"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/712 E., 2021/747 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul
TEMYİZ EDENLER : Davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili
Taraflar arasındaki tapu iptali - tescil ve tenkis davasından dolayı Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili (duruşma istekli), davalı ... vekili ile davalı ... vekili (katılma yoluyla) tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 02.07.2024 Salı günü duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde, temyiz eden davalı ... vekili Avukat ... geldi, davacılar vekili ve diğer davalılar gelmedi. Gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; mirasbırakanları ...’in adına kayıtlı 23 parça taşınmazdan bir kısmını ölünceye kadar bakma akdi, bir kısmını bağış, bir kısmını ise ara malik kullanmak suretiyle satış yolu ile ikinci eşi davalı ...’ye ve ondan olma oğlu davalı ...’e temlik ettiğini, yapılan temliklerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler, aşamada 09.09.2015 UYAP havale tarihli ıslah dilekçeleri ile terditli olarak tenkis talebinde bulunduklarını bildirmişlerdir.
II. CEVAP
1.Davalılar ... ve ...; mirasbırakanın hastalıkları, her türlü bakım ve gözetimi ile davalı ...’nin ilgilendiğini, bu nedenle bir kısım taşınmazların ölünceye kadar bakım akdi ile ...’ye devredildiğini, diğer davalı ...'in ise mirasbırakan babasına karşı evlatlık vazifesini layıkıyla yerine getirdiğinden bir kısım taşınmazların minnet duygusu ile bağışlandığını, satış yolu ile devredilen taşınmazları ise mirasbırakandan değil, davalı ...’den bedeli karşılığında temlik aldıklarını, 21 ada 7 parsel sayılı taşınmazın öncesinde davalı ...’ye ait olduğunu, oğlu davalı ...’e devredilmek üzere emaneten mirasbırakana temlik edildiğini, mirasbırakanın daha sonra bu taşınmazı davalı ...’e devrettiğini, temliklerde muvazaanın bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır. Davalı ...'nin yargılama sırasında ölümü üzerine mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
2.Davalı ..., davaya süresinde cevap vermemiş; ön inceleme duruşmasında davayı kabul etmediğini, taşınmazı gerçek satışla mirasbırakandan satın aldığını ancak mirasbırakanın satıştan yaklaşık iki ay sonra evine gelip eşiyle arasının açıldığını söyleyip taşınmazını geri istediğini, yalvardığını, bunun üzerine taşınmazı mirasbırakanın talebi doğrultusunda davalı ...'e devrettiğini, satış bedelini de aldığını beyan etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece; dava konusu edilen 6300 parsel bakımından yapılan araştırmada böyle bir parselin olmadığı gerekçesiyle, mirasbırakan tarafından ölünceye kadar bakma akdi ile davalı ...’ye devredilen 8 parça taşınmaz yönünden temliklerde mal kaçırma kastının bulunmadığı gerekçesi ile, davalı ...'e bağış yolu ile devredilen 11 parça taşınmaz yönünden muvazaanın söz konusu olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, terditli tenkis isteği davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle reddedilmiş, mirasbırakan tarafından satış yolu ile davalılara devredilen 2938, 2939 ve 21 ada 7 parsel sayılı taşınmazlar bakımından muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ile davalılar ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 14.07.2020 tarihli ve 2017/4373 Esas, 2020/3736 Karar sayılı kararıyla; elektronik imza ile kaydedilen kısa kararla çelişkili şekilde gerekçeli karar oluşturulmasının doğru olmadığına değinilerek karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu edilen 6300 parsel bakımından yapılan araştırmada böyle bir parselin olmadığı gerekçesiyle, mirasbırakan tarafından ölünceye kadar bakma akdi ile davalı ...’ye devredilen 2400, 2401, 2207, 1381, 362, 263, 163, 2456 parsel sayılı taşınmazlar yönünden temliklerde mal kaçırma kastının bulunmadığı, taşınmazların bakım karşılığı devredildiği gerekçesi ile, davalı ...'e bağış yolu ile devredilen 2396, 2397, 2398, 2402, 2407, 2328, 2212, 2159, 2065, 1835, 3000 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yönünden mirasbırakanın iradesi ve tapuda yaptığı işlem bağış olup bağış yolu ile yapılan devirlerde muvazaanın söz konusu olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, anılan taşınmazlar bakımından terditli tenkis isteği, ıslah tarihi itibarıyla hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle reddedilmiş, mirasbırakan tarafından satış yolu ile davalılara devredilen 2938, 2939 ve 21 ada 7 parsel sayılı taşınmazlar bakımından muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili (duruşma istekli), davalı ... vekili ile davalı ... vekili (katılma yoluyla) temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacılar