"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda; davalı ... köyü tüzel kişiliğine karşı açılan davanın husumet nedeni ile reddine, davalı ... Belediyesine ve dahili davalı ... Belediyesine karşı açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece verilen karar davalı ... Belediyesi ve dahili davalı ... Belediyesi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... ilçesi, ... köyü, Merkez Mahallesinde kain 162 ada 2 parsel numaralı taşınmazın ırsen kendisine kaldığını ve taşınmaza malik olduğunu, komşu parsel olan 162 ada 1 parsel sayılı taşınmazın da davalı ... köyü tüzel kişiliği adına 2008 yılında yapılan kadastro çalışmalarında mezarlık olarak tespit ve tescil edildiğini ancak mezarlık olarak kayıt edilen komşu taşınmazın 600 m² sinin kendi taşınmazında olması gerektiğini ileri sürerek, davalı köy tüzel kişiliği adına tapuya kayıtlı olan 600 m² lik bölümünün tapu kaydının iptali ile adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... köyü tüzel kişiliği temsilcisi; davacının iddia ettiği 600 m² alanın köy tüzel kişiliği adına tapuya kayıt ve tescil edildiği hususunu kabul ettiklerini, kadastro çalışmaları sırasında hatalı olarak alanın köy tüzel kişiliği adına tescil gördüğünü bildirmiştir.
2.Dahili davalı ... Belediyesi vekili; davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını, dava konusu taşınmazın mezarlık alanı olduğunu, davanın hak düşürücü süre ve zamanaşımı yönünden reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20/05/2015 tarihli ve 2013/385 Esas 2015/217 K. sayılı kararı ile ... köyü tüzel kişiliğine yönelik davanın husumet nedeniyle reddine, dahili davalı ... Belediyesine karşı açılan davanın kabulü ile 1.115,49 m2'lik kısmın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, dahili davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 11.12.2017 tarihli ve 2015/21195 Esas, 2017/8793 Karar sayılı kararıyla; "Dava; kadastro tespiti sırasında mezarlık vasfı ile ... köyü tüzel kişiliği adına tespit edilen yere ilişkin açılmış olup, Mahkemece kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği koşullarının oluştuğu kabul edilerek davanın kabulüne ilişkin hüküm kurulmuş ise de; bu tür davalarda Hazinenin yanında ilgili kamu tüzel kişiliğinin de davada taraf olması zorunludur. Dava konusu taşınmazın bulunduğu köyün ... Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde olması ve hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa'nın 1. maddesi uyarınca Büyükşehir Belediyesi sınırlarının tüm ilin idari sınırları olacak şekilde genişletilmiş olduğu, ...kamu tüzel kişisi olarak çekişmeli taşınmazın bulunduğu İlçe Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmeden taraf koşulu sağlanmaksızın karar verilmiştir. ...çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... köyünün tüzel kişiliği kaldırılmış olduğundan bu köyün mahalle olarak bağlandığı ... Belediye Başkanlığı davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalıdır...Bu yön gözardı edilmek suretiyle davanın esasına girilerek ve talep aşılmak suretiyle karar verilmesi isabetsizdir..." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09/12/2020 tarihli ve 2018/148 Esas, 2020/256 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın kadastro tespit tarihinden geriye doğru 20 yıldan fazla süre ile davacının mirasbırakanı ...’dan davacıya intikal ettiği hususunun mahalli bilirkişi ve tanıklar tarafından beyan edildiği, dava konusu taşınmazın terk edilmediği gerekçesiyle davalı ... köyü tüzel kişiliğine karşı açılan davanın, tüzel kişiliğini kaybetmesi sebebi ile husumet nedeni ile reddine, davalı ... Belediyesine ve dahili davalı ... Belediyesine karşı açılan davanın kabulü ile fen bilirkişi raporunda C harfi ile gösterilen, 600,00 m2’lik kısmın tapu kaydının iptali ile ayrı bir parsel numarası altında davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... Belediye Başkanlığı ve ... Büyükşehir Belediyesi vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ...; nizalı taşınmazın büyükşehir belediyesi sınırlarında yer aldığını dolayısıyla haklarında husumet yokluğundan davanın reddi gerektiğini, bilirkişi raporunda 162 ada 1 parselin ölçümünün yapılmadığını, davaya konu taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisap edilemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı ... Belediyesi vekili; nizalı yerin kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yolu ile iktisap edilemeyeceğini, taşınmazın mezarlık vasfında olması için her yerinde mezarlık bulunmasına gerek olmadığını, mezarlıklarda gelişecek ihtiyaçlara göre geniş alan bırakılması gerektiğini, davacının fuzuli şagil olduğunu ve davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedenlere dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190. maddesinde; "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir."
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesinde; "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür."
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesinde; "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir." düzenlemeleri yer almaktadır.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve bozma kararına göre usul ve kanuna uygun
olup davalılar ... Belediye Başkanlığı ve ... Büyükşehir Belediyesi vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 127,78 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
12.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.