"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ: HİLVAN ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptal tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin kararın, davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kısmen kabulü kısmen reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Aşağı Külünçe Mahallesinde bulunan ve dava dilekçesinde sınırları belirtilen dava konusu 58.515,96 m²'lik taşınmazı davacının yaklaşık 30 yıldan beri kendi imkânlarıyla imar ihya ederek tarıma elverişli hale getirdiği, taşınmazdaki mutlak zilyetlik ve yararlanma durumunun herkesçe bilindiğini, Hazine ve Belediyenin taşınmazla hiçbir ilgisinin olmadığı iddiasıyla, imar ihya ve zilyetliğe dayalı olarak, TMK'nın 713. maddesi ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 17. maddelerine göre tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar davanın reddini savunmuş, davalı Hazine, taşınmazın Hazine adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince; zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; Şanlıurfa ili, Aşağı Külünçe Mahallesinde bulunan 133 no.lu parsel içerisinde dava konusu edilen ve 10.11.2017 havale tarihli fen bilirkişisi krokisinde (A) harfi ile gösterilen 58.751,48 m2'lik kısmın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptaline, davacı ... adına ayrı parsel numarası verilmek suretiyle tapuya kayıt ve tesciline; davalılar ..., ..., ... bakımından kayıt maliki olmadıkları anlaşıldığından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
2.1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, ancak bütün yargılama giderleri ve harçların davalı üzerinde bırakılması gerekirken davacı üzerinde bırakıldığı, davalı ... aleyhine açılan davalarda davanın kabulü halinde harçlardan muaf olmadığı, ilgili mevzuat ve Hukuk Genel Kurulunun kararlarının bu yönde olduğu, Yerel Mahkemece bütün harçların davacı üzerinde bırakılmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçeleriyle, kararın kaldırılması ve talepleri doğrultusunda düzeltilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
2.2. Davalı Maliye Hazinesi temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, kararın kaldırılmasına karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesinin 08.07.2020 tarih 2020/494 E., 2020/623 K. sayılı kararıyla; imar ihya ve zilyetlikle taşınmaz iktisabına ilişkin yasal koşulların davacı lehine gerçekleştiği, İlk Derece Mahkemesi tarafından usulüne uygun olarak keşif uygulamasının yapıldığı, alınan rapor ve beyanlar ile imar ihya ve zilyetlik durumlarının şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespit edildiği, alınan bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya elverişli olduğu, sonuç olarak davalı Maliye Hazinesi'nin istinaf gerekçelerinin yerinde olmadığı, yargılama sırasında dava konusu taşınmazın ihdasen Maliye Hazinesi adına tescili nedeniyle davanın "Tapu İptali ve Tescil" davasına dönüştüğü, bu nedenle davanın kabulü ile davacıdan harç alınmamasına ve yatırılan harçların davacıya iadesine karar vermek gerekirken bakiye harcın davacıya yüklenmesinin ve alınan harçların davacıya iadesine karar verilmemesinin hatalı olduğu gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK'nın 353/1-b.2 maddesi gereğince, hüküm harç yönünden düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle, eksik araştırma ile karar verildiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, öncesinde kadastro harici bırakılıp ihdasen Hazine adına tescil edilen taşınmazlar yönünden açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. "
3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, "Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir."
3.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, "– Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.’’ hükümlerini içermektedir.
3.3. Değerlendirme
Çekişmeli taşınmaz 1975 yılında yapılan kadastro sırasında 766 sayılı Tapulama Kanunu'nun 2. maddesi gereğince tescil harici bırakılmış, 8/11/2016 tarihli karar ile 133 parsel numarasıyla Hazine adına tescil edilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, (IV/3.) numaralı paragrafta yer verilen Bölge Adliye Mahkemesinin kararında dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, 492 sayılı Harçlar Kanunun değişik 13. maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, 07.06.2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.