"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul Kısmen Ret
Taraflar arasında Tapu iptal ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir. Karar davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda,dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili 02.11.2012 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; çekişmeli 124 ada 17 parsel, 122 ada, 1 ve 2 parsel; 123 ada 1 parsel sayılı taşınmazların 20 yılı aşkın bir süredir malik sıfatıyla zilliyeti olduğunu, taşınmazlar her nasılsa hazine adına tescil gördüğünü iddia ederek taşınmazların hazine adına kayıtlı tapularının iptali ile müvekkil adına tescilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın zaman aşımı süresi geçtikten sonra açıldığını, ilgili kanunlardaki şartlar da davacı yararına gerçekleşmediğini, davacının mülkiyet hakkını kazanmasını sağlayacak hukuki dayanağı bulunmadığını, dava konusu taşınmaz yönünden idari tahkikat talebinde bulunulduğunu öne sürerek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, Elbistan ilçesi, ... köyü, 122 ada 1 parsel, 122 ada 2 nolu parsel içerisinde bulunan (d) ile gösterilen bölüm, 123 ada 1 nolu parsel ve 124 ada 17 nolu parsel içerisinde bulunan (j) ile gösterilen bölüm üzerinde uzun yıllardır davacı tarafından tarım yapıldığı, bu taşınmazlar bakımından zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu, 122 ada 2 nolu parsel içerisinde bulunan (a), (b), ( c) ile 123 ada 2 nolu parsel içerisinde bulunan (g) ile gösterilen bölümlerin üzerinde ise herhangi bir işleme yapılmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile, 124 ada 17 parsel sayılı taşınmazın 27.05.2015 tarama tarihli fen bilirkişi raporunda (J) harfiyle gösterilen 10.619,35m²'lik kısmın, 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 27.05.2015 tarama tarihli fen bilirkişi raporunda (d) harfiyle gösterilen 4.063,67m²'lik kısmın, 123 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, davanın 122 ada 2 parsel sayılı taşınmaz, 27.05.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A, B ve C) harfleriyle gösterilen ve 122 ada 1 parsel talepleri yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Karar; Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 26.03.2018 tarihli ve 2015/12253 E. 2018/2072 K. sayılı kararıyla; “ ...Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; kadastro tespit tarihi olan 2006 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait en az 3 adet stereoskopik ... fotoğrafı Harita Genel Komutanlığı'ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, 3 kişiden oluşan ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından temyize konu taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle bozulmuştur.
B.MAHKEMESİNCE BOZMAYA UYULARAK VERİLEN KARAR
Mahkemenin yukarıda belirtilen tarih ve sayılı kararı ile; Dava konusu Kahramanmaraş ili, Elbistan ilçesi, ... köyü, Göz mevkiinde kain 124 ada 17 parsel sayılı taşınmaz ile Kahramanmaraş ili, Elbistan ilçesi, ... köyü, Köyüstü mevkiinde kain 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (b), (c) ve (d) harfi ile gösterilen kısımları bakımından davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu, çekişmeli 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (a) harfi ile gösterilen kısmı bakımından zilyetlikle kazanım koşullarının oluşmadığı, çekişmeli 122 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise dava dışı ... adına kayıtlı olduğu ve davacı tarafından davanın ...'e karşı yöneltilmediği, davalı Hazine'nin ise dava konusu taşınmazda malik olmadığı gerekçesiyle 122 ada 1 parsel sayılı taşınmaz bakımından açılan davanın pasif husumet yokluğu bulunmadığı gerekçesiyle,
Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; çekişmeli 124 ada 17 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ...'ın 26/11/2020 tarihli raporunda (j) harfi ile gösterilen 10.619,35 m2'lik kısmının, 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ...'ın 26/11/2020 tarihli raporunda (b) harfi ile gösterilen 7.849,18 m2'lik kısmının, 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (c) harfi ile gösterilen 1.749,56 m2'lik kısmının, 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ...'ın 26/11/2020 tarihli raporunda (d) harfi ile gösterilen 4.063,67 m2'lik kısmının, 123 ada 1 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ...'ın 26/11/2020 tarihli raporunda gösterilen 2.199,75 m2 yüz ölçümündeki tamamının davalı Hazine adına tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... ...'ın 26/11/2020 tarihli raporunda (a) harfi ile gösterilen 3.942,85 m2'lik kısmı bakımından açılan davanın reddine, çekişmeli 122 ada 1 parsel sayılı taşınmaz bakımından açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazinenin temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını, zilyetlikle kazanım koşullarının davacı lehine oluşmadığını öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayanarak açılan tapu iptal ve tescil davasıdır.
2. İlgili Hukuk
1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi şöyledir: “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi şöyledir: " Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir." hükümlerini içermektedir.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu ... köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 122 ada 2, 123 ada 1 ve 124 ada 17 parsel sayılı 1.178.488,26, 2.199,75 ve 2.466.854,21 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden oldukları belirtilerek ham toprak vasfıyla Hazine adına 30.01.2007 tarihinde tespit ve tescil edilmiştir.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve uyulan bozma ilamına göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilinin ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j. bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
16.01.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.