"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : OSMANİYE 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince verilen 14/01/2022 tarihli ve 2021/689 Esas 2022/64 Karar sayılı karar yasal süre içerisinde davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla; davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekilinin temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, Hasanbeyli Tapu Müdürlüğü görevlisi dava dışı ... tarafından Hazine adına kayıtlı dava konusu 461 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ilgisi olmaksızın 04/02/2014 tarih 51 yevmiye numaralı işlem ile davalı ... adına kaydedildiğini, ayrıca 08/10/2015 tarihli işlem ile diğer davalı Ziraat Bankası A.Ş. lehine 1.000.000 TL'lik ipotek tesis edildiğini, işlemlerin yevmiye defterinde görünmediğini, elektronik ortamda başka taşınmazla ilgisi olmayan evraklar taranmak suretiyle işlemlerin tamamlandığını, harç ve döner sermaye ödenmediğini, mesai saatleri dışında devrin ve ipoteğin tesis edildiğini, davalıların iyiniyetli olmadığını, tescil ve ipotek tesisine ilişkin işlemin yolsuz olduğunu ileri sürerek, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescili ile birlikte üzerindeki ipoteğin terkinine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ..., usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
2. Davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili, bankanın iyi niyetli üçüncü kişi konumunda bulunduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Osmaniye 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/11/2018 tarihli ve 2016/58 E.-2018/412 K. sayılı kararıyla; iddianın ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Kaldırma Kararı
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 20/09/2019 tarihli ve 2019/893 E. 2019/965 K. sayılı kararıyla; somut uyuşmazlıkta davanın dayanağını teşkil eden ve tarafların ayrı ayrı suç duyurusuna da konu ettiği sahte belge düzenlenmesi suçlarından dolayı devam etmekte olan hazırlık soruşturması sonucunda takipsizlik kararı verilmesi veya ceza davası açılması halinde ceza yargılamasında verilecek kararın, hukuk yargılamasında da etkili olacağı, bu nedenlerle soruşturma sonucunun HMK'nın 165. maddesi uyarınca beklenilmesi, yine gerekirse uzman tapucu ve bankacı bilirkişilere tapu, banka, kooperatif kayıtları üzerinde ...nın 266. ve 288. maddeleri uyarınca usulüne uygun bilirkişi incelemesi yapılması, toplanacak deliller, tapu ve banka müfettiş raporları, ceza dosyaları hep birlikte incelenerek, davalılar yönünden bildirdikleri deliller toplanarak TMK.nın 1023-1025 maddeleri uyarınca inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca kararın kaldırılmasına karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesince, soruşturma sonucunun eldeki dava dosyası için bekletici mesele yapılmasının işin esası için etkili olmadığı, dosyanın bir süredir sürüncemede kaldığı, yargılamanın müphem bir süre daha ertelenmesinin adil yargılanma hakkının ihlali niteliğinde olabileceği gözetilerek soruşturma dosyalarının sonucunun beklenilmesinden vazgeçilmesine ve davanın aynı gerekçeyle kabulüne karar verilmiştir.
3. Kaldırma Kararı sonrası İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
4. İstinaf Nedenleri
Davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde tesis edilen ipoteğin yasa ve mevzuata uygun olarak tamamlanmadığını, banka ile Tapu Müdürlüğünce kullanılan TAKBİS sistemi üzerinden kayıt bilgilerinin kontrol edildiğini, dava konusu taşınmazın davalı ... adına kayıtlı olduğunun anlaşılması üzerine sürecin tamamlandığını, davalı ... hakkında Osmaniye C.Başsavcılığınca soruşturma yürütüldüğünü ve Mahkemece soruşturma sonucu beklenmeden karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırılık teşkil ettiğini belirterek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
5. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14/01/2022 tarihli ve 2022/689 E. 2022/64 K. sayılı kararıyla; iddianın ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş olmasının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf talebinin 6100 sayılı HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesindeki iddialarını tekrarlayarak kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile ipoteğin terkini istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 705. maddesinde; “Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır.”, 1022. maddesinin 1. fıkrasında “ Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.” hükmü düzenlenmiştir.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler uyarınca, ayni haklar tapu siciline tescil ile doğar ve tescilin hukuki netice doğurabilmesi için de geçerli bir hukuki sebebinin bulunması zorunludur. Bu hususun tapunun illilik prensibinden kaynaklandığı açıktır. Oysa, oluşan sicilin hukuken geçerli bir sebebi bulunmadığı takdirde, tescilin yolsuz tescil niteliğini taşıyacağı ve sicilin iptali gerekeceğinde kuşku yoktur.
3.2.2. TMK’nın 1023. maddesinde; “Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.", 1024/1. maddesinde; “ Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş ise, bunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi bu tescile dayanamaz.”, 1024/2. maddesinde; “Bağlayıcı olmayan bir hukukî işleme dayanan veya hukukî sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur.”, 1024/3. maddesinde; “Böyle bir tescil yüzünden ayni hakkı zedelenen kimse, tescilin yolsuz olduğunu iyiniyetli olmayan üçüncü kişilere karşı doğrudan doğruya ileri sürebilir.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, delillerin takdirinin yerinde bulunmasına, kararın (IV/5.) no.lu bendinde yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı Ziraat Bankası A.Ş. vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, aşağıda yazılı 8.135,02 TL bakiye onama harcının hükmü temyiz eden davalı Ziraat Bankası A.Ş.’den alınmasına, 21/09/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.