"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ: SANDIKLI ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali tescil ve elatmanın önlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne ilişkin kararın, asıl davada davacı-karşı davada davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvurunun esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davacı/karşı davalı vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmekle; duruşma günü olarak saptanan 07.06.2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı (karşı davalı) ... ve vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalılar (karşı davacılar) ... vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun çiftçileri destekleme projesi kapsamında davalılardan ...’nin avukatlığını yaptığı ... Makine San Tic. Ltd. Şti. ile anlaştığını, anlaşma karşılığı kıymetli evraklar verdiğini, ancak şirketin sözleşmedeki şartname ve süresi içinde gerekli makine ve ekipmanı kurulmadığı gibi icra takibi başlatıldığını, takip sırasında işletmesinde bulunan ve şirketçe satılan malların tamamının cebri icra yoluyla satılarak alacaklı şirket adına alındığını, tarımsal desteklemeye ilişkin 770.000,00 TL hibe desteklemesi aldığını, ancak sözleşme kapsamındaki yükümlülükleri yerine getirmediğinden bedelin faiziyle ödenmesi ve tazminatın söz konusu olduğunu, davalı tarafından dava konusu 201 ada 224 ve 225 parsel sayılı taşınmazların kendilerine devri halinde icradan şirket adına satın alınmış bulunan makinaları iade edeceklerini, ilgili makinaların kurulumunu gerçekleştireceklerinin belirtildiğini, bilahare taşınmazları davalı ...'ye devrettiğini, onun da diğer davalıya temlik ettiğini, şirketin tüm icra takiplerini sonlandıracağı, makinaları temin edecekleri ve çalışır vaziyette teslim edecekleri, icra dosyalarını infazen kapatacakları, Vakıfbank A.Ş'ye ciro edilen bonoların borcunu da ödeyip senetlerin iade olacağı konusunda anlaşıldığını, ancak anlaşmanın gereklerinin yapılmadığını ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar, anlaşma gereklerinin yerine getirildiğini belirterek davanın reddini savunmuş, karşı davada davacı ..., maliki olduğu 201 ada 225 parsel sayılı taşınmazı davalının işgal ettiğini ileri sürerek, haksız müdahalesinin menine ve taşınmazdan tahliyesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAKEMESİ KARARI
Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesi 22.06.2021 tarihli 2017/197 E., 2021/452 K. sayılı kararıyla, iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı/karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davacı/karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumuna ödemek zorunda kalacağı tazminat gerekse işsiz kalacağı endişesi ile dava dışı ... Makine... Şirketine başvuruda bulunarak icra marifetiyle satılan mallarının geri verilmesini talep ettiğini, davalılar ve dava dışı şirketin bir kısım makineleri teslim etmedikleri gibi teslim ettikleri makineleri de çalışır ve sağlam durumda teslim etmediklerini, Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesi 2017/193 E. sayılı dosyasında yapılan keşif ve bilirkişi incelemesinde teslimi gerçekleştirilen malların büyük bir kısmının ayıplı olduğu ve bir kısım makinelerin olmadığı sonuç ve kanaatine varıldığını, bu dosyanın eldeki davada bekletici mesele yapılmasını talep etmelerine rağmen Yerel Mahkemenin bu taleplerini uygun görmediğini, senet ve çeklerle alakalı olarak İzmir 17. İcra Müdürlüğünün 2016/8102 E. sayılı dosyasının halen derdest olduğunu, borcun ödenmediğini, bu nedenle sözleşmenin geçersiz olduğunu, icra dosyasının akıbetinin sorulmadığını, karşı tarafın edimlerini yerine getirmediğini ve sözleşmenin fesih şartlarının oluştuğunu, Yerel Mahkemenin gerekçeli kararında davanın nitelendirilmesinde hataya düştüğünü, davalılar vekilinin dava dışı ... Makina San. Tic. Ltd. Şti'ye davanın ihbar edilmesini talep etmesine rağmen davanın ihbar olunmadığını, ancak gerekçeli kararda ihbar edildiğinin belirtildiğini, asıl davanın sözleşmenin feshi ile tapu iptali ve tescil davası olduğu aşikarken, Yerel Mahkemenin davalı ... yönünden husumetten davanın reddine karar vermesinin doğru olmadığını, Yerel Mahkemenin karşı davanın kabulü yönünde verdiği