"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda Akyazı Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 13.07.2021 tarihli ve 2019/674 Esas, 2021/634 Karar sayılı karar yasal süre içerisinde davacılar vekilleri tarafından temyiz edilmiş olmakla; temyiz dilekçenin kabulüne karar verildikten sonra, dosya incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakan ...'un 4, 21 ve 1015 parsel sayılı taşınmazlarını mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak torunu olan davalıya satış suretiyle temlik ettiğini ileri sürerek, taşınmazların tapusunun iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, taşınmazları üçüncü kişiden satın aldığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 06.04.2016 tarihli ve 2015/441 E., 2016/276 K. sayılı kararıyla; 4 ve 21 parsel sayılı taşınmazlar yönünden muris muvazaasına ilişkin 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama şartlarının bulunmaması, 1015 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairenin 09.09.2019 tarihli ve 2016/11809 E., 2019/4472 K. sayılı kararıyla; “… Hal böyle olunca; 1015 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacıların muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak miras payları oranında tapu iptal ve tescil isteyebileceği, yukarıda belirtilen ilkeler de gözetilerek, mirasbırakan ile taraflar arasındaki beşeri ilişkilerin saptanması, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek mirasbırakanın gerçek niyetinin duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik soruşturma ile yetinilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
3. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 13.07.2021 tarihli ve 2019/674 E., 2021/634 K. sayılı kararıyla; dava konusu 117 ada 21 ve 137 ada 4 parsel sayılı taşınmazlar yönünden bozma öncesi verilen ret kararı onanarak kesinleştiğinden bu taşınmazlar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu 1015 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
5.1. Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, Yerel Mahkemece eksik inceleme ile karar verildiğini, muris muvazaası davalarına ilişkin kriterlerin gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda mahkeme gerekçesinde herhangi bir bilginin bulunmadığını, Yerel Mahkeme tarafından tapu kayıtlarının yanlış değerlendirildiğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
5.2. Davacılar ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, iddialarının sübut bulduğunu, torunun muristen bedeli karşılığında taşınmaz almasının mümkün olmadığını, bu durumun tanık ve mahalli bilirkişilece de belirtildiğini, eksik inceleme neticesinde karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. Muris muvazaasında 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
6.2.2. 6100 sayılı HMK’nın 190. maddesinde, "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir."
6.2.3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesinde, "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür." hükümlerine yer verilmiştir.
6.3. Değerlendirme
(IV/2.) no.lu paragrafta yer verilen ve hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/3.) no.lu paragraftaki gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacılar vekillerinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, temyiz karar harçları peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.