"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul, Kısmen Ret
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne dair verilen karar süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Hocalar ilçesi, Çepni köyünde bulunan 119 ada 120 parsel sayılı taşınmazın davacıya ait olduğunu, bu taşınmazın yaklaşık 400 metrekarelik kısmının davalı Hazine adına kayıtlı olan 119 ada 126 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bırakıldığını belirterek bu bölümün tapu kaydının iptali ile davacıya ait taşınmaza eklenmek suretiyle tapuya kayıt ve tescile karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.10.2015 tarihli ve 2014/265 E., 2015/473 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne, 21.08. 2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 304,09 metrekarelik kısma ilişkin tapu kaydının iptali ile davacıya ait 119 ada 120 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davalı köy tüzel kişiliği temsilcisi temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 12.12.2018 tarihli ve 2016/2902 E., 2018/7660 K. sayılı kararıyla; çekişmeli 119 ada 126 parsel sayılı taşınmaz tapuda davalı Hazine adına kayıtlı olduğundan davalı ... tüzel kişiliği aleyhine açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesinin isabetsiz olduğu,
Davalı Hazinenin temyiz itirazları yönünden ise, mahallinde yeniden keşif yapılması, çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu, davacıya ait 119 ada 120 parsel sayılı taşınmaza dahil olup olmadığı, davacı tarafından kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyor ise hangi tarihten beri ne şekilde kullanıldığı, zilyetliğin terk edilip edilmediği, edilmiş ise terkin ne kadar sürdüğü ve nedeninin ne olduğu hususları tek tek ve olaylara dayalı olarak yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından sorulup saptanması, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler yöntemince giderilmesi, keşfe katılacak ziraatçı bilirkişiden karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, fen bilirkişisinden ise keşif ve uygulamayı izleyip denetlemeye olanak veren raporlar alınması gereğine değinilerek, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesinin 13/10/2020 tarihli ve 2019/113 E., 2020/427 K. sayılı kararıyla; çekişmeli kısmın davacı tarafından kullanıldığı ve lehine zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu kanaatine ulaşıldığından, davanın kısmen kabulüne, Hocalar ilçesi Çepni köyünde bulunan 119 ada 126 parsel sayılı taşınmazın 23.09.2019 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 304,09 metrekarelik kısmına ilişkin tapu kaydının iptali ile davacı adına kayıtlı 119 ada 120 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle tapuya kayıt ve tesciline, Çepni köyü tüzel kişiliği aleyhine açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir.
D. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
E. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemenin soyut beyanlara dayalı olarak kabul kararı verdiğini belirterek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
F. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, " Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
2) 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, " Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir"
3) 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir…” hükümlerini içermektedir.
3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, Mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinin yerinde bulunmasına göre, (IV/C) numaralı paragrafta yer verilen Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK'un 438. maddesi gereğince ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.