"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : BURSA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : BURSA 5. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın feragat nedeniyle reddine ilişkin verilen kararın davalı ... vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen karar yasal süre içerisinde davalı ... vekilince temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
I. DAVA
Davacılar, .... mirasbırakan ...’un 1959 yılında ölümü üzerine geride çocukları ..., ... ve ...’nin mirasçı olarak kaldığını, 121 ada 6 ve 7 parsel, 101 ada 146 ve 147 parsel sayılı taşınmazlar kök mirasbırakan ...’a ait iken 1995 yılında yapılan kadastro çalışmaları sonucunda taşınmazların mirasçılardan .... ve.....adına tespit edildiğini, işlemin muvazaalı olduğunu ileri sürerek, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile mirasbırakan ... ....... adına tesciline karar verilmesini istemişler, yargılama sırasında kök mirasbırakan ... ......'un terekesine Bursa 6.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/268 E., 2019/1126 K. sayılı ve 14/01/2020 kesinleşme tarihli kararı ile ... temsilci olarak atanmış, 18/03/2021 tarihli celsede davadan feragat ettiklerini bildirmişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar ..., ... ve ..., aşamada alınan beyanlarında davayı kabul ettiklerini belirtmişler, ... ve dava dışı ..., hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek, davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Bursa 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.03.2021 tarihli ve 2021/1524 Esas, 2022/86 Karar sayılı kararıyla; feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, dava dışı ... vekilinin 18.05.2021 tarihli vekalet ücretine yönelik tavzih talebinin kabulü ile 2.040,00 TL vekalet ücretinin davalı ...’e ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece dava konusu taşınmazların başında keşif yapıldığını, sonrasında bilirkişi raporu ile değerlerinin tespit edildiğini, aşamada davacıların ve tereke temsilcisinin feragat beyanları üzerine davanın reddine karar verildiğini, ancak Mahkemece nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, maktu vekalet ücretine hükmedilmiş olmasının hatalı olduğunu, bu aşamadan sonra Mahkemece yapılacak işin Harçlar Kanunu’nun 16.maddesi uyarınca harcı tamamlatmak olduğunu, nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, ayrıca hak ve borçların tavzih yoluyla düzeltilmesinin mümkün olmadığını, davacılar tarafından davalı olarak gerekçeli kararda ismi geçen ...’e karşı usulünce açılmış bir davanın bulunmadığını belirterek, hükmün düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 25.01.2022 tarihli ve 2021/1524 E., 2022/86 K. sayılı kararı ile davalı ... vekilinin davanın esasına yönelik istinaf talebinin reddine, tavzihe yönelik istinaf talebinin ise ... vekilinin davalı vekili sıfatıyla 09.10.2018 tarihli duruşmadan sonraki duruşmalara iştirak ettiği, mirasçı....’un davada, davacı veya davalı olarak taraf olmadığı gibi davacı tarafça davaya davalı olarak da dahil edilmediği, Mahkemenin gerekçeli karar başlığında davalı olarak gösterilmemiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle HMK’nın 353.1.b.2. maddesi uyarınca kabulü ile 18.05.2021 tarihli ve 2017/442 E., 2021/134 K. sayılı tavzih kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde, dava dışı ...’in hakkını yargılama sırasında devralan .... Tarım Gıda Nakliye Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili ise davaya müdahale talebinde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
2.1. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki iddialarının tekrarlayarak kararın bozulmasını istemiştir.
2.2. Dava dışı ...’in dava konusu 121 ada 6 parsel sayılı taşınmazdaki payını hükümden sonra devralan ..... Tarım Gıda Nakliye Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirket vekili; dava konusu 121 ada 6 parsel sayılı taşınmazdaki ...’e ait payın devrine yönelik Bursa .... Noterliğinin 01.02.2022 tarihli ve 1803 yevmiye numaralı sözleşmesi uyarınca 250.000,00 TL karşılığında ... ile anlaştıklarını, alacağın tüm fer’ileri ile birlikte devralındığını, bu nedenle verilecek kararın şirketi de etkileyeceğini belirterek, müdahale talebinde bulunmuştur.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
3.3. Değerlendirme
(III) ve (IV.3.) numaralı paragraflardaki gerekçeler yerinde bulunmakla; dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ:
1- Dava dışı ...’in payını devralan ve 25.02.2022 tarihinde müdahale talebinde bulunan ... Tarım Gıda Nakliye Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirket vekilinin dilekçesinin REDDİNE,
2- Davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, onama harcı peşin yatırıldığından harç alınmasına yer olmadığına, 06/10/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.