup köyde oturan bir kişi olarak kendisini de istifa ettiği yerde dava açmakta menfaatinin bulunduğu, bu yönden Yargıtay kararlarının bulunduğunu, 05/02/2015 tarihli oturumda ıslah talebinde bulunulduğu ve taşınmazın köy yolu olarak terkin edilmesini talep ettiklerini, mahkemenin eksik inceleme neticesinde karar verdiğini belirterek, hükmün bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava dilekçesindeki açıklamalar ve iddianın ileri sürülüş biçimine göre kadastro öncesi nedenlere dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu 16/A maddesi “Kamu hizmetinde kullanılan, bütçelerinden ayrılan ödenek veya yardımlarla yapılan resmi bina ve tesisler, (Hükümet, belediye, karakol, okul binaları, köy odası, hastane veya diğer sağlık tesisleri, kütüphane, kitaplık, namazgah, cami genel mezarlık, çeşme, kuyular, yunak ile kapanmış olan yollar, meydanlar, pazar yerleri, parklar ve bahçeler ve boşluklar ve benzeri hizmet malları) kayıt, belge veya özel kanunlarına veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine göre Hazine, kamu kurum ve kuruluşları, il, belediye köy veya mahalli idare birlikleri tüzelkişiliği, adlarına tespit olunur.”
6.2.2. 6100 sayılı HMK'nın 114/1-e “ Dava takip yetkisine sahip olunması” hükümlerini içermektedir.
6.3. Değerlendirme
Davacı çekişmeli taşınmazın köy boşluğu olduğu gerekçesiyle tapu kaydının iptali istemiyle dava açmıştır. Çekişmeli taşınmazın 3402 sayılı Yasa'nın 16/A bendinde sayılan taşınmazlardan olduğu ispat edilemediğine ve aynı Yasa maddesi kapsamı dışında kalan köy boşluğu niteliğindeki taşınmazlar kural olarak Hazine'ye ait olup, dava açma hakkı da Hazine'ye ait olduğundan davacının dava açma ehliyeti bulunmamaktadır.
Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre kararın (IV.3.) numaralı bendinde yer verilen Cide Asliye Hukuk Mahkemesinin kararında dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 44,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/02/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.