"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ: SULUOVA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda Suluova Asliye Hukuk Mahkemesinin 14/07/2021 tarihli 2018/352 Esas - 2021/346 Karar sayılı kararı ile davanın reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 25/11/2021 tarihli 2021/2281 Esas 2021/2393 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar yasal süre içerisinde davacılar vekili tarafından duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma günü olarak saptanan 31/05/2022 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... geldi, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalı vekili Avukat gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar, mirasbırakanları ...’ın 72 ada 5 parsel sayılı taşınmazını davalı eşine satış suretiyle temlik ettiğini, işlemin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, mirasbırakan eşinin evlendikten kısa süre sonra rahatsızlandığını çocukları olmadığını, ölümünden önceki son altı ayı tamamen yatalak durumda geçirdiğini, mirasbırakanın tüm bakım ve hizmetinin kendisi tarafından yapıldığını, evlenirken kendisine takılan ziynet eşyalarının yarısını dava konusu taşınmaz satın alınırken, kalan kısmını ise taşınmaz üzerine ev inşa edilirken eşine verdiğini, evin inşaatı sırasında mirasbırakan ile birlikte çalıştıklarını,mirasbırakanın babası ...’dan kendisine intikal eden taşınmazlardaki miras paylarını bedelsiz olarak davacılara devrettiğini, yine dava dışı 807 parsel sayılı taşınmazın bedelini mirasbırakanın ödemesine rağmen davacı ... adına tescilinin yapıldığını, davacı ...’nin de eşi ...’dan intikal eden taşınmazlardaki paylarını bedelsiz olarak diğer davacılara devrettiğini, ...in ... isimli kişiye karşıişlediği müessir fiil suçundan dolayı ceza aldığı ve hapse girdiği, bu dönemde ...in ailesinin tüm ihtiyaçlarının mirasbırakan tarafından karşılandığını, yine ...in anılan müessir fiil nedeni ile ...’a 60.000,00 TL tutarında tazminat ödediğini bu tazminatın 40.000,00 TL'sini mirasbırakanın bankadan kredi kullanarak temin ettiğini, ...in bu bedeli de mirasbırakana ödemediğini, temlikin mal kaçırma amacı taşımadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince, dava konusu taşınmazın alımı ve taşınmaz üzerindeki binanın yapımı için davalının ziynet eşyalarının satıldığı, temlikin minnet duygusu ile yapıldığı, mirasbırakanın amacının mal kaçırma olduğunun ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.İstinaf Nedenleri
Mirasbırakanın ölümünden 5 ay önce dava konusu tek taşınmazını mal kaçırmak amacıyla davalı eşine devrettiğini, yapılan temliki herkesten sakladığını,davalının yatalak olan eşine baskı yaparak ve öleceğini bilerek bu devri sağladığını, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Gerekçe ve Sonuç
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 25/11/2021 tarihli 2021/2281 Esas 2021/2393 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle HMK’nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili duruşma istekli temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ile kararın bozulmasını istemiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil,olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3.2.2. Bilindiği üzere; 6100 sayılı HMK.'nın 362.maddesinde bölge adliye mahkemelerinin temyiz olunamayan kararları düzenlenmiş, 1/a bendinde de miktar veya değeri kırkbin Türk lirasını (bu tutar dahil) geçmeyen davalara ilişkin kararlar" hükmüne yer verilmiş, 2020 yılı itibarıyla HMK.'nın 362/1-a bendinde belirtilen 40.000.00 TL’lik kesinlik sınırı 72.070,00 TL olarak uygulanmaya başlanmıştır.
3.2.3. Hemen belirtilmelidir ki, pay oranında açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil davalarında davacılar ve davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğundan, dava değerinin davayı açan mirasçı veya mirasçıların her birinin payına isabet eden değer olacağı kuşkusuzdur.
3.2.4. Diğer taraftan, temyiz kesinlik sınırı içinde kalması nedeniyle temyiz kabiliyeti bulunmayan kararlar hakkında 01.06.1990 tarihli ve 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtayca da bir karar verilebileceği açıktır.
3.3. Değerlendirme
Somut olayda, mirasbırakan tarafından davalı ...’ya temlik edilen çekişme konusu 72 ada 5 parsel sayılı taşınmazın dava tarihi itibariyle keşfen saptanan değeri 364.125,14 TL olup, bu miktardan davacı ...’nin 2/8 miras payına isabet eden 91.031,25 TL’nin 2021 yılı itibarıyla temyiz kesinlik sınırının üzerinde kaldığı; ancak davacılar ...ve ...in 1/8’er miras payına isabet eden 45.515,62’şer TL’nin, 2021 yılı itibarıyla temyiz kesinlik sınırı olan 78.630,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, temyiz kesinlik sınırı içinde kalması nedeniyle temyiz kabiliyeti bulunmayan kararlar hakkında 01.06.1990 tarihli ve 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtayca da bir karar verilebileceği açıktır.
Yukarıda açıklanan nedenden ötürü, davanın reddine ilişkin hükmü temyiz eden davacılar ...ve ... yönünden temyiz dilekçesinin değerden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı ...’nin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle (V/3.2.) nolu paragrafta yer verilen yasaya uygun gerektirici nedenlere,delillerin takdirinin yerinde olmasına, (III) nolu paragrafta yer verilen İlk Derece Mahkemesinin gerekçesine göre Bölge Adliye Mahkemesince (IV/3.) nolu bentte yazılı olduğu üzere karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Davacılar ...ve ...in temyiz dilekçesinin değerden REDDİNE;
2- Davacı ...’ın yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, temyiz edilen davalı vekili duruşmaya katılmadığından lehine duruşma vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacı ...’dan alınmasına, 31/05/2022 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.