"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine ilişkin kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edimekle; dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... köyü 112 ada 226 parsel sayılı taşınmazın davalı Hazine adına, 112 ada 47 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına kadastro çalışmalarında tespit ve tescil gördüğünü, ancak taşınmazların davacıya ait olduğunu ileri sürerek, davaya konu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiş, keşifteki beyanında; dava konusu 112 ada 226 parsel yönünden davadan feragat ettiğini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu 112 ada 226 parsel sayılı taşınmaz yönünden, feragat nedeniyle, 112 ada 47 parselin davalı ... adına kayıtlı olmadığı gerekçesiyle husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; açmış olduğu davada davalı olarak Hazine, ... köyü tüzel kişiliği ve ...’nın davalı olarak gösterildiğini, 112 ada 47 parsel sayılı taşınmaz tapuda ham toprak vasfı ile Hazine adına kayıtlı olması sebebiyle Hazinenin davalı olarak gösterilmiş olmasının doğru olduğunu belirterek verilen Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tapu iptal ve tescil davasının tapu malikine karşı yöneltilmesi gerektiği, davacının dava dilekçesinin sonuç kısmında davalı parsele yönelik husumetin davalı ...'ya yöneltildiğinin açıkça belli olduğu, bu hususun maddi hata kapsamında değerlendirilemeyeceği ve HMK'nın 124. maddesi uyarınca tarafta iradi değişiklik kapsamında bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle,Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın hükmen bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, uyuşmazlık davada taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
3.2.1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesi;
“(1) Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür.
(2) Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır.
(3) Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir.
(4) Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.” şeklinde düzenlenmiştir.
3. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesince tapu iptal ve tescil davasının tapu malikine yöneltilmesi gerektiği, davacının dava dilekçesinin açık olduğu ve bu hususun maddi hata kapsamında değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle hüküm kurulmuştur.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, davacı vekilinin 09/09/2015 tarihli 1. celsede "her ne kadar davalı ...'yı davalı olarak göstermiş ise de, gelen tapu kayıtları itibariyle dosyadaki davalımız her iki taşınmaz yönünden de Maliye Hazinesidir, dava dilekçemizdeki maddi hatayı bu şekilde düzeltiyoruz’ şeklindeki beyanı ve kayıt maliki Maliye Hazinesinin davada taraf olarak yer alması göz önüne alındığında Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesinde de belirtildiği üzere hasmın yanlış gösterilmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığı ve anılan yasa hükmünün gerçekleştiğinin kabulü zorunlu olup, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda taraf teşkili sağlandığına göre, Mahkemece davanın esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle; davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 saylılı HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Alınan peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın karar veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.