"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/542 E., 2022/183 K.
HÜKÜM : Kısmen kabul
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Yerel Mahkeme kararı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; Gümüşhane ili, Merkez ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sonucunda, 155 ada 8 parsel sayılı taşınmazın arsa vasfıyla davalılar adına tespit tescil gördüğünü, taşınmazın kayalık olduğunu, zilyetlikle kazanma koşullarının oluşmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ve Hazine adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın kayalık olmadığını, 40 yılı aşkın süredir zilyetliklerinde bulunduğunu, tarıma elverişli hale getirdiklerini, yıllardır ekip biçtiklerini, üzerinde eskiden dikilmiş meyve ağaçları ve yol geçmeden önce barakaları olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Gümüşhane Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.05.2013 tarihli ve 2011/456 E. 2013/247 K. sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 06.10.2017 tarihli 2015/17024 E. 2017/6173 K. sayılı kararıyla;"... çekişmeli taşınmaza ait hava fotoğrafları getirtilerek bilirkişiye yorumlatılmamış, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin doğruluğu bu şekilde denetlenmemiştir. Doğru sonuca ulaşabilmek için, öncelikle dava konusu taşınmazın tespit tarihi olan 2007 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı'ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı, bundan sonra 3 kişilik ziraat mühendisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı; çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; taşınmazların kadastro paftasındaki konumları bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle hava fotoğraflarına aktarılmalı; ziraatçi bilirkişi heyetinden taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; bundan sonra deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir..." gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 22.09.2021 tarihli fen bilirkişi raporu, 06.10.2021 tarihli ziraat bilirkişi raporu, mahalli bilirkişi beyanları ile dava konusu taşınmazın 364,24m²'lik kısmının taşlık olduğu geriye kalan kısımda ise ev ve ağaçların bulunduğu, ekonomik amaca uygun zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 364,24 m2 lik kısmın tapu kaydının iptali ve Hazine adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... vekili; Mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verildiğini, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğunu, ağaç dikmenin imar ve ihya ile kazanmak için yeterli olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro tespiti öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14, 16 ve 17 inci; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 713/1 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK'a tabi davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Gümüşhane Asliye Hukuk Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.