"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili ve feri müdahil ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili ve feri müdahil ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı vekili; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi’nde kain yaklaşık 25.000 m² olarak ölçülen yerin davacı tarafından 40 yıldan fazla bir süredir malik sıfatıyla kullanıldığını, dava konusu taşınmazı davacının 30 Mart 1975 tarihinde zilyedi olan ...'dan köy senedi ile satın aldığını, nizalı taşınmazın Akahmet tarlası olarak tanındığını, olağanüstü zamanaşımı yoluyla gayrimenkul kazanımı şartlarının gerçekleştiğini ileri sürerek, dava konusu taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Hazine vekili; davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili; dava konusu taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
3.Davalı ... vekili; dava konusu taşınmazın 1/25000 ölçekli nazım imar planına göre çok az yoğun konut alanı bağ-bahçe olarak planlı olduğunu, davanın husumetten reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
1.... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/07/2018 tarihli ve 2015/438 Esas, 2018/273 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulü ile harita mühendisi bilirkişi raporunda A1(4794,18 m²) ve A2 (18800,76 m²) olarak gösterilen alanların ayrı bir parsel numarası verilerek tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Karara karşı davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
2.... Bölge Adliye Mahkemesi 13. HD.nin 2018/1785 Esas, 2019/751 Karar sayılı kararı ile dava tarihinden geriye dönük 15-20-25 yıl öncesinde çekilmiş hava fotoğraflarının mevcut olmadığı, 3 kişilik ziraat mühendisi ve 2 kişilik jeodezi mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle yeniden keşif yapılması gerektiği, zilyetliğin ne zaman başladığı hususundaki çelişkilerin giderilmesi gerektiği belirtilerek, toplanması gereken hiç bir delil toplanmadan ve delillerin değerlendirilmediği gerekçesiyle mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
3.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bu yerlerin Hazine tarafından şirkete kiralandığı, bu sebeple...İnş. San. Tic. Şti vekilinin asli müdahale talebinde bulunduğu, talepte bulunulması için harcın ikmal edilmesi gerektiği ve aynı zamanda üstün hakkın söz konusu olması gerektiği, ancak yerin Hazineye ait olduğu beyanı ile üstün haktan bahsedilemeyeceği, adı geçen şirketin asli müdahale talebinin reddiyle şirket vekilinin feri müdahile talebinde bulunduğu anlaşılmakla feri müdahile talebinin kabulüne karar verildiği, mahalli bilirkişilerin beyanlarının taşınmazın davacının dedesi ... ... ait bulunduğu, akabinde taşınmazın davacının babası olan ve ... Aka'nın da oğlu olan Muammer'e kaldığı, ondan da Muammer'in oğlu davacı ...'e geçtiği yönünde beyanda bulundukları, keşif tarihinde Mahkemece yapılan gözlemde nizalı yerin sınır bölgelerinde taşların olduğu, taşınmazın sürülü halde bulunduğu, 1954, 1975, 1992 ve 2005 yıllarında çekilen hava fotoğraflarından davaya konu yerde tarımsal faaliyetin yapıldığı ve sınırların mevcut olduğu hususunun anlaşıldığı, dolayısıyla mahalli bilirkişi beyanı ve bilirkişi raporlarının birbiri ile uyumlu olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile harita mühendisi bilirkişi raporunda A1(4794,18 m²) ve A2(18.800,76 m²) olarak gösterilen (toplam 23.594,94 m²) kadastro çalışma alanı içerisinde tescil harici alanda kalan dava konusu taşınmazın davacı adına yeni bir parsel numarası verilmek suretiyle tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve feri müdahil ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
1.Davalı Hazine vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davacının 20 yılı aşkın zilyetliğinin bulunmadığını, eksik inceleme sonunda karar verildiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Feri Müdahil ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde; nizalı yerin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kendilerine 2003-2023 tarihleri arasında ham maden olarak ruhsatlandığını, taşınmazı kiraladıklarını ve bu sebeple davaya müdahil olduklarını, arazinin üst kısmında meradan açma tarımsal alan yaratılmaya çalışıldığını, arazinin yapısının kayalık alan olduğunu belirterek, davalı Hazine yanında istinaf talebinde bulunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyaya kazandırılan bilirkişi raporları ve fotoğrafların değerlendirilmesinde, dava konusu edilen taşınmaz ile yakınındaki taş ocağı arasında 40-50 metre mesafe bulunduğunun anlaşıldığı, taşınmazın tescil harici bırakıldığı, bilirkişi raporuna göre dava konusu edilen taşınmazda 1954, 1975, 1992, ve 2005 yıllarında tarımsal faaliyet yapıldığı, taşınmazın 1954 yılından önce imar-ihya edildiği ve tarım arazisi olarak davacının dedesi tarafından kullanıldığı, taş ocağının alanın dışında kaldığı, imar-ihya ile kazandırıcı zamanaşımı ile taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle, davalı Hazine vekili ve feri müdahil şirket vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve feri müdahil ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili ve feri müdahil ... vekili temyiz dilekçelerinde özetle,Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın hükmen bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tescil harici bırakılan taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, “Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, “ Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 17. maddesi, “ Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir.’’ hükümlerini içermektedir.
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekili ve feri müdahil vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden feri müdahil...İnşaat Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketinden alınmasına,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j. bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.