"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : VAN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : TATVAN 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil istemine ilişkin davadan dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun kabulüyle, İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; .... ilçesi, ..... Mahallesinde yapılan kadastro çalışması sonucu 361 parsel sayılı 90.000,00 m² yüz ölçümlü taşınmazın hatalı olarak davalıların murisi olan .....adına tespit ve tescil edildiğini, oysa ki davacıların, 1981 yılında ..... mirasçılarından taşınmazı haricen satın aldıklarını, ancak murisin nüfus kaydındaki ismi ile tapu kaydındaki isimde uyumsuzluk olması, daha sonra ..... mirasçılarından bir kısmının göç etmesi ve bir kısmının ölmesi nedeniyle tapu devir ve tescil işlemlerinin yapılmasının imkansız hale geldiğini, davacıların 1981 yılından bu yana dava konusu taşınmazı nizasız ve fasılasız olarak kullandıklarını ileri sürerek satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalılar cevap dilekçelerinde özetle; davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Tatvan 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.01.2020 tarihli ve 2018/226 E. 2020/17 K. sayılı kararıyla; dava konusu 361 parsel sayılı taşınmazın satış senedinin yapıldığı 1981 tarihinden önce tapuya kayıtlı bir taşınmaz olduğu, tapulu taşınmazın satışının resmi şekilde yapılması gerektiği, yapılan satışın anılan hükme uygun bir şekilde yapılmadığı için geçersiz olduğu ve bu satışın, haricen satın alan kişiye herhangi bir hak bahşetmeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; tüm delillerin toplanmadığını, toplanan delillerin hatalı değerlendirildiğini ve ayrıca keşfen belirlenen 470.700,00 TL üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesinin isabetsiz olduğunu belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 16.09.2020 tarihli ve 2020/351 E. 2020/376 K. sayılı kararıyla; Yerel Mahkeme nitelendirmesinin dosya kapsamına göre hatalı olduğu, çekişmeli 361 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin 09.11.1982 tarihinde kesinleştiği, davacıların 29.06.2018 tarihinde, kadastrodan önceki 1981 tarihli satış işlemine dayalı olarak dava açtıkları, dava açmak için gerekli 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedeni ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesine ilişkin Yerel Mahkeme gerekçesinin yerinde olmadığı, hükmün sonucu itibari ile doğru olduğu, davacıların adli yardımdan yararlanıyor olmaları nedeniyle yargılama sırasında taşınmazın keşfen belirlenen değeri üzerinden nispi karar ve ilam harcı ikmal edilmediği, harç ikmali adli yardım nedeniyle mümkün olmadığı ve bu hususta davalı tarafa atfedilecek herhangi bir kusur bulunmadığından taşımazın keşfen belirlenen ve harçlandırılmayan değeri üzerinden vekalet ücretine hükmedilmiş olması da usul ve yasaya uygun bulunduğundan, davacılar vekilinin bu yöne değinen istinaf isteminin yerinde olmadığı, 6100 sayılı HMK’nın 355 ve 353/1-b-2 maddesi uyarınca hükmün kaldırılmasına ve gerekçesi açıklanan şekilde düzeltilerek davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile ret kararının hükmen bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; kadastrodan önceki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; dava konusu taşınmazda davacılar yararına taşınmaz edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
3.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 maddesi hükmünde kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra bu tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere karşı kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak dava açılamayacağı açıklanmıştır.
Bu on yıllık sürenin hak düşürücü niteliğinde olduğu ve taraflarca öne sürülmese bile Mahkemece kendiliğinden değerlendirileceği tartışmasızdır.
3.3. Değerlendirme
Kadastro çalışmaları sonucu çekişmeli 361 parsel sayılı 90.000.00 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, tapu kaydı nedeniyle ölü olduğu belirtilmek suretiyle davalıların murisi ...adına tespit ve tescil edilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, Bölge Adliye Mahkemesince dayanılan yasal ve hukuksal gerekçeye göre, (IV/3.) no.lu paragrafta yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 80.70 TL onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 07/11/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.