"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2018/1576 E., 2021/201 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Iğdır 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/320 E., 2018/400 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa mülkiyetin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; Iğdır ili, Karakuyu köyünde kain 109 ada 1073, 876 ve 107 ada 200 parsel sayılı taşınmazların içerisinde su kanalı olarak kullanılan kısma yönelik irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil, mümkün olmadığı taktirde mülkiyetin tespiti isteğinde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.07.2018 tarihli ve 2018/320 Esas, 2018/400 Karar sayılı kararıyla; davacı lehine çekişmeli taşınmazlar üzerinde 4721 ... Medeni Kanunu’nun 713/1 inci, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve devam eden maddelerinde düzenlenen kazandırıcı zamanaşımı zilyetlikle edinim koşulları oluştuğu, ancak taşınmazların fiili durum itibariyle su kanalı niteliğinde olduğu belirlenerek davanın kabulü ile;
1.Iğdır ili, Merkez ilçesi, Karakuyu köyü 107 ada 200 nolu parselde 339,87 m2’ yüz ölçümündeki 107 ada 340 nolu parselin uzantısı olan ve DSİ tarafından kamulaştırılmasız elatılıp kanal olarak kullanılan fen bilirkişisi... ve...’ın 12.12.2017 tarihli bilirkişi raporunun ekinde yer alan krokide A harfi ile gösterilen 339,87 m2’lik kısmın kamulaştırmasız el atma tarihi itibariyle mülkiyet hakkının davacı ...'a ait olduğunun tespitine,
2.109 ada 876 nolu parselde 552,52 m2 yüz ölçümündeki 109 ada 1070 nolu parselin uzantısı olan ve DSİ tarafından kamulaştırılmasız elatılıp ve kanal olarak kullanılan, fen bilirkişisi... ve...’ın 12.12.2017 tarihli bilirkişi raporunun ekinde yer alan krokide parselin C harfi ile gösterilen 552,52 m2’lik kısmın kamulaştırmasız el atma tarihi itibariyle mülkiyet hakkının davacı ...'a ait olduğunun tespitine,
3.109 ada 1073 nolu parselde 654,04 m2 yüz ölçümündeki 109 ada 1070 nolu parselin uzantısı olan ve DSİ tarafından kamulaştırılmasız elatılıp kanal olarak kullanılan, fen bilirkişisi... ve...’ın 12.12.2017 tarihli bilirkişi raporunun ekinde yer alan krokide E harfi ile gösterilen 654,04 m2’lik kısmın kamulaştırmasız el atma tarihi itibariyle mülkiyet hakkının davacı ...'a ait olduğunun tespitine
karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili istinaf başvuru dilekçesinde; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu için tescil harici bırakıldığını, taşınmazın sulama kanalının etrafında olmasının tarım arazisi vasfında olduğu yönünde bir sonuç çıkarmadığını, zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 11.03.2021 tarihli ve 2018/1576 Esas, 2021/201 Karar sayılı kararıyla; ileri sürülen istinaf nedenlerine, kamu düzenine ilişkin hususlara göre davacı lehine 4721 ... Medeni Kanunu’nun 713/1 inci, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve devam eden maddelerinde düzenlenen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle edinim koşullarının oluştuğu ancak fiili durum itibariyle su kanalı niteliğinde olduğu belirlenerek İlk Derece Mahkemesince mülkiyetin tespiti kararı verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediği belirtilerek davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz başvuru dilekçesinde;istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa mülkiyetin tespiti istemine ilişkindir
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi .
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Somut olayda, temyize konu 109 ada 1073, 876 ve 107 ada 200 parsel sayılı taşınmazların üzerinde bulunan kısım yönünden davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu ne var ki bu taşınmazların kanal vasfıyla kamu malı niteliğine dönüştüğü bu nedenle yazılı şekilde mülkiyetin aidiyetinin tespitine hükmedilmesinin isabetli olduğu görülmüştür.
3. Hal böyle olunca temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere uygun olup davalı Hazine vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.10. 2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.