"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
KARAR : İlk Derece Mahkemesi Hükmü Kaldırılarak Yeniden Esas Hakkında Hüküm Kurulmak Suretiyle Davanın Kabulüne
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kırıkkale 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçelerinde, mirasbırakan ...’ın tek erkek torunu olan davalı ... lehine mal kaçırma amacıyla 144 ada 7, 147 ada 21 ve 28, 571 ada 32 parsel sayılı taşınmazlarını önce davalı ...’e temlik ettiğini, ...’in de taşınmazları muvazaalı olarak ... ...’a devrettiğini, murisin bağış amacıyla hareket ettiğini, davalıların taşınmazları alacak ekonomik güçleri bulunmadığını, murisin hesaplarına para girişi olmadığını, murisin taşınmaz satmaya ihtiyacı da olmadığını, taşınmazları temlikten önceki zilyedin kullanmaya devam ettiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler, aşamada davacı ...’ın ölümü üzerine mirasçıları davaya devam etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde, muris ile yaptığı hukuki bir işlem olmadığını, davalı ... ile satıştan önce protokol düzenlenildiğini, babası ve yakınlarının katkıları ile banka kredilerini üstlenmek şartıyla bedeli karşılığında taşınmazı aldığını, muris muvazaasından bahsedilemeyeceğini, babaannesinin ısrarı üzerine taşınmazları aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile temliklerin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... istinaf dilekçesinde özetle, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, sundukları delillerin toplanmadığını, tanıklarının dinlenmediğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik inceleme sonucu düzenlendiğini, ayrıca murisin dava konusu taşınmazlar haricinde diğer taşınmaz mallarının ve tüm terekesinin tespiti taleplerinin de haksız olarak reddedildiğini, dava konusu taşınmazlar ve tereke tutarı üzerinden tasarruf nisabı hesaplaması yapılması gerekir iken bu hususların incelenmeden karar verildiğini, savunma haklarının kısıtlandığını, murisin asıl irade ve amacının ortaya çıkartılmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile temlik tarihinde murisin satış ihtiyacının, davalıların ise alım gücünün bulunmadığı ve resmi senetlerde gösterilen satış bedelleri ile taşınmazların keşfen belirlenen gerçek değerleri arasında fahiş fark olduğu, akitte gösterilen bedellerin de davalılar tarafından ödendiğinin ispatlanamadığı, davalı ...'in, muris ve diğer davalı ... ile akraba olduğu ve temlik aldığı taşınmazları hiç kullanmadığının tanık beyanları ile sabit olduğu, davacıların toplanan delillerle davalarını ispat ettikleri, Mahkemece 02.04.2019 tarihli ön inceleme celsesinde taraflara tanık isim ve adreslerini bildirmesi için usulüne uygun şekilde kesin süre verildiği ve kesin süreye uyulmamasının sonucunun ihtar edildiği, davalı tarafından 12.06.2019 havale tarihli dilekçe ile tanık listesinin sunulduğu ve bu gecikmenin UYAP'tan kaynaklandığına dair dosyada bir belge ya da kayıt bulunmadığı, bu nedenle Mahkemece süresinde bildirilmeyen davalı taraf tanıklarının dinlenilmemesinde de bir isabetsizlik bulunmadığı ancak, harç ve vekalet ücretinin kabulüne karar verilen payların değeri üzerinden alınması gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, yeniden hüküm kurarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tanıklarının dinlenilmediğini, delillerinin toplanılmadığını, eksik araştırma ile karar verildiğini, murisin tüm terekesinin tespiti taleplerinin reddedildiğini, tenkis hesabı yapılmadığını, murisin başkaca taşınmazları da olduğunu, murisin ölünceye kadar bakma akdi ile 21 parsel sayılı taşınmazı ... ...'e vermeyi kararlaştırdığını, benzin istasyonuna yapılan masrafın dikkate alınmadığını, murise uzun süre davacıların bakmadığını, UYAP sistemi üzerinden süresinde tanık listesini sunmasına rağmen UYAP sisteminden kaynaklı bir arıza nedeniyle listenin mahkemeye ulaşmadığını ve tekrar göndermek durumunda kaldığını, buna rağmen tanık dinletme talebinin reddine karar verildiğini, savunma hakkının kısıtlandığını, sürekli bakımının semen olarak değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369. maddesinin birinci fıkrası ile 370. ve 371. maddeleri.
Muris muvazaasında 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras ... çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 31.732,41 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle ile karar verildi.