"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/60 E., 2021/1286 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ :... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/261 E., 2020/181 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı; ... İli,...İlçesi, ...köyü’nde kain 170 ada 7 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına tescil edildiğini, taşınmazın yarısının (630,045 m2'lik kısmının) kendisi ve babası ...'in diğer mirasçıları adına tespit edilmesi gerektiğini, çekişmeli yeri atalarından beri kullandıklarını ileri sürerek taşınmazın 630,045 m2'lik kısmının kendisi ve mirasbırakan ...'in mirasçılık belgesindeki diğer mirasçıları adına hisseleri miktarında tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili; davacının tek başına dava açma yetkisi bulunmadığını, davaya konu taşınmazın imar ve ihya edilmediğini, zilyetliklerinin bulunmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından tereke adına talepte bulunulduğu, mirasbırakan ...'in diğer mirasçılarının davaya muvafakat ettikleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine vekili özetle; davacı tarafın, davasını ispat edemediğini, davacıların zilyetlikle kazanma şartlarının bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın öncesinde tarla vasfıyla sonrasında ise otunun biçilmesi sureti ile çayır olarak kullanılageldiği, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde öngörülen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle edinme koşullarının gerçekleştiği, Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle,Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü ve 17 nci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de hükme yeterli bir araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilmek mümkün değildir.
3.Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için Mahkemece üç kişilik ziraat mühendisi ve üç kişilik jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi kurulu aracılığıyla tespitten 20-30 yıl önceki tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları getirtilip stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmalı, dava konusu taşınmaz hava fotoğrafında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliği, imar-ihyaya ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı, ekonomik amacına uygun olarak tarımsal amaçlı zilyetliğine ne zaman başlanıldığı belirlenmelidir. Tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirilme yapılarak karar verilmelidir.
Ayrıca davacı ve mirasbırakanı adına kadastro yolu ile tescil edilmiş taşınmaz veya taşınmazlar var ise bunların miktarlarının, çalışma alanlarının, tescil tarihlerinin Tapu Müdürlüğü ile Kadastro Müdürlüğünden, açılmış dava olup olmadığının ise Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri müdürlüğünden sorulup belirlenmesi, bu hususlara ilişkin belgelerin dosyaya getirtilerek 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesinde öngörülen miktar sınırlamaları yönünden gözönünde tutulması gerekmektedir.
Açıklamalar doğrultusunda araştırma yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm verilmiş olması isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Hazine vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.