"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İSTANBUL 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararın, taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1)-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.b.2 maddesi gereğince kabulüne, kararın kaldırılması ile davanın kabulüne dair yeniden verilen karar, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenerek gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakan anneannelerinin 10 parsel sayılı taşınmazdaki 2 nolu bağımsız bölümünü ölünceye kadar bakma akdi ile davalıya temlik ettiğini, temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler, aşamada davacılardan ...’ın ölümüyle mirasçıları davayı sürdürmüşlerdir.
II. CEVAP
Davalı, mirasbırakana karşı bakım borcunun yerine getirildiğini, ayrıca murisin davacılara da çok mal bıraktığını, davacıların mirasbırakan ile ilgilenmediğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 10/03/2020 tarihli ve 2019/266 E., 2020/72 K. sayılı kararıyla; ölünceye kadar bakım sözleşmesinin ivazlı akitlerden olduğu, mirasbırakanın sözleşmeyi mirastan mal kaçırmak saiki ile yapıp yapmadığının incelenmesi gerektiği, sözleşmeden sonra bakımın yapılmadığı iddiasının ancak bakım alacaklısı tarafından ileri sürülebileceği, başlangıçta usulüne uygun olarak yapılan bir sözleşmenin sonradan bakım borcunun yerine getirilmemesi sebebi ile muvazaa ile illetli olamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
2.1. Davacılar vekili, davanın muris muvazaasına dayalı olarak açıldığını, muris ...ile davalı arasında 2001 yılında ölünceye kadar bakım sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile İstanbul'un en müstesna yerlerinden biri olan Eminönü Mahmutpaşa Mahallesinde bulunan maddi yönden çok kıymetli olan dükkanının mülkiyetinin davalı avukata devredildiğini; mirasbırakanın 1915 doğumlu olup okuma yazma bilmediğini, murisin asıl irade ve amacının evlatlığı mirasçıdan mal kaçırmak olduğunu, Mahkemenin tanık beyanlarına itibar etmediğini, ayrıca mirasbırakandan; 10 parseldeki 5 ve 6 nolu bağımsız bölümler, 5705 parsel sayılı taşınmazda bir daire, 3056 parsel sayılı taşınmazda bir daire düştüğünü, murisin sağlığında tutarsız davranışlar sergilediğini, dava konusu taşınmaz dışında davalı haricinde başka kişilerle de ölünceye kadar bakım sözleşmeleri yaptığını, evlatlığına mal bırakmak istemediğini ileri sürerek, hükmün kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
2.2. Davalı vekili, davanın esastan reddedildiğini, nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın buna hasren kaldırılmasını ve düzeltilmesini talep etmiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01/10/2021 tarihli ve 2020/978 E., 2021/1329 K. sayılı kararıyla; mirasbırakanın dava konusu taşınmazın intifa hakkını uhdesinde bırakarak çıplak mülkiyetini mirasçılık sıfatı bulunmayan, uzun süredir yakın ilişki içinde olduğu davalıya temlik ettiği, toplanan deliller ve tüm dosya içeriğinden murisin yaptığı temlikte kendisine baktırmayı amaçlamadığı, mal kaçırma iradesi ile hareket ettiği gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1)-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1.b.2 maddesi gereğince kabulüne, kararın kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili, hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçeli olmadığını, tanık beyanları ile temlikin muvazaalı olmadığının kanıtlandığını, davacıların mirasbırakan ile ilgilenmediklerini, davalının bakım akdi yükümlülüklerini ifa ettiğini, mirasbırakanın mal kaçırma gayesi olmadığını zira davacılara da bir çok taşınmaz intikal ettiğini, davacı tarafın iddiasını ispat edemediğini ileri sürerek, hükmün bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ölünceye kadar bakma aktinden kaynaklanan muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunu'nun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1915 doğumlu mirasbırakan ...’ın 29/04/2003 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak 08/01/2015 tarihinde ölen evlatlığı...’nin kaldığı, mirasbırakanın maliki olduğu dava konusu 10 parseldeki 2 nolu dükkanı 11/06/2001 tarih ve 2591 yevmiye no’lu akitle, intifa hakkı kendisinde kalmak üzere, çıplak mülkiyetinin tamamını ölünceye kadar bakma aktiyle davalıya temlik ettiği, getirtilen tapu kayıtlarına göre, mirasbırakanın ölümü ile geriye büro ve mesken niteliğinde tam ya da paydaş olduğu taşınmazlar bıraktığı, taşınmazların mirasçısı...’ye intikal ettiği, mirasbırakanın maliki olduğu 5705 parseldeki 2 nolu depolu dükkanı 07/05/1992 tarihli ve 5489 yevmiye no’lu akitle dava dışı İlim Yayma Cemiyetine bağışladığı anlaşılmıştır.
3.3.2. Hal böyle olunca; bakım alacaklısı mirasbırakan tarafından bakım borcunun yerine getirilmediğine ilişkin herhangi bir iddia ileri sürülmediğine göre mirasbırakanın üzerinde kalan taşınmazlar ile temlik edilen taşınmazın değeri belirlenerek makul oranın aşılıp aşılmadığı ve mirasbırakanın gerçek iradesinin ne olduğu belirlenerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
VI. SONUÇ: (Bozma)
Açıklanan nedenlerle; davalı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-a maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, HMK’nın 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 14/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.