"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili ve dahili davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I .DAVA
Davacı; ... ili, ... ilçesi, ... Köyü, Köyiçi mevkinde kain 172 ada 5 parsel sayılı taşınmazın kayınpederi ...’dan eşine ve eşi ...'nın da 26/10/1994 tarihinde vefat etmesi ile birlikte kendisine kaldığını, taşınmazın 150 metrekarelik olan kısmının yola ilave edildiğini, kadastro paftasında yol olarak gösterildiğini ileri sürerek, bu kısmın 172 ada 5 nolu parsele ilave edilmek suretiyle murislerinin veraset ilamındaki miras hisseleri oranında tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili; ...'nın diğer mirasçılarının davaya dahil edilmesi gerektiğini, nizalı kısmın yol olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI VE YARGILAMA SAFAHATİ
1-... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 09/04/2015 tarihli ve 2012/240 Esas 2015/337 Karar sayılı kararıyla, davanın kabulüne fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile yol boşluğu olarak gösterilen 18,89 metrekarelik kısmın iptali ile bu kısmın davacının murisine ait 172 ada 5 nolu parsele eklenmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
2- Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesi’nin 14.11.2017 tarihli ve 2015/13737 Esas, 2017/7854 Karar sayılı kararı ile ‘--- tescil davasında yasal hasım durumunda bulunan Hazine ve Kamu Tüzel Kişilikleri, murisin terekesi karşısında 3. kişi durumunda bulunduğuna göre, davada yer almayan diğer mirasçıların yöntemine uygun bir biçimde muvafakatlerinin alınması, davaya katılmalarının sağlanması veya TMK'nın 640. maddesi uyarınca miras ortaklığına bir temsilci atanarak onun huzuruyla yargılamaya devam edilmesi zorunlu olduğu halde mahkemece bu yön gözetilmeden ve bu şart yerine getirilmeden işin esasına girilmesi... hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa'nın 1. maddesi uyarınca büyükşehir belediyesi sınırları tüm ilin idari sınırları olacak şekilde genişletilmiş olduğu halde, TMK'nın 713/3. maddesi gereğince ilgili kamu tüzel kişisi olarak ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmeden, taraf koşulu sağlanmadan karar verilmiş olması ....TMK'nın 713/5. maddesi uyarınca yapılması gereken yasal ilanlar yapılmamış.... hususlarının isabetsiz olduğu" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3-İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma kararına uyulmasına karar verilerek ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının davaya dahil edildiği, yerel ve gazete ilanlarının usulüne uygun olarak yapıldığı, muris ...'nın veraset ilamındaki diğer mirasçıların davaya muvafakatlerine ilişkin dilekçelerinin dosyaya sunulduğu, davacının murisinin parseline komşu ve yol olarak tespit harici bırakılan kısmın bilirkişi raporuna göre A harfi ile gösterildiği, bu kısmın rapora ekli krokiden taşınmazın devamı niteliğinde olduğu, bu kısmın uzun yıllar boşluk olarak kalması sebebiyle kadastro tespiti esnasında tespit harici yol olarak ayrıldığının dinlenen tanık beyanlarından anlaşıldığı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının 172 ada 5 parsel sayılı ve dava konusu edilen kısma komşu taşınmazın davacının murisine ait olduğu yönünde olduğu, nizalı kısımda muris ...'nın nizasız aralıksız en az yirmi yıllık zilyetliğinin bulunduğu gerekçesiyle, davanın kabulüyle dava konusu yerin muris ...'ya ait parsele eklenmek suretiyle 172 ada 5 nolu parselin toplam alanının 188,89 m2 olarak davacının murisi ... adına tapuya kayit ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve dahili davalı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; yolun zilyetlikle kazanılmasının mümkün olmadığını, 2006 tarihli hava fotoğrafında nizalı kısmın yol boşluğu olarak gözüktüğünü, yeterli araştırma yapılmadan karar verildiğini, yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerektiğini belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dahili davalı ... vekili; davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiğini, aleyhte yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedildiğini, davanın niteliği gereği bu giderlerin davacı üzerinde bırakılması gerektiğini, yolun bakım ve sorumluluğunun davalı ...’ne ait olduğunu, yolun zilyetlikle kazanılmasının mümkün olmadığını belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın tescili isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesi; “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 17. maddesi; “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde Hazine adına tespit edilir.”
4721 sayılı ... Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir." hükümlerini düzenlemiştir.
3. Değerlendirme
1 -Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır.
Bilindiği üzere terk edilmiş dere yatakları, kayalık, taşlık, yol ve yol boşluğu gibi taşınmazlar, ancak imar-ihya yolu ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca iktisap edilebilirken; ham toprak, hali arazi, köy boşluğu gibi basit ameliye ile zilyet edilebilecek yerler ise aynı Yasa'nın 14. maddesi gereğince iktisap edilebilir.
2- Somut olayda; çekişmeli taşınmaz kadastro çalışmaları sırasında yol boşluğu olarak tespit harici bırakılmıştır.
Davaya konu 18,89 m2’lik kısmın 2006 tarihli hava fotoğrafında yol boşluğu olarak gözüktüğü, mahalli bilirkişi beyanlarından; köyün meydanlığında kalan alanın zaman içerisinde davacı ... komşuları tarafından çevrildiği, çekişmeli alana komşu olan ve davacının mirasen hissedar olduğu evin sınırlarının değişmediği, evin ön kısmının evvelinde mera olduğu ve davacı tarafından bahçe duvarlarının yaklaşık üç sene önce yapıldığı anlaşılmış, dosyada yer alan fotoğraflardan taşınmaz bölümü üzerinde zilyetliğe dair herhangi bir emarenin bulunmadığı görülmüştür.
Hal böyle olunca, ekonomik amaca uygun bir zilyetliğin bulunmadığı, zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının davacı lehine gerçekleşmediği gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Alınan peşin harcın istek halinde temyiz eden dahili davalı ...'na iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.