kararın da usule uygun olmadığını, bilirkişi incelemesine itirazlarını sunmalarına rağmen, usul ve yasaya aykırı olarak düzenlenen bilirkişi raporuna göre karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 13.12.2021 tarihli ve 2021/1549 E., 2021/1646 K. sayılı kararıyla; taraflar arasında düzenlenen itiraz edilmeyen tarihsiz "belgedir" başlıklı sözleşmede davaya konu taşınmazların İzmir 22. İcra Müdürlüğü 2014/5107, 2014/3435 ve 2636 Esas sayılı icra takip dosyası kapsamında borca karşılık ... Makine... Şirketinin vekillerine veya çalışanı davalı ...'a hacizsiz olarak temlik edilmesi kararlaştırılmış olup, davacının iddia ettiği gibi mezkur sözleşmede Vakıfbanka verilen senetler nedeniyle yapılan takibin bu sözleşmenin kapsamında kalmadığı, icra dosyaları üzerinden haczedilen makinelerin kurulumunun yapılacağının da yazılmadığı, davaya konu taşınmazların toplam değeri 445.560 TL, bu taşınmazlara karşılık davacının kapatılacak borç miktarı ise toplam 385.558,49 TL olup, edimler arasında aşırı orantısızlık olmadığından, gabinin objektif şartının gerçekleşmediği, bu nedenlerle davanın reddine, davalı ...'ın kendi adına hareket etmediği, dava dışı şirket adına hareket ettiğinden davanın husumet nedeniyle reddine, karşı davada ise iptal edilmeyen çapa ve mülkiyet kaydına dayanarak davanın kabul edilmesi doğru olduğundan 6100 sayılı HMK’nın 353/1.b.1 maddesi gereğince davacı/karşı davalının istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı/karşı davalı vekilince temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı/karşı davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava dışı .... Şirketinin sözleşme gereklerini yerine getirmediğini, borcun muaccel olmadığını, sözleşmenin feshine ilişkin açılan davanın sonucunun beklenilmesi gerektiğini,davalılar adına kayıtların yolsuz olduğunu, taşınmazların hile ve desise ile zor durumundan faydalanılarak elinden alındığını, teminat amaçlı verilen taşınmazları adlarına tescil ettirdiklerini, icra takiplerine konu senetler tedarik sözleşmesine istinaden verilmiş olup, açılan dava ile borcun olmadığının tespit edildiğini, yalnızca icra kapak hesabı baz alınarak aşırı yararlanma olmadığının belirtilmesinin doğru olmadığını, tanıkların taşınmazların teminat olarak verildiğini beyan ettiğini belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hata, hile, gabin hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, karşı dava ise elatmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
TBK'nın 30, 36, 37. maddeleri, TMK'nın 683. maddesi,
3.3. Değerlendirme
3.3.2. (III.) ve (IV/3.) numaralı paragraflardaki gerekçeler yerinde bulunmakla, dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinin yerinde bulunmasına göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davacı/karşı davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine.
3.3.3. Öte yandan, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
Somut olayda; İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine karar verildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereği maktu karar ve ilam harcına hükmedilmesi gerekmektedir. Davanın reddine karar verildiği halde alınması gereken karar ve ilam harcının nispi olarak hesaplanması doğru değil ise de değinilen bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerekli kılmadığından hükmün düzeltilerek onanması gerekir.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin temyize konu kararının kaldırılmasına, Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesi 22.06.2021 tarihli 2017/197 E., 2021/452 K. sayılı kararının hüküm kısmının 4. paragrafının hükümden çıkarılarak, yerine “Asıl dava bakımından alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 683,10TL ve sonradan ikmal edilen 4.180,64 TL'den mahsubu ile fazla yatırılan 4.804,44 TL harcın davacı-karşı davalıya iadesine” cümlesinin yazılmasına, hükmün bu şekliyle 6100 sayılı HMK’nın 370/2. maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20.11.2021 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davalı/karşı davacı vekili için 3.815,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı/karşı davalıdan alınmasına, 22.06.2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.