"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemiyle açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda, Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar süresi içerisinde müteveffa davalı ... mirasçısı Abdurruhman Vicir tarafından temyiz edilmekle, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendiği, gereği görüşüldü:
I. DAVA
Kadastro sonucu ... ili Merkez ilçesi ...köyü çalışma alanında bulunan 5726 parsel sayılı 2.412,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, taşınmazın tapu kaydı kapsamında kaldığı iddiasına dayanarak tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır.
II. CEVAP
Davalı tarafından cevap dilekçesi verilmemiş olup,davalı aşamalarda davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
... 1. Asliye Hukuk Mahkemenin 24.10.1988 tarihli ve 1988/506 E., 1988/486 K. sayılı kararıyla; çekişmeli taşınmazın davalının zilyetliğinde olduğu belirlenmiş ise de, davacı Hazinenin tutunduğu tapu kaydı çekişmeli taşınmazı kapsamına aldığından, tapulu taşınmazın zilyetlikle iktisabının mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile, çekişmeli 5726 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde müteveffa davalı ... mirasçısı Abdurruhman Vicir tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı ... mirasçısı Abdurruhman Vicir temyiz dilekçesinde, yetki itirazında bulunarak çekişmeli taşınmazın tefviz yoluyla Hazineden satın alındığı, bedelinin ödendiği ve zilyetliğin o tarihten bu yana nizasız ve fasılasız sürdürüldüğü gerekçesiyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava kadastro sonucunda satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı adına tespit ve tescil edilen taşınmaza yönelik tapu kaydına tutunulmak suretiyle kadastro öncesi nedene dayalı açılan tapu iptali ve tescil isteğinden ibarettir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. 431 sayılı Yasa'nın 8. maddesi "Osmanlı İmparatorluğunda padişahlık etmiş kimselerin Türkiye Cumhuriyeti arazisi dahilindeki tapuya merbut emvali gayrimenkuleleri millete intikal etmiştir.’’
3.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 20. maddesi:
A) Tapu kayıtlarının kapsadığı yer tayin edilirken, tapu kayıtlar ve belgeler, harita, plan ve krokiye dayanmakta ve bunların yerlerine uygulanması mümkün bulunmakta ise, harita, plan ve krokideki sınırlara itibar olunacağı
B) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar mahalline uygulanabiliyor ve bu sınırlar içinde kalan yer hak sahibi tarafından kullanılıyor ise, kayıt ve belgelerde gösterilen sınırlar esas alınarak tespit yapılır.
C) Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayıt ve belgelerde belirtilen sınırlar, değişebilir ve genişletilmeye elverişli nitelikte ise, bunlarda gösterilen miktara itibar olunur. Ancak değişebilir ve genişletilmeye elverişli sınırlardaki taşınmaz malların kayıtları, fizik yapıları ve konumları itibariyle belli bir yeri kapsıyorsa, tespit o sınır esas alınarak yapılır.
D) Hazinece, özel kanunlar hükümlerine göre değişmez ve genişlemeye müsait olmayan sınırlarla miktar üzerinden satılan, tefviz veya tahsis veya parasız dağıtılan taşınmaz mallarda çıkan fazlalık, taşınmaz malla birlikte satış, tefviz, tahsis ve dağıtım tarihinden itibaren on yıl geçmiş ise, miktarına bakılmaksızın kayıt sahibi adına tespit edilir.’’ hükümlerini içermektedir.
3.3. Değerlendirme
3.3.1. Davacı Hazine, 1334 tarihinde Mart 1326 daimi tarih ve 1289 sıra numarasından zayinden yeniden ita kılınan 10 sıra numaralı Sultan Mahmut lehine tesis edilmiş ve kanunları gereği Hazineye intikal eden tapu kaydına dayanmış, davalı ise taşınmazın murisleri tarafından Hazineden tevfizen satın alındığı ve halen zilyetlikleri altında olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir. Dosya içerisinde bulunun kayıt örneğinden ve geri çevirme kararlarının mahsulü olarak dosyaya celp edilen bilgilerden, Hazinenin dayanağı tapu kaydının çok fazla münakalesinin bulunduğu ve başka şahıslar adına ifrazen tedavül gördüğü anlaşıldığına göre, Hazinenin davasının dinlenebilmesi için davacının dayanağı tapu kaydının ifrazlarından sonra tapuda Hazine uhdesinde halen yer kalıp kalmadığı, eğer kalmış ise çekişmeli taşınmazın Hazine uhdesinde kalan tapu kaydı kapsamında bulunduğunun belirlenmesi gerekir.
3.3.2. Ne var ki; Mahkemece Hazinenin dayanağı tapu kaydı tesisinden itibaren tedavülleri getirtilmemiş, Hazinenin aynı tapu kaydına dayalı olarak açtığı başka davalar olup olmadığı, varsa sonuçları araştırılmamış; çekişmeli taşınmazın komşu parsel tutanakları dayanakları ile birlikte getirtilip usulünce tapu kayıt uygulaması yapılmamıştır. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için davacı Hazinenin dayanağı tapu kaydının tesisinden itibaren tedavülleri, ifrazen oluşan tapu kayıtları ve ifrazen oluşan bu kayıtların revizyon görüp görmedikleri sorularak revizyon görmüş ise ilgili taşınmazın kadastro tutanakları ve tapu kayıtları, çekişmeli taşınmazın komşu parsellerin tespit tutanakları ve tüm oluşum belgeleri ve varsa haritaları ile birlikte getirtilmelidir.
3.3.3. Dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız ve yöreyi iyi bilen şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları ve eski sicilden gelen tapu kayıtları hususunda ihtisaslı 3 kişiden teşekkül edecek teknik bilirkişi kurulu aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında tapu kayıtları okunup kayıtlarda yazılı hudutlar yerel bilirkişilerce zeminde göstertilmeli ve teknik bilirkişiye harita üzerinde işaretlettirilmelidir. Kayıtlarda yazılı olup, yerel bilirkişilerce zeminde gösterilemeyen hudutların tespiti için taraflara tanıkla kanıtlama imkanı sağlanmalı ve bu suretle Hazine dayanağı Haziran 1334 tarih ve 10 sıra numaralı tapu kaydı ile bu kayıttan ifrazen oluşan tapu kayıtlarının kapsamı duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmeli, varsa komşu parsel dayanaklarının dava konusu taşınmazı ne okuduğu üzerinde durulmalı, taşınmazın kim ya da kimler tarafından ne şekilde kullanıldığı ve hangi dayanakla kullanıldığı hususunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanıkların kayıtların uygulanması ve taşınmazın tasarrufu hususundaki beyanları, komşu parsel tutanakları ve dayanakları kayıtlarla denetlenmeli; beraberde götürülecek teknik bilirkişi heyetinden ifrazen oluşan tapu kayıtlarının ve ifrazlardan sonra Hazine üzerinde kalan tapu kaydının kapsamını belirten, özellikle dayanak tapunun tüm revizyon durumu belirlenerek Hazine uhdesinde yer kalıp kalmadığını değerlendiren keşfi izlemeye imkan veren, ayrıntılı ve gerekçeli rapor ve kroki alınmalı, Hazinenin aynı tapu kaydına dayalı olarak açtığı başka davalar var ise bu dosyaları ve akıbetleri de incelenmeli bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikle değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı ... mirasçısı ...'in temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Yasa'nın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, yatırılan peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.