"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Yerel Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın, süresi içinde Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili, dava konusu 242 ada 17 parsel sayılı taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmasına rağmen davalı adına tespit ve tescil edildiği iddiasına dayanarak taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ..., taşınmazın murisinden intikal ettiğini, Hazine ile ilgisinin bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 242 ada 17 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) ve (E) harfleri ile gösterilen bölümlerinin tapu kaydının iptali ile davacı Hazine adına tapuya tesciline, fen bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen bölümün yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Yargıtay Kapatılan 16.Hukuk Dairesinin 26.05.2016 tarihli ve 2016/5876-5899 E- K sayılı kararı ile, “...davacı tarafa davasını 242 ada 17 parsel sayılı taşınmazda ipotek hakkı bulunan... Şirketi’ne de yöneltmesi için süre ve imkan tanınarak taraf koşulu sağlanmalı, dava dilekçesi ve duruşma günü adı geçen ipotek sahibine yöntemince tebliğ edilmeli, varsa savunma ve delilleri incelenip toplanmalı, bundan sonra tarafların tüm delilleri birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir….”gerekçesiyle bozulmuştur.
3. Mahkemece Verilen Direnme Kararı
Mahkemenin 04/04/2017 tarihli ve 2016/202 E – 2017/282 K. sayılı kararıyla; davalı tarafın duruşmada ipoteğin kaldırıldığını beyan etmesi üzerine İncesu Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılarak güncel tapu kaydının istenildiği, mahkemece dosya arasına alınan güncel tapu kaydına göre taşınmaz üzerindeki ipotek şerhinin kaldırıldığının anlaşıldığı, bu haliyle taraf teşkili açısından bir eksikliğin olmadığı gerekçesiyle önceki gibi hüküm kurulmak suretiyle direnme kararı verilmiştir.
4. Direnme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili reddine karar verilen taşınmaz bölümleri yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Genel Kurulunun 2021/16-101 E, 2021/93 K sayılı kararı ile “…direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için Mahkeme bozma kararından esinlenerek, yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi). Başka bir anlatımla mahkemenin yeni bir bilgi, belge ve delile dayanarak veya bozmadan esinlenip gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek, dolayısıyla da ilk kararının gerekçesinde dayandığı hukuki olguyu değiştirerek karar vermiş olması hâlinde, direnme kararının varlığından söz edilemez. Somut olayda Mahkemece, bozma kararından sonra 14.02.2017 tarihli duruşmada, davalı tarafından çekişmeli taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırıldığının beyan edilmesi üzerine “…"1-Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılarak dava konusu taşınmazın güncel tapu kaydının istenilmesine (taşınmaz üzerinde ipotek olup olmadığı noktasında detaylı bir şekilde tapu kaydı)” karar verilmiş ve müzekkere cevabının gelmesine müteakip bir sonraki celse müzekkere cevapları da değerlendirilmek suretiyle direnme olarak adlandırılan kararın verildiği, buna göre Mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu kararın, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı, bozma konusu ile ilgili bozma kararı sonrası ortaya çıkan yeni delil ve olgulara dayalı olarak oluşturulan yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır. Hâl böyle olunca, kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir…” gerekçesiyle hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Özel Daireye gönderilmesine karar verilmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri
6.3. Değerlendirme
6.3.1.Mahkeme verilen ilk hüküm, dava konusu taşınmazda ipotek hakkı bulunan Şekerbank’a dava yöneltilip taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında karar verilmesinin isabetsizliğine değinilerek bozulmuştur.
6.3.2.Bozma kararından sonra getirtilen güncel tapu kaydından Şekerbank lehine verilen ipoteğin kaldırıldığı anlaşılmaktadır.
6.3.3.Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (III ve IV/3) numaralı bendinde yer verilen Yerel Mahkeme kararının gerekçesinde belirtilen yasal ve hukuksal gerekçeye göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ:
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin j. bendi gereğince Hazine'den harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.