"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/140 E., 2022/404 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Kabul-Karar Kaldırılarak Dava Usulden Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Korgan Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/215 E., 2021/31 K.
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; mirasbırakanları ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 263 ada 8, 238 ada 10, 246 ada 3 ve 274 ada 15 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sırasında davalının eşi ... adına tespit ve tescil edildiğini, tespitin hatalı olduğunu, anılan taşınmazların mirasbırakanın terekesine ait olup terekenin taksim edilmediğini, ...’in de taşınmazları muvazaalı olarak eşi olan davalıya devrettiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı ... ; davacıların kadastro çalışmalarından haberdar olup çalışmalara katılmadıklarını, bütün davacıların kanuni hisseleri oranında hak sahibi olmalarını kendisinin de istediğini, davayı kabul ettiğini, yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerektiğini belirtmiş, yargılama aşamasında ... ve ... dışındaki davacıların taşınmazlardaki paylarını eşi ...’e bağışladıklarını, bu nedenle sadece davacılar ... ve ...’un haklarını alabileceklerini, diğer davacılar yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Korgan Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.03.2021 tarihli, 2018/215 Esas, 2021/31 Karar sayılı kararı ile davalının cevap dilekçesi ve 02.10.2019 tarihli duruşmadaki kabul beyanı gereğince davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı istinaf dilekçesinde özetle; eşi ...'nın 8 kardeş olduğunu, dava konusu parsellerin anneleri ... 'dan miras olarak geldiğini, eşi ...'nın beyinden ameliyatlı hasta bir kişi olduğunu, ne eşinin ne de kendisinin okuma yazma bilmediklerini, taşınmazların kadastro çalışmalarında eşi adına tescil edildiğini, daha sonra da eşinin taşınmazları kendisine devrettiğini, davacılardan ...,...,...,...’ün taşınmazlardaki paylarını 01.02.1993 tarihinde köy senedi ile eşi ...’e hibe ettiklerini, cevap dilekçesinin davacı vekilinin kardeşi tarafından hatalı olarak yazıldığını, davayı kabul beyanının bulunmadığını, davasının savunmasız kaldığını ve aldatıldığını, Mahkemece delillerin takdirinde hata yapıldığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 31.03.2022 tarihli ve 2022/140 E, 2022/404 K. sayılı kararıyla; somut olayda, davacılarca miras yoluyla gelen hakka dayanılarak mirasbırakan ... terekesi yönüyle 3. kişi konumunda olan ... adına kayıtlı taşınmazların tapu kaydının iptali ile miras paylarının adlarına tescili istemiyle dava açıldığı, eldeki dava miras payının adlarına tescili istemiyle açıldığından anılan taşınmazlara ve davalıya yönelik davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiği, terekeye dahil bir taşınmaz için bir kısım mirasçıların tek başına miras paylarının adına tescil istemiyle dava açamayacağı, adı geçen davacıların çekişmeli parseller yönüyle davasının taraf sıfatı eksikliği (aktif dava ehliyeti yokluğu) nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilerek davanın kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğu, aktif dava ehliyetinin davayı kabul beyanından önce değerlendirilmesi gereken dava şartlarından olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak yeniden hüküm kurulması suretiyle aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı tarafça sunulan cevap dilekçesinde ve 02.10.2019 tarihli duruşmada davanın kabul edildiğini, bu hususun göz ardı edilemeyeceğini, kaldı ki dava şartı eksikliğinin tamamlanması için davacılara süre verilmesi gerektiğini, kabul beyanının dava ehliyetinin de önünde olduğunu, davalının bu yönde bir itirazı da bulunmadığını, tüm kardeşlerin kendi aralarında yerleri fiilen paylaştıklarını, tüm mirasçıların davada taraf olduğunu, terekeye temsilci atanması için süre verilmesi gerektiğini, kaldı ki, mirasçılar arasında çıkar çatışması bulunduğundan tüm mirasçıların birlikte dava açmasına olanak olmadığını, tek dava dışı kalan mirasçı ... olduğunu, onun da davalının eşi olması nedeni ile davaya muvafakat vermesinin mümkün olmadığını, davanın usulden reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 üncü maddesi,
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 640’ıncı, 701 inci, 702 inci ve 713/1 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1 - Kadastro çalışmaları sonucunda, ... köyü çalışma alanında bulunan 274 ada 15 parsel sayılı 454,42 m2 yüz ölçümünde tarla, 246 ada 3 parsel sayılı 5.247,40 m2 yüz ölçümünde ev, samanlık, ambar, tarla, 238 ada 10 parsel 371 m2 yüz ölçümünde fındık bahçesi, 263 ada 2 (yeni 263 ada 8 parsel) sayılı 2.611,09 m2 yüz ölçümünde tarla vasıflı taşınmazların ... oğlu ...’nın ceddinden intikalen ve taksimen gelme malı olup 20 yılı aşkın bir zamandır nizasız fasılasız malik sıfatıyla zilyedinde olduğu belirtilerek belgesizden ... adına tespit ve tescil edildikleri, tespitlere itiraz edilmeyerek 24.04.2009 tarihinde kesinleştiği, ...’in de taşınmazları satış suretiyle davalı eşi ...’ya devrettiği anlaşılmaktadır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 346,90 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
..