"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/1 E., 2021/301 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Kahramanmaraş ili ... ilçesi ... köyünde bulunan davacıya ait toplam 62 dönüm olan taşınmazın 39 dönümünün kadastro çalışmaları sırasında 108 ada 36
parsel numarasıyla davacı adına, bu taşınmazın yaklaşık 5 dönümünün 108 ada 76 parsel olarak Hazine adına, yaklaşık 18 dönümünün de 108 ada 95 parsel numarasıyla davalı ... adına tespit ve tescil edildiğini, ayrıca davacıya ait 131 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 412 m2'lik kısmının kadastro çalışmaları sonucunda köy meydanı / yol olarak tescil edildiğini ileri sürerek 108 ada 76 ve 95 parsel sayılı taşınmazların davalılar adına tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini, 131 ada 1 parsele bitişik 412 m2'lik alanın davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili, bozma kararı öncesi 13.01.2016 tarihli celsede davayı kabul etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 01.06.2016 tarihli ve 2013/546 Esas, 2016/680 Karar sayılı kararıyla; fen bilirkii raporunda (A), (B) ve (C) harfleri ile gösterilen taşınmazlarda davacı adına zilyetlikle mülkiyet kazanım koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 28.09.2020 tarihli ve 2017/2508 E., 2020/3460 K. sayılı kararıyla; araştırma ve uygulama yetersizliğinden karar bozulmuştur.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen taşınmazın köy orta malı olduğu, bu gibi yerlerin yararlanma hakkı ilgili köy ve belde halkına ait ise de kuru mülkiyeti Devlete ait olacağı gerekçesiyle bu taşınmaz yönünden davanın reddine; fen bilirkişi raporunda (B) ve (C) harfleri ile gösterilen taşınmazlar yönünden davacı lehine zilyetlikle mülkiyet kazanma koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu, zilyetlikle kazanılmasının mümkün bulunmadığını, davanın niteliği gereği vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; zilyetlikle mülkiyet kazanma koşullarının gerçekleşmediğini belirterek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen taşınmaz temyiz konusu yapılmıştır.
2. İlgili Hukuk
Türk Medeni Kanunu’nun 713 üncü ve Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Kadastro sonucu, Kahramanmaraş ili ... ilçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan temyize konu 108 ada 76 parsel sayılı 84.764,97 metrekare yüz ölçümündeki taşınmaz, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı kendisine ait bütün olarak 62 dönüm olan taşınmazın bir bölümünün 108 ada 76 parsel içinde kaldığından bahisle davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescili istemiyle dava açmıştır.
2. Mahkemece fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 5.680,43 m²'lik taşınmazın Hazine adına tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmişse de yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir.
3. Davacı, kendisine ait bütün halde 62 dönüm olan taşınmazın yalnızca 39 dönümünün adına 108 ada 36 parsel olarak tespit edildiğini, kalan kısmının eksik olduğunu ifade etmişse de tespit vergi kaydına dayanılarak yapılmış ancak tutanakta bahsi geçen vergi kaydı getirilmemiş; UYAP üzerinden yapılan kontrolde aynı çalışma alanında davacı adına kayıtlı olduğu tespit edilen taşınmazların yüzölçümü dikkate alındığında bu taşınmazların kadastro tutanağı getirilerek senetsizden kazanım miktarı denetlenmeden karar verilmiştir.
4. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, davacı adına kayıtlı 108 ada 36 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağında bahsi geçen Kurtkulak mevkii 4 nolu 1981 tarihli 30 dönümlük vergi kaydı, aynı yer 108 ada 62 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağı ve varsa dayanağı belgeler getirilmeli, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tespit ya da tescil edilip edilmediği Tapu Müdürlüğü ve Kadastro Müdürlüğü ile Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden sorulmak suretiyle davacı adına tescil edilen taşınmazların kadastro tutanağı ve dayanakları istenerek dosya ikmal edilmelidir.
5. Daha sonra davacı adına tespit ve tescili yapılan taşınmazların aynı çalışma alanında kayıtsız ve belgesizden (3402 sayılı Kanun'un 14/2 nci maddesi gözetilerek) sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip Kanun'un getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmak suretiyle ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin yatırılan harcın davalı ... Başkanlığına iadesine,
Temyiz eden Hazine harçtan muaf olduğundan, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
04.12.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.