"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki davadan dolayı Beyşehir Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 19/11/2014 tarihli ve 2013/80 Esas - 2014/596 Karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 10/06/2021 tarihli ve 2019/1939 Esas - 2021/5251 Karar sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davalı Hazine vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Kadastro sonucunda Derebucak/Musalla Mahallesi çalışma alanında bulunan 282 ada 5 parsel sayılı 446.74 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Musalla Mahallesi ... ve müştemilatı vasfıyla davalı Hazine adına tespit ve 09.06.2005 gününde tescil edilmiştir.
Davacı ..., dava konusu taşınmazın dava dışı kişiler tarafından ... yapımı için bağışlandığını, mahalle halkı tarafından ... yapıldığını sonrasında ... tarafından bakımının yapıldığını, 1985 yılında kendi derneklerinin kurulduktan sonra ilçedeki tüm camiilerin bakımının kendi derneklerine devredildiğini, dava konusu taşınmaz üzerindeki caminin bakım ve onarımının yapılarak malik sıfatıyla zilyet olduklarını ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile ... adına tescili istemiyle 18.02.2013 gününde dava açmıştır.
Davalı Hazine, dava konusu taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğunu, kadastro tespitinin doğru olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, dava konusu taşınmazın dava dışı ... ... tarafından ... yapılması amacıyla bağışlandığı, mahalle halkının maddi desteği ile söz konusu camiinin yapıldığı, önceden ... isimli ... tarafından camiinin bakım ve onarımının yapıldığı, sonrasında da uzun süre davacı ... tarafından bakım ve onarımının yapıldığı, esasında Mahalle halkının maddi yardımları ile varlığını devam ettirdiği, davacı Derneğin mahalle halkı tafından kurulduğu ve yönetildiği, davacı derneğin amaçları arasında ... yapmak ve yaşatmak olduğu, dava konusu taşınmazın üzerinde bulunan ... hariç ilçedeki diğer tüm camiilerin mülkiyetinin davacı Derneğe ait olduğu, davalı Hazinenin cami ile bir ilgisinin bulunmadığı, her ne kadar dava dilekçesinde dava konusu taşınmazın ... tarafından davacı Derneğe bağışlandığı belirtilmiş ise de, buna ilişkin Derebucak Kaymakamlığında herhangi bir belgeye rastlanmadığı ancak bunun sebebinin derneklerin söz konusu yıllarda düzenli bir şekilde tutulan kayıt ve defterlerinin olmamasına bağlandığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın Hazine adına kayıtlı tapu kadının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine karar, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 20.06.2021 tarih, 2019/1939 Esas, 2021/5251 Karar sayılı ilamıyla; “ Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün onanmasına” karar verilmiştir.
Bu defa davalı Hazine vekili tarafından karar düzeltilme isteminde bulunulmuştur.
Davacı ..., çekişmeli taşınmazın önceki zilyedi ... tarafından kendisine bağışlandığını ileri sürerek, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği hukuki sebebine dayanmıştır. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın evvelki zilyedi ... tarafından davacı Derneğe bağışlandığı ve davacı ... tarafından camiinin bakım ve onarımı yapılarak taşınmazın zilyet edildiği ve halen ... tarafından kullanıldığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Her ne kadar derneklerin, tüzüklerinde yazılı olmak kaydıyla zilyetlikle mülk edinmeleri mümkün olup, dosya içerisinde örneği bulunan davacı Derneğin Tüzüğünün 3. maddesinde de derneğin amaçları doğrultusunda mülk edinebileceğine dair hükümler yer almakta ise de;
Bilindiği üzere, Dernekler Türk Medeni Kanunu'nun 56. maddesi gereğince tüzel kişiliğe sahip topluluklardır. Davacı Derneğin kuruluş tarihine göre yürürlükte bulunan 2908 sayılı Dernekler Kanuna göre; her derneğin bir tüzüğü bulunur ve derneğin tüzel kişiliğinin feshinin ya Genel Kurul kararıyla ya da Mahkeme kararıyla mümkün olduğu bir de kendiliğinden dağılmış sayılma halini düzenleyen 52. maddeye göre; dernekler, kuruluş amaç ve şartlarını kaybettiği veya acze düştüğü veya yönetim kurulunun tüzük gereğince kurulmasına imkan kalmadığı veya 23. maddede belirtilen yeter sayısının bulunmaması sebebiyle üstüste iki olağan genel kurul toplantısının yapılamadığı hallerde kendiliğinden dağılmış sayılır amir hükmü gereğince davacı Derneğe bağış yaptığı iddia edilen ... Derneğinin fesih edildiği kabul edilmiş olsa dahi davacı Derneğe yapılan bağışların kayıt altına alınması ve mülki amirliğe bildirilmesi gerektiği halde davacı tarafından bu bağış ya da devire ilişkin herhangi bir evrak sunulmamış olup böyle bir derneğin varlığı sadece soyut beyan ve iddiadan öteye geçememiştir.
Dosya kapsamından dava konusu taşınmaz üzerindeki camiinin mahalle halkı tarafından yaptırıldığı bakım ve onarımının ... cemaatinden toplanarak karşılandığı hatta davacı Derneğin bu camiinin hemen karşısına büyük bir ... yaptırdıktan sonra kullanılmamaya başlandığı anlaşılmaktadır.
Kaldıki bir an ... Derneğinin var olduğu kabul edilmiş olsa dahi mahalle halkı tarafından yaptırılan bu camiinin ... Derneğine bağışlandığına dair dosyada bir delil bulunmadığına ve davacının iddiasına göre devir eden ... ve kendisi tarafından sadece camiinin bakım ve onarımının yapılması bu taşınmaza zilyet olduğunu göstermez, ... tüzüğüne göre derneğin amacının ... yapmak ve yaşatmak olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. maddesinde yazılı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla mülk edinme koşullarının davacı ... lehine gerçekleştiğinden söz edilemez.
Hal böyle olunca, Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile kabul kararı verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün bu nedenle bozulması gerekirken onandığı anlaşılmakla; Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 10.06.2021 tarih, 2019/1939 Esas, 2021/5251 Karar sayılı onama ilamının ortadan kaldırılmasına ve hükmün az yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, 09.03.2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.