"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/9 E., 2021/1867 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/ Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Nazımiye Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/57 E., 2018/61 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, Tunceli ili, ... ilçesi, ... köyü kadastro çalışmaları sonucunda davalı adına tespit ve tescil edilen 166 ada 4 parsel sayılı taşınmazın atalarından kalıp uzun yıllardır kendi tasarrufunda bulunduğunu, taşınmazda davalının herhangi bir hakkının olmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiş; keşiften sonra davacı vekili, fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 328,752 m2 alan bakımından tapu iptali ve tescil istediklerini beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamış, yargılama aşamasında dava konusu taşınmaza ilişkin tapu kaydının bulunduğunu, taşınmazın kendisine ait olduğunu belirtip davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.12.2016 tarihli ve 2014/45 Esas, 2016/38 Karar sayılı kararıyla, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 116 ada 4 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen 748,403 m2 alan yönünden davanın reddine, (A) harfi ile gösterilen 328,752 m2 alan yönünden davanın kabulüne dair verilen kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 10.07.2017 tarihli ve 2017/460 Esas, 2017/570 Karar sayılı kararıyla; tanık beyanları arasındaki çelişkinin giderilmesi, davalının dayandığı tapu kaydının oluşumuna esas teşkil eden tescil dosyasının getirtilerek tescil krokisinin dava konusu taşınmazı kapsayıp kapsamadığının belirlenmesi gerektiğine değinilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile yeniden yargılama yapılması için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin 15.01.2018 tarihli ve 2017/16 Esas, 2018/5 Karar sayılı kararı ile, davalının dayandığı tapu kaydının dava konusu taşınmazı kısmen kapsadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 27.11.2017 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (B) harfiyle gösterilen 800,00 m2 alan yönünden davanın reddine, (A) harfiyle gösterilen 164.70 m2 ve (C) harfiyle gösterilen 145.87 m2 alanlar yönünden davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı taraflarca istinaf yoluna başvurulması üzerine Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 18.09.2018 tarihli ve 2018/219 Esas, 2018/416 Karar sayılı kararı ile; hakkında kabul kararı verilen taşınmaz bölümlerinin tapu kapsamı dışında kalmasının davacıya hak bahşetmeyeceği, davacının, kadastro tespit tarihine kadar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülkiyeti kazanım koşullarının lehine gerçekleştiği iddiasını ispatla mükellef olduğu, Mahkemece kısmen kabul sonucuna nasıl ulaşıldığı, davacıya hangi nedenle üstün hak tanındığı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile kazanım iddiasını ne şekilde hangi delillerle ispatladığı hususlarının açıklanıp tartışılmadığı, kararın gerekçe içermediği, denetlenebilir olmadığı, ayrıca istinafa konu karara esas alınan 27.11.2017 havale tarihli fen bilirkişi raporu ekindeki krokide (C) harfi ile gösterilen ve hakkında kabul kararı verilen 145,87 m2 yüz ölçümlü taşınmaz bölümünün, verilen ilk kararda hükme esas alınan 24.11.2016 havale tarihli fen bilirkişi raporu ekindeki krokide (B) harfi ile gösterilen alan içinde kaldığı, (B) harfi ile gösterilen bölüm bakımından davanın reddine dair verilen ilk karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulmadığından bu bölümün artık eldeki davanın konusu olmadığı ve taraflar arasında kesin hüküm oluştuğu göz ardı edilerek en son düzenlenen rapor ekindeki krokide (C) harfi ile işaretli bölüm yönünden de kabul kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın yeniden görülmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; krokide taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümü bakımından daha önce verilen ret kararının istinaf edilmeksizin kesinleştiği gerekçesiyle kesin hüküm nedeniyle, (B) harfi ile gösterilen bölüm yönünden ise davalının dayandığı 08.12.1967 tarihli ve 28 sayılı tapunun bu bölümü kapsadığının anlaşıldığı, mülkiyetinin 1967 yılından itibaren davalıya ait olduğu ve davacının herhangi bir mülkiyet hakkının olmadığı gerekçesiyle, krokide (A) harfi ile gösterilen kısım yönünden ise davacının kadastro tespit tarihine kadar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmazın mülkiyetini kazandığını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; 08.11.2018 tarihli duruşma için gönderdiği mazeret dilekçesinin kabulünün gerektiğini, bilirkişi raporlarının çelişkili olduğunu, tanıklara soru sorulmadığını, tanık beyanlarının eksik olduğunu, mahalli bilirkişilerin aynı beyanlarına ve gösterimine rağmen iki farklı fen bilirkişi raporu alınmasının hukuka aykırı olduğunu, yeniden keşif yapılması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ileri sürülen istinaf nedenleri, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle İlk Derece Mahkemesince delillerin takdirinde usul ve yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesinin birinci fıkrası ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesi; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 297 nci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Kadastro çalışmaları sonucunda Tunceli ili, ... ilçesi, ... köyü 166 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 1077,33 m2 yüz ölçümü ve arsa niteliğiyle, 20 yılı aşkın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak davalı adına tespit gördüğü, tespitin itiraza uğramadan 15.06.2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin esasa yönelik temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, Mahkemece davanın reddi ile yetinilmesi gerekirken Kadastro Mahkemesi gibi hareket edilerek taşınmaz bakımından tespit gibi tescile de karar verilmesi doğru değildir.
Ne var ki; anılan husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
1.Açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazının değinilen yönden kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan “Dava konusu Tunceli ili, Nazımiye ilçesi, Dallıbahçe Köyü 166 ada 4 parsel sayılı taşınmazların davalı ... adına KADASTRO TUTANAKLARINDAKİ TESPİT GİBİ TAPUYA TESCİLLERİNE,” ibaresinin tümden hükümden çıkartılmasına, takip eden bent numaralarının buna göre teselsül ettirilmesi suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22.02.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.