vekili; evlilik, tarafların çıkar gözetmeksizin birbirlerine baktıkları bir müessese olduğundan mirasbırakanın eşi davalı ... ile yaptığı ölünceye kadar bakma sözleşmesinin geçerli bir hukuki nedene dayanmadığını, temlikin yapıldığı 1985 ve 1998 yıllarında mirasbırakanın bakım gerektirecek ciddi bir rahatsızlığının da bulunmadığını, makul oranın aşıldığını, tanık beyanları ile davalı ...'nin bakım borcunu yerine getirmediği açık olduğu gibi hem davalı ... hem de davalı ... bakımından muvazaa iddialarının da ispatlandığını, davanın tümden kabulü yerine kısmen kabul edilmesinin ve tenkis istekleri bakımından gerekli araştırma ve inceleme yapılmamasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ... vekili; 21 ada 7 parsel sayılı taşınmazın öncesinde davalı ...'ye ait olduğunu, ...'nin oğlu davalı ...'e Yenimahalle'de bulunan evleri sattığını ancak kendisi Almanya'da bulunduğundan evlerin tapusunu davalı ...'e devretmesi için eşi mirasbırakana alelacele devrettiğini, mirasbırakanın da eşinin isteği doğrultusunda emaneten aldığı tapuyu daha sonra oğlu davalı ...'e temlik ettiğini, mirasbırakanın Almanya'ya gitmek için paraya ihtiyacı olduğundan 2938 ve 2939 parsel sayılı taşınmazları davalı ...'e sattığını, bunu duyan davalılar ... ve ...'nin mirasbırakana kızdıklarını ve davalı ...'in tanımadığı bu kişiden taşınmazları satın aldığını, satış parasını annesi ...'nin ve kendisinin birikimleri ile ödediğini, yani ... köyünde bulunan tarlaların gerçekten satıldığını, daha sonra mirasbırakanın, eşinden azar yeyince tarlaları geri aldığını ve taşınmazları davalı ... adına tapuya tescil ettirdiğini, olayda bağış olduğunu, muvazaa iddiasının ispatlanamadığını, tenkis davasının süresinde açılmadığını, lehlerine takdir edilen vekalet ücretinin düşük hesaplandığını, davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
3.Davalı ... vekili; davanın reddinin doğru olduğunu ancak hükmün vekalet ücretine ilişkin 9 uncu bendinin, kendilerini farklı vekiller ile temsil ettiren davalılar ..., ... ve kendisi lehine takdir edilen vekalet ücretlerinin ayrı ayrı davalı isimleri ve vekalet ücreti miktarları belirtilerek düzeltilmesi gerektiğini belirtip kararın vekalet ücreti bakımından düzeltilerek onanmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, mümkün olmaz ise tenkis isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı; Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706 ncı; Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237 nci ve Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri; TMK'nın 571 inci maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1937 doğumlu mirasbırakan ...'in 04.08.2012 tarihinde öldüğü, geride mirasçıları olarak ilk eşi ...'dan olma kızları davacılar ..., ..., ... ve dava dışı ... ile ikinci eşi davalı ... ve ...'den olma çocukları davacı ... ile davalı ...'in kaldığı anlaşılmaktadır. Mirasbırakanın dava konusu 2400, 2401, 2207, 1381, 362, 263, 163, 2456 parsel sayılı taşınmazları ile dava dışı 2321 ve 2329 parsel sayılı taşınmazlarını 25.06.1998 tarihinde ölünceye kadar bakma akdiyle, dava konusu 1381 parsel ile dava dışı 2140 parsel sayılı taşınmazlarını ise 15.08.1985 tarihinde satış suretiyle ikinci eşi olan davalı ...'ye temlik ettiği; dava konusu 2396, 2397, 2398, 2402, 2407, 2328, 2212, 2159, 2065, 1835, 3000 parsel sayılı taşınmazlarını 21.03.2006 tarihinde bağış yoluyla oğlu davalı ...'e temlik ettiği, dava konusu 2938 ve 2939 parsel sayılı taşınmazlarını 07.11.2005 tarihinde davalı ...'e satış yoluyla temlik ettiği, davalı ...'nın bu iki parça taşınmazı 20.12.2005 tarihinde davalı ...'e devrettiği, öte yandan 16.09.1993 tarihinde davalı ...'den satın aldığı dava konusu 21 ada 7 parsel sayılı taşınmazını da 28.09.1993 tarihinde satış suretiyle davalı ...'e devrettiği kayıtlarla sabittir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, özellikle 1381 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakan tarafından ölünceye kadar bakma akdi ile değil satış yoluyla davalı ...'ye temlik edildiği, anılan taşınmaz bakımından da temlikin muvazaalı yapıldığının ispatlanamadığı anlaşıldığına göre bu gerekçe ile usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye onama harçlarından 346,90 TL'nin davacılardan, 6.028,76 TL'nin davalı ...'ten, 427,60 TL'nin davalı ...'ten alınmasına,
21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca gelen temyiz edilen davalı ... vekili için 17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınmasına,
Temyiz edilen davacılar vekili ile davalı ... vekili duruşmaya katılmadığından lehlerine duruşma vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
02.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.