"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Ret
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, Dairece Mahkeme kararının bozulması üzerine, Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın davalı ... yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından duruşmalı temyizi üzerine Dairece hüküm dosyada yeterli gider avansı olmasına rağmen sehven olmadığı gerekçesiyle duruşma isteği reddedilerek onanmış, davacı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairenin onama ilamı kaldırılmak suretiyle dosya duruşmalı temyiz incelemesine alınmıştır.
Davacı vekili tarafından duruşma istekli temyiz yoluna başvurulmakla; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma günü olarak saptanan 23.05.2022 Pazartesi günü için yapılan tebligatlar üzerine, temyiz talep eden davacı ... ... ... vekili Avukat ... ile temyiz talep edilen davalı ... vekili Avukat ... geldiler. Davetiye tebliğine rağmen diğer davalı ... vekili gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakan ...'in, Antalya 1. Noterliği'nin 17.12.2003 tarih ve 33657 yevmiye nolu vasiyetnamesi ile 304 ada 3 parseldeki 22 nolu bağımsız bölümü torunu ...'e, 3211 ada 1 parseldeki 6 nolu bağımsız bölümü oğlu ...'den olan torunu ...'e vasiyet ettiğini, 23.09.2011 tarihinde ise 304 ada 3 parseldeki 22 nolu bağımsız bölümü ...'in annesi olan davalı gelini ...'na, 3211 ada 1 parseldeki 6 nolu bağımsız bölümü ...'in annesi olan davalı gelini ...'e satış suretiyle temlik ettiğini, vasiyetname düzenlendikten sonra taşınmazların satışa konu yapılmasının işlemin muvazaalı olduğunu gösterdiğini, temliklerin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... ..., eski eşi davacı ile 1996 yılında boşandıktan sonra bir daha evlenmediğini, hayatını davacı ile müşterek kızları olan ...'ya adadığını, davacının kızı ile hiç ilgilenmediğini, ...'nın tüm eğitim masraflarının mirasbırakan tarafından karşılandığını, mirasbırakanın gelecek garantisi sağlamak üzere dava konusu 304 ada 3 parseldeki 22 nolu bağımsız bölümü kızı ...'ya vasiyet ettiğini, ancak ...'nın çok genç olması, hayat tecrübesinin bulunmaması gibi nedenlerle taşınmazı ileride ...'ya devretmek üzere kendisine temlik ettiğini, mirasbırakanın mal kaçırma kastının bulunmadığını ancak buna rağmen davayı kabul ettiğini belirtmiş, ön inceleme duruşmasında amaç taşınmazın torun ...'e devredilmesi ise davayı bu şekilde kabul ettiğini beyan etmiştir.
2.Davalı ..., mirasbırakanın torunu ...'e vasiyet ettiği 3211 ada 1 parseldeki 6 nolu bağımsız bölümün çıplak mülkiyetini torunun yaşının küçük olduğunu düşünerek ölümünden sonra torunu için tasarruf etmesi için kendisine sattığını, işlemin gerçek olduğunu, mirasbırakanın vasiyetten dönmeyip aksine vasiyetnameyi pekiştirdiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Antalya 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.03.2016 tarihli ve 2014/263 Esas, 2016/81 Karar sayılı kararıyla; muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay 1.Hukuk Dairesinin 05.02.2020 tarihli ve 2016/15118 Esas, 2020/622 Karar sayılı kararıyla; "...Somut olayda, taraflara 21.01.2015 tarihli oturumda tanık isimlerini bildirmek üzere kesin süre verilmiş ancak davacı tanık bildirilmemiştir. Bu durumda yapılan işlemin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu iddiasının kanıtlandığından bahsedilemez. Öte yandan, davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı gibi 3211 ada 1 parseldeki 6 nolu bağımsız bölüm yönünden tapu iptali ve tescil isteği davalı ...’ye, 304 ada 3 parseldeki 22 numaralı bağımsız bölüm yönünden tapu iptal ve tescil isteği davalı ...’e yöneltilmiştir. Muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davalarda dava değeri, çekişme konusu taşınmazların tümünün değeri üzerinden davayı açan mirasçı ya da mirasçıların payına isabet eden değerdir. Bu durumda her bir davalıya temlik edilen taşınmazların ayrı ayrı davacının miras payı oranındaki değerleri üzerinden vekalet ücreti, harç ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmektedir. Hâl böyle olunca, temyiz eden davalı ... yönünden davanın reddedilmesi Neşe’ye temlik edilen taşınmazın değeri gözetilmek suretiyle ayrı vekalet ücreti, harç ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir." gerekçesiyle bozulmuştur.
