"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : KAYSERİ BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : YOZGAT 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil-tazminat istekli dava sonunda Yozgat 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09/11/2021 tarihli ve 2020/175 Esas, 2021/555 Karar sayılı kararı ile davanın usulden reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından istinafı üzerine Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 20/04/2022 tarihli, 2022/385 Esas, 2022/590 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar, yasal süre içerisinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, 667, 668 ve 669 sayılı KHK'lara göre yürütülen soruşturma kapsamında mirasbırakanları Arif Zararsız'a ait 1605 ada 1 parsel sayılı taşınmaza, satışın muvazaalı olduğu gerekçesiyle el konularak davalı Hazine adına resen tescil edildiğini, davalı adına yapılan tescil işleminin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile adlarına tesciline, taşınmazı kullanamamadan doğan zarardan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL'nin tescil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle tazminine karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, Defterdarlık KHK İşlemleri İl Bürosu tarafından yapılan işlemin mevzuata uygun olduğunu, işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Yozgat 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09/11/2021 tarihli ve 2020/175 Esas, 2021/555 Karar sayılı kararı ile davacıların mirasbırakanlarının davaya konu taşınmazı satın aldığı vakıf olan Özel Zirve Eğitim ve Yayın ve Ticaret A.Ş.’nin 667 sayılı KHK ile 23/09/2016 tarihinde kapatıldığı, davanın 01/01/2014 tarihinden sonra Hazine aleyhine açıldığı, 675 sayılı KHK'nın 16/3. maddesi kapsamında kaldığı gerekçesiyle davanın 670 sayılı KHK'nın 5. maddesi gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili, dava konusu taşınmazın devrinin muvazaalı sayılabilmesi için gerekli şartların bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerektiğini, değerlendirilmesi gereken diğer bir hususun da, KHK ile kapatılan kurumla, davacıların mirasbırakanı arasında herhangi bir bağ olup olmadığı olduğunu, mirasbırakan hakkında yapılan soruşturma neticesinde takipsizlik kararı verildiğini, mirasbırakanın parasını ödeyerek satın aldığı dava konusu taşınmazların KHK’lar ile elinden alındığını, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile teminat altına alınmış olan mülkiyet hakkının ihlal edildiğini, mirasbırakanın bağlantısının olmadığı kapatılan kurum üzerinden değerlendirme yapılıp, eksik inceleme ile hatalı karar verildiğini ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 20/04/2022 tarihli ve 2022/385 Esas, 2022/590 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın usulden reddedilmiş olmasının ve ret gerekçesinin usul ve esas yönünden dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davacı tarafın istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini tekrar ile hükmün bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 675 sayılı KHK’nın 12. maddesi uyarınca muvazaalı devir nedeniyle Hazineye devredilen çekişme konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile önceki kayıt maliki mirasçıları adına tescili ile tazminat isteklerine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Bilindiği üzere; 29/10/2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 03/10/2016 tarihli 675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin muvazaalı devir işlemlerini düzenleyen 12. maddesine göre, “20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan özel öğretim kurum ve kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonlarının faaliyetlerinin sürdürüldüğü dönemde üzerlerinde bulundukları, mülkiyeti kapatılanların sahibi gerçek veya tüzel kişilere ait taşınmazlardan 1/1/2014 tarihi ila bahse konu yerlerin kapatılma tarihleri arasında üçüncü kişilere devri yapılmış olan ve üzerinde kapatılanlar tarafından aynı faaliyete kapatılma tarihi itibarıyla devam edilen taşınmazların devir işlemleri muvazaalı kabul edilir ve tapuda ilgisine göre Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü adına her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak re'sen tescil edilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
3.2.2. Aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 16/3. maddesine göre, “20/07/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayın evi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek ve tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/08/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeni ile davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinin yerinde olmasına göre, Bölge Adliye Mahkemesince (IV/3.) no.lu paragraftaki gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, onama harcı peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, kesin olmak üzere 16/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.