"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapusuz taşınmazın tescili davasından dolayı, Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ilişkin verilen karar davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Şanlıurfa ili ..... ilçesi ..... köyü sınırları içerisinde bulunan ve sınırlarını belirtmiş olduğu yaklaşık 100.000 m2'lik taşlık alanın kadastro çalışmaları sırasında tapulama harici bırakıldığını, bu taşınmazın müvekkili tarafından emek ve mesai harcanarak imar-ihya edildiği ve arpa, buğday, mercimek vb. ürünler ekilmek suretiyle 20 yıldan fazla süredir davasız ve aralıksız olarak malik sıfatıyla zilyetliğinde bulundurduğunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713. maddesinde belirtilen olağanüstü zamanaşımı yoluyla taşınmaz edinme şartlarının gerçekleştiğini belirterek, dava konusu taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine temsilcisi cevap dilekçesinde; taşınmaz üzerine ev yapma, çevresinin çevrilmesi vb yöntemlerin imar-ihya sayılamayacağını, dava konusu taşınmazın tarım arazisi haline dönüştürülüp dönüştürülmediğinin araştırılması, bunun yanında 3402 sayılı Yasa'da öngörülen kuru ve sulu arazideki sınırlamalara dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, davanın reddine, dava konusu taşınmazın Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Viranşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin 06/11/2012 tarihli ve 2010/833 E., 2012/708 K. sayılı kararıyla; davacı lehine zilyetlik koşullarının oluştuğunun anlaşılması nedeniyle davanın kabulüne, bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 99.603,62 metrekare taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Viranşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 17/12/2013 tarihli 2013/950 E., 2013/19304 K. sayılı kararıyla; Mahkemece yapılan araştırmanın yetersiz olduğu belirtilerek, dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ilişkin iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğrafları ile yine bu tarihlere ilişkin fotoplan ve fotogrametrik paftaların dosya arasına getirtilerek mahallinde yeniden keşif yapılması, keşfe üç kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kurulu ile üniversitelerin toprak bölümü öğretim üyelerinden oluşacak üç kişilik ziraat bilirkişisi kurulunun alınması, hava fotoğrafları ve diğer belgeler üzerinde üç kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiler vasıtasıyla ayrıntılı inceleme yapılması, üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan imar-ihya ve zilyetlik hususunda hüküm vermeye elverişli ayrıntılı rapor alınması, tüm tanık ve yerel bilirkişilerin yöntemine uygun şekilde çağrılarak taşınmaz başında dinlenilmesi gereğine değinilerek, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Yargılama sırasında 28/08/2014 tarihinde dava konusu taşınmaz 89 parsel numarasıyla ve 99.603,62 metrekare yüz ölçümlü olarak ihdasen tapuya tescil edilmiş malik hanesine davalıdır şerhi düşülmüştür.
3. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Viranşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin 01/04/2015 tarihli 2014/858 E. 2015/326 K. sayılı kararıyla; Yargıtay bozma kararı doğrultusunda yapılan araştırma neticesinde dava konusu taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlik koşulları oluştuğunun anlaşılması nedeniyle, Viranşehir ilçesi Yüceler köyünde bulunan 89 parsel sayılı 99.603,62 metrekare yüz ölçümlü ham toprak niteliğindeki taşınmazın malik hanesinde gözüken davalıdır ibaresi kaldırılarak davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Viranşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 19/03/2018 tarihli 2015/12866 E., 2018/1918 K. sayılı kararıyla; davalı Hazine temsilcisinin kararı süresi içerisinde temyiz etmediğinin anlaşılması nedeniyle temyiz talebinin süre yönünden reddine, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde, bozmaya uyulduğu halde bozma gereklerinin yerine getirilmediği, mahallinde yeniden keşif yapılması, taşınmazın imar-ihya işlemlerinin kim tarafından ve ne zaman tamamlandığı, kullanım şekli hakkında bilgi alınması, yöntemince hava fotoğrafı incelemesi yapılması, 3 kişilik ziraat bilirkişisinden rapor alınması, 3402 sayılı Yasa'nın 14. maddesi uyarınca belgesiz araştırması yapılması, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
6. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Viranşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/02/2020 tarihli 2018/827 E., 2020/84 K. sayılı kararıyla; Yargıtay bozma kararı doğrultusunda yapılan araştırma neticesinde 89 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlik koşullarının oluştuğunun anlaşılması nedeniyle, davanın kabulüne, Viranşehir ilçesi Yüceler köyünde bulunan 89 parsel numaralı 99.603,62 metrekare taşınmazın malik hanesindeki davalıdır ibaresi kaldırılarak tarla vasfı ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
7. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Viranşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
8. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde; Mahkemenin eksik inceleme neticesinde karar verdiğini, davacı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
9. Gerekçe
9.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
9.2. İlgili Hukuk
9.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, “Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
9.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
9.2.3. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “ Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir.” hükümlerini içermektedir.
9.3. Değerlendirme
Mahkeme tarafından verilen önceki tarihli karara karşı davalı Hazine temsilcisinin temyiz talebinin süresinde yapılmadığından reddine karar verilmiştir. Temyiz istemine ilişkin eldeki kararda davalı Hazine aleyhine farklı bir hüküm kurulmadığı bu nedenle Hazine temsilcisinin temyiz itirazları incelenemeyeceğinden, temyiz talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davalı Hazine temsilcisinin temyiz inceleme talebinin REDDİNE, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 28/11/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.