B. Bozma Sonrası Mahkeme Kararı
1.Antalya 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.03.2021 tarihli ve 2021/25E., 2021/274 K. sayılı kararıyla; davalı ... yönünden daha önce verilen hükmün temyiz edilmeksizin kesinleştiği gerekçesiyle yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına; davalı ... yönünden ise, muvazaa iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
C. Daire Onama Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay 1.Hukuk Dairesinin 24.11.2021 tarihli ve 2021/7488 Esas, 2021/7188 Karar sayılı kararıyla hükmün onanmasına karar verilmiştir.
D. Karar Düzeltme Yoluna Başvuranlar
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde davacı vekili tarafından karar düzeltme isteğinde bulunulmuş, karar düzeltme talebi kabul edilerek Dairenin onama ilamı kaldırılmak suretiyle dosya duruşmalı temyiz incelemesine alınmıştır.
E. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de ... Medeni Kanunu'nun 706., ... Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras ... çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
2.Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, ... ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile mirasbırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
3. Değerlendirme
1.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1922 doğumlu mirasbırakan ...’in 14.03.2014 tarihinde ölümü ile geride mirasçı olarak davacı oğlu ... ile dava dışı oğlu ...’i bıraktığı, mirasbırakanın 23.09.2011 tarih ve 26938 yevmiye nolu akitle 3211 ada 1 parseldeki 6 nolu bağımsız bölümün çıplak mülkiyetini oğlu ...’in eşi olan davalı ...’ye, 304 ada 3 parseldeki 22 nolu bağımsız bölümün çıplak mülkiyetini davacı oğlu ...’in boşandığı 2. eşi olan davalı ...’e satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
2.Somut olayda, mirasbırakan ... mirasçılarından ... ... tarafından aynı taşınmazlara ilişkin davalı ... hakkında Antalya 9.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/123 E., 2020/128 K. sayılı dava dosyası ile dava açıldığı, Mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, buna ilişkin kararın istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince talebin reddine, kararın temyiz edilmesi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda ise hükmün onanarak 02.12.2021 tarihinde kararın kesinleştiği anlaşılmaktadır.
3.Hal böyle olunca, 02.12.2021 tarihinde kesinleşen Antalya 9.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/123 E., 2020/128 K. sayılı dava dosyasının, eldeki dava dosyası açısından güçlü delil niteliği taşıdığı, iradenin de bölünemeyeceği gözetildiğinde davalı ... hakkındaki davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, reddi yönünde hüküm kurulmuş olması hatalı olup, anılan bu husus karar düzeltme isteği üzerine yeniden yapılan inceleme sonucu anlaşılmıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (HUMK) 440. maddesi gereğince açıklanan nedenle KABULÜNE,
Dairenin 24.11.2021 tarihli ve 2021/7488 Esas, 2021/7188 Karar sayılı onama kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
Mahkemenin 26.03.2021 tarihli ve 2021/25 Esas, 2021/274 Karar sayılı kararının yukarıda açıklanan nedenlerle, (HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollaması ile) HUMK'un 428 ... maddesi gereğince BOZULMASINA,
23.05.2022 tarihinde duruşmasının yapılması nedeniyle 20.11.2021 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacı vekili için 3.815.00.-TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilen davalı ...’den alınmasına,
İstek halinde peşin alınan harcın yatırana iadesine,
09.03.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.