"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : TRABZON BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan kardeşi ...’nın kayden maliki olduğu 145 ada 97 (eski 380) ve 118 ada 21 (eski 1546) parsel sayılı taşınmazları davalı eşi ...’ye satış işlemi gibi göstererek bağışladığını ve bu şekilde diğer mirasçılarını miras hakkından mahrum bıraktığını, mirasbırakanın birlikte yaşadığı ve ev hanımı olan eşine taşınmaz satmasının olağan olmadığını, satış işleminde intifa hakkının saklı tutulmasının da gerçek bir satış işleminin bulunmadığına işaret ettiğini, bunlara ek olarak mirasbırakanın 29/11/2018 tarihli düzenleme şeklindeki vasiyetname ile tüm taşınmazlarını davalıya vasiyet ettiğini, çocuğu bulunmayan mirasbırakanın kardeşlerine miras bırakmamak adına bu işlemleri gerçekleştirdiğini ileri sürerek, davaya konu taşınmazların davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini talep etmiştir. Davacı ...’un yargılama sırasında ölmesi üzerine, mirasçıları ... ve ... yargılamaya katılmıştır.
II. CEVAP
Davalı, mirasbırakana maddi ve manevi desteğini hiçbir zaman esirgememesi nedeniyle kendisine yapılan devirlerin karşılıksız olmadığını, mirasbırakanın evlilik birliği içerisinde edindikleri taşınmazlarda kendisininde eşit miktarda pay sahibi olması gerektiği düşüncesini taşıdığı için birtakım taşınmazlarını bakım ve iaşesini sağlanması amacıyla devrettiğini, terekede kalan taşınmazlarda olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 02/06/2021 tarihli ve 2020/232 E., 2021/354 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın uzun süre davalı eşi ... ile yaşadığı ve davalının mirasbırakana yardımcı olduğu, davaya konu taşınmazları minnet duygusu ile davalı eşine devrettiği ve mal kaçırma amacıyla hareket edildiğinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; mirasbırakanın ölümünden 17 yıl önce yaptığı devirlerin hastalığı veya ihtiyacı nedeniyle yapılmış olduğunun düşünülemeyeceğini, mirasbırakanın taşınmazlarını davalıya bıraktığına dair vasiyetnamenin de mal kaçırma amacını ortaya koyduğunu, dinlenen tanıkların taşınmazların davalıya satıldığını beyan ettiklerini ancak mirasbırakanın aynı evde yaşadığı davalıya mal satmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalının mirasbırakanın borcunu ödediğine dair delil sunulmadığını belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14/10/2021 tarihli ve 2021/999 E., 2021/1066 K. sayılı kararıyla; ispat yükünün davacı tarafta olduğu, mirasbırakanın mal kaçırmasını gerektirecek somut bir vakıanın ileri sürülmediği, davacının iddialarını ispat etmek için herhangi bir tanık bildirmediği, davalı tanıklarının mal kaçırma amacının bulunduğuna dair beyanlarının bulunmadığı, mirasbırakanın temlik tarihinde temlik dışı 4 parça taşınmazının bulunduğu, mirasbırakanın mal kaçırma amacıyla hareket ettiğinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; yargılama sırasındaki iddialarını tekrarla davalının yargılama sırasında taşınmazların minnet duygusuyla devredildiğine dair savunmada bulunmadığını, mirasbırakanın taşınmazları ölümünden 17 yıl önce davalıya devrettiğini, davalının taşınmazları para karşılığında satın aldığını ve mirasbırakanın taşınmazları satmak için makul sebebinin bulunduğunu kanıtlamakla yükümlü olduğunu, satış sırasında intifa hakkının saklı tutulmasının işlemin gerçek olmadığını ortaya koyduğunu, mirasbırakanın daha sonra düzenlediği vasiyetname ile de tüm taşınmazlarını davalıya bıraktığını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanun'un 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.2.2 Öte yandan, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davalarda mirasbırakanın kastının açık bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu kapsamda, temlikin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığını ispat külfeti 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 190. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6. maddesi gereği davacı tarafa aittir.
3.2.3. 6100 sayılı HMK’nın 190/1. maddesinde, “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.”, 4721 sayılı TMK’nın 6. maddesinde, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayanağı olan ve kararın (V/3.) bendinde açıklanan yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre Bölge Adliye Mahkemesince kararın (IV/3.) bendinde yer verilen gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı fazla yatırılan 2.009,52 TL harcın temyiz edene iadesine, 19/01/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.