"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1403 E., 2022/140 K.
DAVA TARİHİ : ...
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ardahan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/347 E., 2019/152 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacı ... vekili; ... köyünde kain 120 ada 1 parsel sayılı taşınmazın köy halkı tarafından köyün kullanımında olduğu, taşınmaz üzerinde yapılan incelemelerde taşınmazın dere yatağı olduğunun anlaşıldığı, aktif dere yataklarının özel mülkiyete konu olamayacağını ileri sürerek dava konusu taşınmazın aktif dere yatağı olarak tespiti halinde tapu kaydının iptali ile tescil dışı bırakılmasına, kuru dere yatağı olduğunun tespiti halinde ise Hazine adına tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu taşınmazın 300 yılı aşkın suredir bayileri tarafından kullanıldığını ve kendisine intikal ettiğini, 2007 yılındaki kadastro tespitinde adına tescil gördüğünü, Ardahan Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından taşınmazın mirasbırakanına ait olduğunun tespit edildiğini, taşınmazın bulunduğu yerin dere yatağı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının iddiasının sabit olmadığı, bilirkişi raporlarına göre taşınmazın dere yatağı olmadığı, özel mülkiyete engel halinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı ... vekili; dosyaya kazandırılan jeoloji bilirkişi raporunda taşınmazın dere yatağı niteliğinde olmadığı tespit edilmiş ise de ek raporda dava konusu taşınmazın yağış rejimindeki artış dönemlerinde dere artışından etkileneceğinin belirtildiğini, kuru dere yatağı olarak nitelendirilmesi durumunda zilyetlikle kazanım koşullarının araştırılması gerektiğini, Mahkemece gerekli incelemelerin yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlere ilişkin tapu iptal ve tescil talebine ilişkin olduğu, dosyada yer alan 13.06.2018 tarihli jeoloji mühendisi bilirkişi raporunda taşınmazın kışla deresi kenarında bulunduğu, derenin suyun akış enerjisi ile şekillenmiş üniform yatak özelliğinde, taşkın etkilerine karşı korunmuş dere yatağı olmadığı, yatak boyunca yapılan incelemelerde yer değiştirmediği, terk edilmiş yatak alanı tespit edilemediği, sel yataklarının olmadığı 1971, 1980, 2003 ve 2012 yıllarında çekilen hava fotoğraflarında çekişmeli taşınmazın kullanıldığı, parselin dere yatağına sınır olduğu, dere yatağında kalmadığı,özel mülkiyete engel halinin bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf dilekçelerindeki taleplerini tekrar ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 36/A maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ... vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.01.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.