"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : MARMARAEREĞLİSİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil-tenkis istekli dava sonunda Marmaraereğlisi Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/10/2020 tarihli, 2018/328 Esas, 2020/246 Karar sayılı kararı ile davanın reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından istinafı üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 08/04/2022 tarihli, 2021/48 Esas, 2022/563 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar yasal süre içerisinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakanları ...’nın 2680 parsel sayılı taşınmazını dava dışı ...’i ara malik olarak kullanmak suretiyle dava dışı oğlu Recep’in eşi olan davalı ...’ye satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptali ve tescile, mümkün olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, satışların gerçek olduğunu, temliklerde muvazaanın bulunmadığını, taşınmaz alım gücünün olduğunu belirtip, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Marmaraereğlisi Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/10/2020 tarihli, 2018/328 Esas, 2020/246 Karar sayılı kararıyla; muvazaa iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davacılar vekili, dava dışı ...'in taşınmazı alım gücünün olup olmadığı hususunda tanık beyanlarıyla yetinildiğini, kaldı ki alım gücünün olmasının işlemin muvazaalı olmadığı sonucunu doğurmayacağını, yapılan devirden mirasçılarının yıllardır haberdar olmadığını, mirasbırakanın özel masraf gerektirir bir hastalığının da bulunmadığını, vasiyetnamenin iptali ve tenkisi istekli davada (Marmaraereğlisi Asliye Hukuk Mahkemesinin 1991/408 Esas sayılı) ara malik ...'nin, mirasbırakanın ölene dek akli dengesinin yerinde olduğuna dair tanıklık yaptığını, bu hususun da mirasbırakan, davalı ve dava dışı ... arasındaki bağı ortaya koyduğunu, adına kayıtlı başkaca taşınmazlar olan mirasbırakanın mal satmaya ihtiyacının olmadığını, tanık beyanlarına göre taşınmazı her zaman davalının eşi dava dışı .....'in kullandığını, ..... ile dava dışı ......'nin iyi arkadaş olduklarını, temliklerin muvazaalı olduğunu ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 08/04/2022 tarihli, 2021/48 Esas, 2022/563 Karar sayılı kararıyla; mirasbırakan tarafından dava dışı ...'ye yapılan temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu hususunda somut bir olgu ortaya konulamadığı, muvazaa iddiasının kanıtlamadığı gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/(1).b.1.maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyerek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01/04/1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunu'nun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.2.2. Öte yandan; muris muvazaası hukuki nedenine dayalı davalarda mirasbırakanın kastının açık bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu kapsamda, temlikin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığını ispat külfeti Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 190. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 6. maddesi gereği davacı tarafa aittir.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinin yerinde olmasına göre, Bölge Adliye Mahkemesince (IV/3.) no.lu paragraftaki gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, onama harcı peşin yatırıldığından harç alınmasına yer olmadığına,16/11/2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.