"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : HATAY 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın, davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine dair karar davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki belgeler incelenerek gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan babaları ...’nın, 102 ada 39 parsel, 103 ada 12 parsel, 104 ada 4 parsel, 102 ada 37 parsel, 104 ada 1 parsel, 103 ada 1 parsel, 107 ada 21 parsel, 104 ada 2 parsel, 103 ada 6 parsel ve 2003 ada 20 parsel sayılı taşınmazları oğulları olan davalı ... ve ...’ya satış suretiyle temlik ettiğini, temlik sırasında diğer oğlu davalı ...'nın 18 yaşını doldurmamış olması nedeniyle ona bırakmak istediği payı emanet olarak davalı ...'ya devir ettiğini, davalı ... 18 yaşını doldurduktan sonra ağabeyi tarafından kendisine düşen payı satış suretiyle temlik ettiğini, anılan temliklerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payı oranında iptal ve tescile karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ..., küçük yaşlardan beri çalışmaya başladığını, mirasbırakan babasının hastalığı nedeniyle sık sık Ankara’ya tedavi olmaya gittiğini, bu nedenle taşınmazları satmak zorunda kaldığını, atalarından kalma taşınmazların başkalarına satılmaması amacıyla bedelini ödemek suretiyle satın aldığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Hatay 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29/09/2020 tarihli ve 2015/430 E., 2020/155 K. sayılı kararıyla; mirasbırakan ...'nın dava konusu taşınmazlardaki paylarını erkek çocukları .... ve...'ya temlik ettiği, mirasbırakanın taşınmaz satması için bir nedeni olmadığı, taşınmazların gerçek bedelleri ile tapuda gösterilen satış bedeli arasında bariz fark olduğu, muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesiyle, davacının sadece tapu iptal tescil talebi bulunduğundan davalı ... adına kayıtlı parseller yönünden davanın kabulüne, diğer parseller yönünden ise taşınmazlar 3. şahıslar adına kayıtlı olduğundan davalılar ... ve ... aleyhine açılan davanın tefrikine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davalı ... vekili, davacı iddialarının haksız, yersiz ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkilinin çok küçük yaşlarda iş hayatına atıldığını, babasının ileri düzeyde astım hastası olduğunu, hastalığı süresince maddi değeri düşük olan arazilerden satarak tedavi masraflarını karşılamaya çalıştığını, müvekkilinin atalarından kalma toprakları aile dışına çıkmaması için bedelini ödeyerek satın aldığını, taşınmazların temliklerinin üzerinden 34 yıl geçtiğini, davacının iddiasını ispat edemediğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 15/10/2021 tarihli ve 2021/286 E., 2021/1312 K. sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazların mirasbırakan tarafından davalı oğlu ...'ya mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak temlik edildiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1.b.1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı ... vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunu'nun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile mirasbırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
3.3. Değerlendirme
(IV./3.) no.lu paragraftaki gerekçeler yerinde bulunmakla, dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinin yerinde bulunmasına göre, yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, aşağıda yazılı 4.283,81 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 06/10/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olmak üzere karar verildi.