"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret - Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/31 E., 2021/42 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili ve ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının başvurusunun esastan reddine, ... Belediye Başkanlığının istinaf başvurusunun kabulüyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak ... Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın kabulüne, ... Belediye Başkanlığına karşı açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı tereke temsilcisi vekili dava dilekçesinde, ... ilçesi ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucu 119 ada 27 parsel sayılı taşınmazın köy tüzel kişiliği adına mezarlık vasfı ile tescil edildiğini, daha sonra ... ilinin büyükşehir kapsamına alınmasıyla birlikte köy tüzel kişiliğinin ortadan kalktığını ve taşınmazın ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredildiğini, çekişmeli taşınmazın davacıların murisi Hasan Birkan'dan intikal ettiğini ve uzun yıllardır davacıların zilyetliği altında bulunduğunu, taşınmazın ... bahçesi vasfında olduğunu ileri sürerek tapu kaydın iptali ile davacılar adına miras payları oranında tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın ... Büyükşehir Belediyesine devredildiğini, çekişmeli taşınmazın mezarlık vasfında olduğunu ve halihazırda da mezarlık olarak kullanıldığını, 3998 sayılı Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanun hükümleri gereğince mezarlıkların mülkiyetinin belediyelere ait olduğunu, dolayısıyla davacıların davaya konu taşınmazı özel mülkiyete konu etmelerinin hukuken mümkün bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına miras payları oranında tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın Devlete ait olduğunu, davacı tarafın iddialarını ispatlayacak derecede güçlü ve inandırıcı deliller ortaya koyamadığını, öte yandan davacı tarafın talebinin zamanaşımı ve hak düşürücü süreye uğradığını, davalı idarenin yasal hasım konumunda olduğundan yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulamayacağını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının hukuki ve fiili dayanaktan yoksun olduğunu, dava konusu taşınmazın mezarlık yeri olarak kullanıldığını, ... ilinin büyükşehir belediyesi olmasıyla birlikte köy tüzel kişiliğine ait taşınmazlara ilişkin görev, yetki ve sorumluluğun ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına geçtiğini, bu nedenlerle ... aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini beyanla, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın tesciline esas ... Kadastro Mahkemesi kararının eldeki dava bakımından kesin hüküm oluşturmadığı, davacı tarafın iddiasını ispatladığı, taşınmazın çaylık vasfında olup mezarlık vasfında olmadığı, davacıların murisi Hasan Birkan lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği bu sebeple kabul kararı verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, taşınmazın ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tapuda kayıtlı iken yargılama devam ederken 07.07.2020 tarihinde gerçekleşen tashihen devir işlemiyle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına tapuda devredildiği dolayısıyla ... tapu maliki yada söz konusu taşınmazı tahsisen devir alan konumunda olmadığı bu sebeple tüm davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle, ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkeme kararının kaldırılarak davalı ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına miras payları oranında tapuya tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... Başknlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kabul kararının hükmen bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190. maddesinde; "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir."
4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 6. maddesinde; "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür."
4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 713/1. maddesinde; "Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir."
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesinde; “ Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir.”düzenlemeleri yer almaktadır.
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 2.639.57 TL bakiye onama harcının temyize gelen ... Büyükşehir Belediye Başkanlığından alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.