"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali- tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; Manavgat 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/108 Esas, 2015/62 Karar sayılı kararı ile fen bilirkisinin 05.01.2015 tarihli raporuna ekli krokide A harfi ile gösterilen 15.314,76 m²'lik kısmı üzerinde TMK.nın 713. maddesi uyarınca kazandırıcı zamanaşımı nedeniyle iktisap koşulları oluştuğu gerekçesiyle davacıların payları oranında mülkiyet haklarının tespitine karar verildiğini, Mahkeme kararı ile davacılara ait olduğu belirlenen kısımlara ilişkin tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına hisseleri oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerektiğini, Manavgat ilçesi, Ulukapı Mahallesinde bulunan fen bilirkişilerinin 05.01.2015 tarihli raporlarında A harfi ile gösterilen 15.314,76 m² miktarındaki taşınmazın tamamının (123 ada 1 no.lu parselin 61.50 m²'lik, 124 ada 3 no.lu parselin 455,28 m²'lik, 109 ada 15 no.lu parselin 196,56 m²'lik, 109 ada 8 no.lu parselin 266,63 m²'lik, 109 ada 11 no.lu parselin 571,67 m²' lik, 109 ada 12 no.lu parselin 581,22 m²'lik, 111 ada 9 no.lu parselin 52,25 m²'lik kısımlarının, 109 ada 9,10,13,14 no.lu parsellerin tamamının, 110 ada 8, 9, 10, 11, 12 no.lu parsellerin tamamının, 123 ada 2,3,4,5 no.lu parsellerin tamamının ve toplam 2897,45 m² imar yolunun) tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına veraset ilamındaki payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 27.11.2018 tarihli ve 2016/914 Esas, 2018/366 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile Antalya ili, Manavgat ilçesi, Ulukapı Mahallesi, Yukarı Bayır mevkiinde kain dosyada mevcut fen bilirkişileri ... ... ve ... tarafından düzenlenen 12.06.2018 tarihli kroki ve eki raporda (A) harfi ile işaretlenen 15314.76 m² miktarındaki taşınmazın; fen bilirkişisi raporunda Yol-1 olarak gösterilen 1485.56 m² + Yol-2 olarak gösterilen 804.86 m² + Yol-3 olarak gösterilen 607.03 m² olmak üzere toplam 2897.45 m²’lik kısmının imar yolunda kaldığı anlaşıldığından bu kısımlara yönelik tapu iptali tescil talebinin bu aşamada reddine, davacıların bu kısımlara yönelik mülkiyet haklarının saklı tutulmasına, davacıların arta kalan 12.417,31m²'lik kısım yönünden tapu iptali ve tescil taleplerinin kabulü ile fen bilirkişileri ... ... ve ... tarafından düzenlenen 12.06.2018 tarihli raporun eki kroki ve hisse dağıtım çizelgesinde gösterildiği şekilde; 109 ada 9, 10, 13 ve 14 no.lu parseller, 110 ada 8, 9, 10, 11, 12 no.lu parseller, 123 ada 2, 3, 4 ve 5 no.lu parsellere ilişkin tapu kayıtlarının tamamının iptali ile davacılar adına veraset ilamındaki payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, 109 ada 8 no.lu parseldeki 266,63 m², 109 ada 11 no.lu parseldeki 571,67 m², 109 ada 12 no.lu parseldeki 581,22 m², 109 ada 15 no.lu parseldeki 196,56 m², 110 ada 7 no.lu parseldeki, 634,03 m², 110 ada 13 no.lu parseldeki 78,61 m², 111 ada 9 no.lu parseldeki 52,25 m², 123 ada 1 no.lu parseldeki 61,50 m² ve 124 ada 3 no.lu parseldeki 455,28 m²'lik kısımlara ilişkin tapu kayıtlarının iptali ile bu kısımların davacılar adına veraset ilamındaki ve bilirkişi raporunda kroki ve pay dağıtım cetvelinde belirlendiği şekilde tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların Belediye adına kayıtlı olduğunu, tapuya kayıtlı taşınmazların tapusunun iptali ve tescili imkanının olmadığını, zilyetliğe dayalı olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı nedeniyle açılan davada mülkiyet hakkının tespitine ilişkin karara dayanılarak tapu iptal ve tescil davası açılmasının açıkça kanuna karşı hile olduğunu ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 02.02.2021 tarihli ve 2020/559 Esas, 2021/35 Karar sayılı kararıyla; eldeki dava dosyası ile dosyada delil olarak dayanılan Manavgat 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/108 Esas, 2015/62 Karar sayılı dava dosyasının taraflarının, dava sebebinin ve konusunun aynı olması nedeniyle kesin hüküm oluşturduğu Mahkemece, HMK’nın 114/1-i maddesi uyarınca dava şartları arasında bulunan ve yargılamanın her safhasında re'sen gözetilmesi gereken kesin hüküm hususunun değerlendirilmediği, tescil istemli davada tescil kararı verilemeyeceği gerekçesiyle tespit kararı verilmesi ve hükmün bu şekilde kesinleşmesi halinde, aynı konuda yeniden tescil istemiyle açılan davanın kesin hüküm nedeniyle reddi gerektiğinden yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; eldeki dosya ile delil olarak dayandıkları Manavgat 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/108 Esas 2015/62 Karar sayılı dava dosyasının tarafları, dava sebebi ve konusunun aynı olmadığını, davaya dayanak teşkil eden ilk davada, taşınmazda 14.12.2005 tarihine kadarki dönemde TMK.nın 713 maddesinde düzenlenen kazandırıcı zamanaşımına dayalı zilyetlik hükümlerine göre iktisap koşullarının oluşup oluşmadığının incelendiğini, kazandırıcı zamanaşımı şartlarının gerçekleştiği belirlenerek mülkiyetin tespitine karar verildiğini, tapu iptali ve tescil yönünden kabul veya ret bakımından herhangi bir hüküm kurulmadığını bu itibarla kesin hüküm şartlarının oluşmadığını, davanın niteliği gereği aleyhlerine yargılama giderlerine hükmedilmesinin de hukuka uygun olmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114. maddesinin 1. fıkrasının (i) bendinde, "Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması. " dava şartı olarak belirlenmiştir.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 303. maddesi;
" (1) Bir davaya ait şeklî anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir.
(2) Bir hüküm, davada veya karşılık davada ileri sürülen taleplerden, sadece hükme bağlanmış olanlar hakkında kesin hüküm teşkil eder.
(3) Kesin hüküm, tarafların küllî halefleri hakkında da geçerlidir.
(4) Bir dava dolayısıyla ortaya çıkan kesin hüküm, o hükmün kesinleşmesinden sonra dava konusu şeyin mülkiyetini tarafların birisinden devralan yahut dava konusu şey üzerinde sınırlı bir ayni hak veya fer’î zilyetlik kazanan kişiler hakkında da geçerlidir. Ancak, ... Medenî Kanunu'nun iyiniyetle mal edinmeye ait hükümleri saklıdır." hükmünü içermektedir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenle; davacılar vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 120,60 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
22.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.