"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalılar ..., ..., ...,...,...,...,... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; yaklaşık yarım dönüm miktarındaki taşınmazın kadastro tespiti sırasında komşu parsel ... ... taşınmazı ile birlikte 75 ada 129 parsel olarak tespit görüp kesinleşerek tapu kaydının oluştuğunu ileri sürerek tapunun kendisine ait olan kısmının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar ...,... ve ... davaya cevap vermemiş,diğer davalılara usulüne uygun tebligat yapılmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.09.1999 tarihli ve 1996/119 Esas, 1999/127 Karar sayılı kararıyla; davalılar ... ile ...’ün ölü tapu malikinin mirasçısı olmadığı gerekçesiyle davalılar ... ile ... açısından davanın reddine karar verilmiş,mahallinde dinlenilen mahalli bilirkişi ... ...’nun dava edilen kısmın tapu kayıt maliki ile ilgisi olmadığı davacıya mirasbırakanı babası ... ...’den kaldığını belirttiği,tüm dosya kapsamıyla diğer davalılar yönünden davanın kabulü ile 75 ada 129 parsel no.lu taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile teknik bilirkişinin 17.08.1999 tarihli rapor ve krokisine göre B harfi ile kırmızı renkle gösterilen 610 m2 lik kısmın davacı adına, A harfiyle yeşil renkle gösterilen 1364 m2 lik kısmın ise ölü kayıt maliki ... oğlu ... ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
1V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ..., ..., ...,...,...,...,... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar ..., ..., ...,...,...,...,... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davanın tapu iptal tescil davası olduğu, kararı veren Mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olması nedeniyle davanın görev yönünden reddi gerektiğini, davacının davayı açtığı tarih itibariyle davalılara hiçbir şekilde tebligat yapılmadan davanın yürütüldüğü, karar verilip kesinleştirildiğini, yokluklarında, savunma hakkı ve delil sunma hakkı ellerinde alınmak suretiyle karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının 36. maddesi "Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz."
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 27 .maddesi," (1) Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. (2) Bu hak; a) Yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, b) Açıklama ve ispat hakkını, c) Mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içerir."
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 35.maddesi", Kendisine veya adresine kanunun gösterdiği usullere göre tebliğ yapılmış olan kimse, adresini değiştirirse, yenisini hemen tebliği yaptırmış olan kaza merciine bildirmeye mecburdur. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler bildirilen yeni adrese yapılır. (Değişik fıkra: 11/1/2011-6099/9 md.) Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit edilemediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına asılır ve asılma tarihi tebliğ tarihi sayılır. (Değişik: 19/3/2003-4829/11 md.) Bundan sonra eski adrese çıkarılan tebliğler muhataba yapılmış sayılır. (Ek : 6/6/1985-3220/12 md.; Değişik fıkra: 11/1/2011-6099/9 md.) Daha önce tebligat yapılmamış olsa bile, tüzel kişiler bakımından resmî kayıtlardaki adresleri esas alınır ve bu madde hükümleri uygulanır. (Ek fıkra: 11/1/2011-6099/9 md.) Daha önce yurt dışındaki adresine tebligat yapılmış ... vatandaşı, yurt dışı adresini değiştirir ve bunu tebliğ çıkaran mercie bildirmez, adres kayıt sisteminden de yerleşim yeri adresi tespit edilemezse, bu kişinin yurt dışında daha önce tebligat yapılan adresine Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğunca 25/a maddesine göre gönderilen bildirimin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten itibaren otuz gün sonra tebligat yapılmış sayılır."
Mülga 2. ve 3. fıkraları " Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve yeni adres tebliğ memurunca da tesbit edilemediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına ve diğer nüshası da tebliği yaptıran kazai merciin divanhanesine talik edilir ve eski adresin kapısına talik tarihi, tebliğ tarihi sayılır.Müteakip tebliğler, yalnız o kazai merciin divanhanesine talik suretiyle yapılır. "
Tebligat Tüzüğü'nün 46. maddesi;"Adresi meçhul olanlara tebligat ilanen yapılır. Bu Tüzük hükümlerine göre tebligat yapılamıyan ve 13 üncü madde mucibince yapılan soruşturmaya rağmen ikametgahı, meskeni veya ... yeri de bulunamıyan kimsenin adresi meçhul sayılır. Adresi meçhul olması halinde keyfiyet tebliğ memuru tarafından mahalle veya köy muhtarına tebliğ mazbatasına şerh verdirilmek suretiyle tesbit edilir. Bununla beraber tebliği çıkaran merci, lüzum görürse, muhatabın adresini resmi veya hususi müessese ve dairelerden veya zabıta vasıtasiyle tahkik ve tesbit ettirebilir. İlan, tebligatta başvurulacak son çaredir. "hükümlerini içermektedir.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucunda ... ili,... ilçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 75 ada 129 parsel sayılı 1974 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz, ... oğlu ... ...’ün 40 yılı aşkın zamandan beri zilyet ve tasarrufunda iken 1974 yılında ölümü ile miraçılarına terkettiği mirasçılar tarafından veraset ilamı ibraz edilmediğinden ölü ... oğlu ... ... adına tescil edilmiştir.
2.Mahkemece, mahalli bilirkişi beyanından taşınmazın davacıya ait olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
3.Hukuki dinlenilme hakkı Anayasa'nın 36. maddesi ile düzenlenen iddia ve savunma hakkının kullanılmasına olanak tanınması ilkesinin doğal bir sonucudur ve aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının da en önemli unsurudur.
Bu hak ayrıca 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. maddesinde “Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak, yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içerir.” şeklinde düzenlenmekle birlikte bu ifadeleri de kapsayan çok daha geniş bir anlama sahiptir.
Kamu düzeni ile ilgili olan hukuki dinlenilme hakkı çerçevesinde, tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Davanın tarafları ile vekillerinin davaya ilişkin işlemleri öğrenebilmesi için, tebligatın davanın taraflarına usulüne uygun olarak yapılması, duruşma gün ve saatinin kendilerine bildirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde tarafların hukuki dinlenilme ve bu kapsamda adil yargılanma hakları ihlal edilmiş olacaktır.
4. Somut olayda,davalı ...’a dava dilekçesi ve karar tebliğ edilmemiş, temyiz yoluna başvuran diğer davalılar ...,,...’e dava dilekçesi ve karar ilanen tebliğ edilmiş,...'e (ilanda ismi ... olarak geçmiş ,2010 yılında ölümü ile mirasçıları ... ve ... kararı temyiz etmiştir.) karar ilanen tebliğ edilmiştir.
İlanen tebligat başvurulacak en son çare olup ,Mahkemece adres araştırması için Emniyet Müdürlüğüne müzekkere yazılması ile yetinildiği anlaşılmıştır.Usulsüz tebligat ile savunma ve hukuki dinlenilme hakkını kısıtlayacak şekilde yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
5. Hal böyle olunca, davalılara usulüne uygun olarak dava dilekçesinin ve duruşma gününün tebliği, taraf teşkili sağlandıktan sonra davalıların gösterecekleri kanıtların toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar ..., ..., ...,...,...,... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 Sayılı Yasa'nın geçici 3.maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'nin 428.maddesi gereğince BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın temyiz edenlere iadesine,
05.07.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.