"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
.....
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin kararın, davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucundu; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu 176 ada 24 parsel sayılı taşınmazın davacının mirasbırakanı ... ...’den geldiğini, ... sağ iken taşınmazın paylaştırılmadığını, ... öldükten sonra terekesinin taksim edilmediğini ancak kadastro sırasında hatalı olarak davacının kardeşi davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile taraflar arasında eşit hisseli olacak şekilde tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde özetle, derdestlik ve kesin hüküm itirazında bulunarak kadastro çalışmaları sırasında murisleri ...'ın hayatta olduğunu, murisin iradesine göre dava konusu taşınmazın kendi adına, dava dışı 165 ada 58 parsel sayılı taşınmazın davacı adına yazıldığını, davacının bu paylaşıma bir itirazda bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Espiye Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.04.2019 tarihli 2019/97 E., 2019/292 K. sayılı kararıyla; davanın kabulüne, çekişmeli 176 ada 24 parsel sayılı taşınmazda davacı adına olan 3/10 hissesinin iptali ile davacının hissesinin 1/2 hisse olarak tapuya kayıt ve tesciline, bakiye 1/2 hisselik kısmın davalı adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Çekişmeli taşınmazın hisse oranlarının, kadastro tespit çalışmaları sırasında hayatta olan muris ... ...’ün iradesine uygun şekilde belirlendiğini, davacıya muris tarafından aynı mahalle sınırları içerisindeki 165 ada 58 parsel sayılı taşınmazın bırakıldığını, davacının bu paylaşıma rıza gösterdiğini ve taşınmazların murisin iradesine uygun şekilde kullanıldığını, taraflar arasında rıza-i taksim olgusunun gerçekleştiğini, taksimde taşınmaz malların değerlerinin eşit olması şartının aranmadığını, keşif sırasında mahalli bilirkişiler tarafından, murisin sağlığında taraflar arasında taşınmazı taksim ettiği şekilde tarafların kullandığı bölümlerin gösterildiğini, bu açıklamalardan ve mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarından davacı ...’ye dava konusu taşınmaz dışında 165 ada 58 parsel sayılı taşınmazın verildiğini, davacının uzak olduğu için fındık toplamadığını beyan ettiğine göre taşınmazın 1/5 hissesinin kendisine bırakıldığını kabul ettiğini, çekişmeli taşınmazda davacının daha düşük hisse sahibi olmasının nedeninin 165 ada 58 parselin davacıya bırakılması olduğunu ve denkleştirmenin bu şekilde sağlandığını, fiili taksimin yapıldığını, taşınmazların tarafların murislerinin isteğine bağlı olarak paylaştırılıp kullanıldığını, taraflar arasında rıza-i ve fiili taksim olgusunun gerçekleştiğini ve davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını belirterek açıklanan ve re'sen ele alınacak nedenlerle kabul kararına ilişkin mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 29.01.2020 tarihli ve 2019/2358 Esas 2020/159 Karar sayılı kararıyla, taraflar arasındaki ihtilaflı hususları ispat yükünün davalı taraf üzerinde olmasına, ancak davalının çekişmeli taşınmazın tamamı veya bir kısmını-bir bölümünü muris ... ...'ün sağlığında kendisine paylaştırdığını (esasen bağışladığını) veya murisin ölümünden sonra mirasçıları arasında usulüne uygun şekilde yapılan taksim sonucu taşınmazın tamamı veya bir bölümünün kendi payına isabet ettiğini kanıtlayamadığı gibi, muris ...'a ait olduğu anlaşılan taşınmaz üzerinde anne ... tarafından tasarrufta bulunmasının da hukuki bir değerinin bulunmadığı, yine davalı, dava dışı 165 ada 58 parsel sayılı taşınmazın davacı adına tescil edildiğini öne sürmüş ise de; davacının yasal süresi içinde bu taşınmaza da dava açmakta serbest olmasına göre davalı vekilinin sair istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı ancak, kamu düzenine ilişkin olarak yapılan incelemede; Mahkemece çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı ve davalı adına eşit paylı olarak tesciline karar verilmesi gerekirken sanki davalının taşınmazda sadece 3/10 payı var ve bu payın iptal edilerek eşit şekilde taraflar adına kaydına karar verildiği izlenimi doğuracak ve infazda tereddüt yaratacak şekilde karar verilmesinin isabetsiz olduğu ancak, yapılan yanlışlığın yeniden yargılamayı gerektirmemesi ve bu hususun ayrıca kamu düzenine ilişkin olup re'sen gözetilmesi gerektiği açıklanarak davalı vekilinin istinaf başvurusunun kamu düzeni bakımından sınırlı olarak kabulüne, Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile ½ payın davacı adına, ½ payın davalı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile resen belirlenecek nedenlerle kabul kararının hükmen bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
HMK'nın 369. maddesi uyarınca temyiz dilekçesinde belirtilen sebepler ile kanunun açık hükmüne aykırı gördüğü diğer hususlar noktasında yapılan temyiz incelemesinde;
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın öncesinde tarafların ortak mirasbırakanı ... ...'e ait olduğu noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı gibi dosya kapsamına alınan kadastro tespit tutanağına göre taşınmazın tespiti 30/10/2011 tarihinde yapılmış olup muris ... ise veraset ilamına göre tespit gününden önce 15/04/2011 tarihinde vefat etmiştir. Bu hale göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, mirasbırakan ... ...'ün sağlığında mirasçıları arasında paylaşım yapıp yapmadığı, muris sağlığında bir tasarrufta bulunmamış ise ölümü üzerine taşınmazların paylaşılıp paylaşılmadığı noktasındadır. Somut olayda bu hususları ispat külfeti davalı taraf üzerindedir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 6100 sayılı HMK’nın 190/1. maddesinde, “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.”, 4721 sayılı TMK’nın 6. maddesinde, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 15. maddesi "Tapuda kayıtlı taşınmaz malların malikleri veya bunların mirasçıları arasında, tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malların ise on dördüncü madde gereğince belirlenen zilyetleri arasında taksim edildikleri belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanları ile sabit olduğu takdirde bu mallar taksim gereğince zilyetleri adına tespit olunur.” hükmünü içermektedir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV./3.) numaralı bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesinin kararında dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 3.473,94 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına, 06/04/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.